Асоба: людзі, вартыя ўвагі (старонка 63)

Палітыка паміж рэалізмам і дэкадэнцтвам

Выбары ў мясцовыя саветы дэпутатаў пройдуць у Беларусі, хутчэй за ўсё, у красавіку. Дакладная дата галасавання пакуль не прызначаная, але ў апазіцыйным стане пакрысе пачынаецца рух, вядуцца размовы пра вылучэнне дзесяткаў і нават сотняў прадстаўнікоў ад розных палітычных партый. Традыцыйна электаральныя кампаніі такога ўзроўню праходзяць даволі спакойна, а месцамі ўвогуле незаўважна. На фоне агульнай стагнацыі грамадскай актыўнасці жаданне старшыні Цэнтрвыбаркама Лідзіі Ярмошынай бачыць выбарчы сезон «не сумным» наўрад ці здзейсніцца.

Алесь Беляцкі

Алесь Беляцкі — з той кагорты людзей, да якіх можна аднесці вядомае выслоўе — «зрабіў сябе сам». Гэтак жа, як і другое: «таленавіты чалавек — таленавіты ва ўсім». Філолаг, літаратар, ён стаў яшчэ і адметным праваабаронцам. Можна сказаць, вымушана — пад ціскам беларускіх палітычных абставін, але цалкам у адпаведнасці з характарам, які паўстае супраць любога гвалту.

Ад бацькоўскага парогу

Алена Макоўская

Калі газета «Ніша Ніва» назвала Алену Макоўскую сярод дзесяці самых сексуальных беларускамоўных жанчын, то цалкам мела рацыю. Я б толькі дадаў — не толькі беларускамоўных. Але наша гутарка зусім не «пра гэта». Алену Макоўскую больш ведаць як аднаго з найбольш яскравых дзеячаў трэцяга сектара. І не толькі таму, што яна ўзначаліла Згуртаванне беларусаў свету «Бацькаўшчына».

Усе мы родам з дзяцінства

Князь Альгерд

Альгерд Бахарэвіч заўважна заікаецца. У дадатак ён картавіць. У дадатак ён рана пачаў сівець і, па-мойму, не адрозніваецца выдатным зрокам. Але пры ўсім гэтым ён… даволі высокі мужчына. Не, ну чаму Альгерд Бахарэвіч такі высокі? Быць бы яму нізкім, як тумбачка, — я, на радасць беларускай афіцыйнай крытыцы, мела б паўнюткае маральнае права абвесціць Альгерда Бахарэвіча агідным курдупелем Цахесам сучаснай беларускай літаратуры. Але ж ён высокі, і не проста высокі — велічны: у яго паставе і выразе твару праглядаецца нейкая старанна культываваная мефістофелеўшчына.

Ганна Хітрык — гераіня гета

Першая і галоўная рэч, за якую хочацца падзякаваць Ганне Хітрык, — гэта тое, што яна непрыгожая. Не прыгожая той прыгажосцю, якую, паводле пануючых у грамадстве перакананняў, належыць мець любой жанчыне, што хоча зрабіць кар’еру акторкі або спявачкі.

Сусед Бога

Аднойчы мой таварыш вырашыў зладзіць перформанс. Акцыя прадугледжвала некаторыя публічныя дзеянні. Перад тым, як несці элітарнае мастацтва ў масы, ён патэлефанаваў знаёмай праўніцы, маўляў, што мне будзе, калі я выйду на цэнтральную вуліцу і здзейсню такія і такія рэчы. Знаёмая выслухала і адказала: «У нашай краіне, даражэнькі, твой лёс у гэткай сітуацыі — пытанне не юрыспрудэнцыі, а тэалогіі».

Паміж партыяй і рухам

Юрась Губарэвіч добра ўпісваецца ў хвалю «новых палітыкаў» — адпаведнасць па ўзросту, адукацыі, досведу і, урэшце, амбіцыях. У палітычных колах ён стаў вядомы пасля выбарчай кампаніі 2003 года — тады Юрась набраў большасць галасоў у Белаазёрскім гарсавеце і стаў намеснікам старшыні савета. Узначальваў штаб Брэсцкай вобласці экс-кандыдата Аляксандра Мілінкевіча, праз два гады стаў намеснікам старшыні партыі БНФ. Праўда, не без пярэчанняў: кіраўніцтва БНФ мела прэтэнзіі да шчыльнага сяброўства і супрацоўніцтва з новаствораным рухам «За свабоду».

Лондан—Мінск—Бабруйск, зноў Лондан

Камера папярэдняга зняволення, у якой яго трымалі да суда, была памерам не больш за памяшканне бара «Лондан». Ён кажа гэта, бо прыходзіцца да слова: мы размаўляем у бары «Лондан» — наймініяцюрнейшай з усіх модных кафэшак Мінска. Але гэта здаецца мне ці не самым значным з усяго, прамоўленага ім за вечар. Важна тое, што тут Андрэй Кім знаходзіцца па сваёй волі — гэта ён абіраў месца, дзе мы сустрэнемся. Любоў да «Лондана» і «лонданцаў» — адна з тых рэчаў, якая, нягледзячы ні на што, не змянілася.

GO ХОМА

Перад выпускам дырэктар яе сярэдняй школы ў Баранавічах прапанаваў адзінаццацікласнікам напісаць на паперцы, кім яны бачаць сябе праз пяць год, і здаць яму паперку ў заклееным канверце. Таццяна Хома выдатна памятае, што яна напісала на сваёй: «Праз пяць год я буду прадстаўляць Беларусь на міжнароднай арэне ў эканамічнай сферы». Праз пяць год, калі тэарэтычна надышоў час расклейваць канверты і суадносіць іх змесціва з рэчаіснасцю, Таню з гучным скандалам выключалі з факультэта міжнародных эканамічных адносін БДЭУ.

Мастак Павел Южык: Шлях да сябе…

Корпаючыся ў слаба абжытай спадчыне і лёсах заходнебеларускіх мастакоў, я зрабіў «адкрыццё»: даваў Бог ім век працяглы і творча ўрадлівы. За выключэннем тых, хто скончыў жыццё самагубствам, быў расстраляны органамі НКУС, заняволены ў Магаданскі ці які іншы канцлагер, загінуў пад нямецкімі бомбамі, быў выкінуты на эміграцыю або змушаны быў сядзець як мыш пад венікам у БССР.  

НЕ ПІСЬМЕННІЦА

Нядаўна мяне запрасілі святкаваць народзіны ў вялікую вясёлую кампанію. Была зіма — не толькі на календары, але і на вуліцы. Калі госці наеліся і ідэі для забаваў пачалі ссякаць, нечакана паўстала ініцыятыва:

— Народ, хадзем на санках катацца!

— Нееее, — застагнаў народ. Мароз на вуліцы, ісці далёка — дый што мы дзеці малыя?

— Народ, вы што? Ды калі вы апошні раз з горкі каталіся? І калі яшчэ пакатаецеся? Колькі там той зімы? Колькі там таго жыцця? Народ, устаем і пайшлі!

Народ устаў і пайшоў, мы гадзіну коўзаліся з ільдзянай гары на кавалках кардону, весяліліся і радаваліся жыццю, зіме, марозу. Тою, хто так актыўна, рашуча і, галоўнае, паспяхова падбіў калятрыццацігадовых дарослых людзей на такі несур’ёзны занятак, была Дар’я Кастэнка. Менавіта тады я вырашыла, што я пра яе напішу.

ФРАНАЧАК

Як і ў выпадку з Паўлам Севярынцам, пачну фрашкай з асабістага жыцця. На маёй «плыні» ва універсітэце вучылася адна ўвішная дзеўчына. З першага курсу яна добраахвотна ўзваліла на сябе ўсе арганізацыйныя клопаты нашага навучання: прафсаюзныя зборы, прэзенты выкладчыкам, культпаходы — нічога не адбывалася без яе гіперактыўнага ўдзелу. Яна добра ведала, якому прафесару трэба самы прыгожы букет, якому — рарытэтную кнігу, а якому — гумарыстычную сцэнку і насценгазету напамяць. «Высунулі, а цяпер ніяк засунуць не можам», — часам кпілі мы з яе, згадваючы вядомага персанажа савецкай камедыі.