Повязь часоў: погляд у гісторыю (старонка 70)

Крэскі да партрэта мастачкі са Слоніма

Дырэктар Луўра мес’е Анрэ Луарэат у пераліку перспектыўных накірункаў супрацоўніцтва з Нацыянальным мастацкім музеем Беларусі выказаў цікаўнасць да творчасці беларускага мастака ХІХ стагоддзя Івана Хруцкага, двухсотгадовы юбілей з дня нараджэння якога будзе адзначацца ў 2010 годзе як памятная дата ЮНЕСКА. У святочна-прэзентабельную экспазіцыю, што будзе наладжана супольна з літоўскімі калегамі, наўрад ці ўвойдуць творы мастака з музеяў Кракава і Варшавы, з Акруговага музея ў Беластоку. А таксама творы слонімскай мастачкі Клаўдзіі Хруцкай.

Гістарычны атлас Беларусі. Том 1

Трымаю ў руках унікальнае выданне: Гістарычны атлас Беларусі. Том І. Беларусь ад старажытных часоў да канца XVIII ст. Варшава — Мінск, 2008, галоўны навуковы рэдактар М.Ф. Спірыдонаў.

Выданне унікальнае адразу некалькімі пазіцыямі: якасцю сабранага матэрыялу і выключна кампетэнтным складам аўтараў, умовамі выхаду і рэзанансам, звязаным з яго з’яўленнем.

Грамадскі цуд у Любчы

Добрая навіна для ўсіх аматараў прыўкраснага: у Беларусі з’явіўся другі — пасля вежы касцёлу брыгітак у Гродна — прыклад стылю зграфіта. Карніз, выкананы ў складанай рэнесанснай тэхніцы, калі на будынак наносіцца некалькі слаёў тынкоўкі, па якіх уручную прадрапваецца малюнак, упрыгожыў толькі-толькі адноўленую Вуглавую вежу замку ў Любчы.

Адлегласць ад Сены да Свіслачы

Два тыдні ўжо мінула з часу візіту прадстаўнікоў сям’і Радзівілаў на чале з 91-гадовай Альжбетай Радзівіл, якая апошняя сярод сямейнікаў добра памятае перадваенны стан самага вядомага ў Беларусі замка ў Нясвіжы і яго аздабленне, а «працяг тэмы» ў розных формах гучыць у СМІ. (На здымку: Альжбета Радзівіл з бацькам на балконе Нясвіжскага замка 1930-я )

Памяць у сэрцах і ў граніце

22 сакавіка 2009 года споўнілася 145 год з дня трагічнай смерці Канстанціна Вікенція Каліноўскага, беларускага рэвалюцыянера-дэмакрата, публіцыста, паэта, беларускага кіраўніка вызваленчага паўстання 1863–1864 гадоў, якое пракацілася па захопленых Расійскай Імперыяй землях Польшчы, Беларусі і Літвы.

1000 год супольнай гісторыі

Ці надаём мы дастатковую ўвагу найважнейшым гістарычным датам і святам нашых суседзяў? Гэта пытанне актуальнае асабліва ў дачыненні да краіны на поўнач ад Беларусі, Літоўскай Рэспублікі, з народам якой цягам апошняга тысячагоддзя нашы продкі падзялялі супольны лёс. За мінулы месяц Літва адзначыла адразу тры важныя даты, у якіх, як у люстэрку, — повязь і адрозненні паміж намі.

Санктуарый св. Мікалая і мемарыял Боны Сфорца, польскай каралевы і вялікай літоўскай княгіні

1 сакавіка 2009 года ў паўднёваітальянскім горадзе Бары, сталіцы правінцыі Апулія, адбылася ўрачыстая цырымонія перадачы Расіі гасцявога двара і праваслаўнай царквы св. Мікалая, якія месцяцца побач са старажытнай каталіцкай базілікай у гонар гэтага святога, дзе з ХІ стагоддзя спачываюць яго рэліквіі, перанесеныя з Міраў Лікійскіх. Перадаючы інфармацыю пра падзеі ў Бары, беларускія СМІ не паведамілі, аднак, што комплекс вялікай каталіцкай базілікі св. Мікалая гістарычна звязаны з нашай краінай значна даўней. (На фота: Мемарыял Боны Сфорца)  

Успаміны пра Лявона Баразну

У мінулым годзе споўнілася 80 гадоў з дня нараджэння Лявона Баразны (1928–1972). Гэта быў мастак шырокага творчага дыяпазону. Ён працаваў у шмат якіх галінах выяўленчага і ўжытковага мастацтва, а таксама ў мастацтвазнаўстве. Галоўная ідэя, якая кіравала ім у творчасці — быць карысным свайму народу. Яго спадчыну складаюць партрэты і пейзажы, габелены і вітражы, этнаграфічныя замалёўкі і мастацтвазнаўчыя працы. Але асаблівае месца займае плён этнаграфічных даследаванняў.

Гісторык ад Бога

Каб рашуча змяніць прафесію, а з гэтым і свой лёс, трэба сапраўды пачуць у душы пакліканне. Моцнае і неадольнае. Што калісьці і здарылася з маладым урачом Анатолем Грыцкевічам.   Ён атрымаў другую вышэйшую адукацыю, закончыў аспірантуру і з таго часу даследуе, выкладае ў ВНУ, прапагандуе гісторыю Беларусі. Піша грунтоўныя манаграфіі і папулярныя кнігі, нарысы і артыкулы. Жыве гісторыяй. Вяртае сапраўдную гісторыю Беларусі ў грамадскі ўжытак. Ніводнай прахадной тэмы, ніводнага кан’юнктурнага радка. Ад першых крокаў на попрышчы гістарычнай навукі да дня сённяшняга.  

Заходнебеларуская мастацкая плынь

У мінулым годзе ў «Новым Часе» друкавалася серыя нарысаў Сяргея Гваздзёва, прысвечаная малавядомым мастакам Заходняй Беларусі — па большасці гадаванцам факультэта выяўленчага мастацтва універсітэта імя Стэфана Баторыя. Але гэтымі творцамі не абмяжоўваецца беларускае прафесійнае мастацтва на землях, якія ў 1921–1939 гадах належалі Польшчы. Працяг тэмы — у новым нарысе.