Віктар Шандаровіч: Расія альбо зменіцца, альбо знікне ў цяперашніх межах
Вядомы расійскі публіцыст і пісьменнік у інтэрв'ю «Новай газеце. Еўропа» разважае пра тое, чым скончыцца вайна ва Украіне і якой будзе Расія пасля яе паражэння. На яго думку, Расіі спатрэбіцца свой перыяд «дэнацыфікацыі», а калі не…
— Усё гэта павінна скончыцца, і яно скончыцца. Дэмакратычныя ліберальныя механізмы, якія працуюць на Захадзе ў вольным свеце, якімі можна выправіць становішча, даўно зламаныя Пуціным пры нашай згодзе.
Яны былі дэманціраваны ім са згоды нашых здрадлівых эліт на працягу апошняга дваццацігоддзя. Ракавая клетка здыхае, але яна, на жаль, забірае з сабой увесь арганізм.
Пытанне толькі ў колькасці крыві, якая яшчэ павінна праліцца для таго, каб да большай часткі насельніцтва дайшло.
Больш няма ніякіх механізмаў, няма палітычнай апазіцыі і супраціў носіць маральны характар асобных людзей. То-бок, гэта толькі маральны супраціў — не палітычны. Гэта азначае, што мы павінны дайсці да абвалу.
У якасці гістарычнага аналага цяперашняй Расіі пісьменнік зноў прыводзіць гітлераўскую Германію.
— Якім чынам адбудзецца абвал, не ведаю. Гэта стала банальнасцю, але, тым не менш, бліжэйшы відавочны адпаведнік да нас цяперашніх — гітлераўская Германія. І мы можам апеляваць менавіта да гэтага вопыту.
Гэта азначае пост для абвальвання — тры дзесяцігоддзі выхаду вонкі. Да ўсведамлення, што гэта было не паражэнне Германіі, а вызваленне, прайшло 30 гадоў. Пры гэтым праз 15 гадоў пасля крушэння гітлераўскага рэжыму немцы яшчэ плявалі ў Марлен Дзітрых, калі яна вярнулася ў Германію, і называлі яе «здрадніцай».
Калі Расіі пашанцуе, то наперадзе ў яе вялікі шлях усведамлення, але для гэтага павінен скончыцца пуцінскі перыяд.
І відаць, як усё пачынае змяняцца знутры, і ўжо без якіх-небудзь ліберальных механізмаў, зразумела. Канчаткова ўсё зменіцца толькі пасля крушэння. Яно ўжо адбываецца. Гэта і ваеннае паражэнне, і абсалютна відавочны пасля Дагестана і Якуціі працэс распаду цэнтрабежных тэндэнцый.
І вось мы ўжо бачым, як афіцыйныя асобы Татарстана пішуць даволі ясныя лісты — увогуле, распад пайшоў. Гэта адпавядае прыкладна савецкаму 1989 году, але крыху ў іншых абставінах.
Калі звесці да простай формулы, то Расія альбо зменіцца, альбо знікне ў цяперашніх межах. Нічога трэцяга быць не можа, — падкрэсліў Шандаровіч.