Псіхолаг: Ці мусяць беларусы класціся пад расійскія танкі, каб абараніць Украіну?

"Гэта досыць падступная рэч — адчуваць віну за тое, што ты ёсць, што ты жывы», — разважае псіхолаг Крысціна Вязоўская.

— Не трэба катастрафізаваць. Калі з падзей, якія адбываюцца, няма спрыяльнага выйсця, гэта не азначае, што мы падаем у бездань. Спрыяльнага выйсця няма ў тым сэнсе, што нічога не будзе, як раней, — так апісвае апошнія падзеі псіхолаг Крысціна Вязоўская ў эфіры канала Позірк.

Паводле прагнозаў спецыяліста, беларусам трэба быць гатовымі да таго, што здарыцца пасля працяглага стрэсу.

— Нас чакае хваля ПТСР, нас чакае хваля хатняга гвалту, зноў пацерпяць жанчыны і дзеці. Нядаўні выпадак з нападам на хлопчыка каля пад'езда і стральбой са службовага зброі — гэта пра тое, што робіць з людзьмі доўгае знаходжанне ў псіхатраўмуючай сітуацыі. І пра беспакаранасць таксама. Гэта следства з'яўлення нейкай асаблівай улады. Але людзі не нараджаюцца з гэтым — гэта набытае.

Гэта шэраг фактараў, якія траўмуюць норму паводзін у тым сэнсе, як мы яе сабе ўяўляем. Таму што норма паводзін, дапусцім, у УСУ цяпер адна, і з гэтай нормай паводзін ім потым давядзецца зноў убудоўвацца ва ўкраінскае грамадства.

Наша норма паводзін пасля пратэстаў таксама змянілася. Трэба адсочваць тое, як змяняюцца свае паводзіны пасля нейкіх псіхатраўмуючых падзей. Выйсце для многіх людзей менавіта ў тым, каб сачыць за тым, як цябе гэта мяняе. Тое, што злоўлена свядомасцю, мы можам змяніць у сваіх паводзінах.

Самакантроль, самаразуменне і клопат пра сябе ніколі не зашкодзяць. І трэба абавязкова прызнаць тое, што мы змяніліся назаўжды, — раіць псіхолаг.

Яна тлумачыць, што беларусы не павінны браць на сябе лішнюю віну.

— Не трэба спрабаваць прымусіць нас палюбіць усіх украінцаў, будуем адносіны з тымі, хто ў доступе. Замірацца нашы краіны або не, у шырокім сэнсе залежыць не ад нас з вамі, а ад таго, якую стратэгію абяруць палітыкі.

Гэта досыць падступная рэч — адчуваць віну за тое, што ты ёсць, што ты жывы. Ёсць такая гісторыя, як віна таго, хто выжыў, але ў цэлым гэта такая спадчына Савецкага Саюза — віна за тое, што ты ёсць, за тое, што ты не хочаш ісці на вайну, не хочаш класціся пад танкі.

Бывае сітуацыя бязвыхаднасці. Але Беларусь цяпер не знаходзіцца ў сітуацыі бязвыхаднасці. І няма ніякіх абавязацельстваў, калі разважаць здарова, каб нават з-за каласальнага пачуцця віны і сораму людзі з сінім беларускім пашпартам ішлі і клаліся пад расійскія танкі ў спробе абараніць Украіну, — падкрэслівае Крысціна Вязоўская.

Паводле «Салідарнасці»