Кітай пачаў прадаваць РФ смяротную зброю?

У 2023 годзе Кітай стаў галоўным гандлёвым партнёрам Расіі. Міністр абароны Вялікабрытаніі Грант Шапс заявіў, што Кітай пачаў пастаўляць Расіі смяротную зброю для выкарыстання ў вайне супраць Украіны, піша ВВС.

Падчас абароннай канферэнцыі ў Лондане Шапс заявіў, што спецслужбы Вялікабрытаніі і ЗША атрымалі інфармацыю аб такіх пастаўках.

«У нас ёсць доказы таго, што Расія і Кітай супрацоўнічаюць у галіне ваеннай тэхнікі для выкарыстання ва Украіне, — сказаў Шапс, — амерыканская і брытанская выведкі апублікуюць дадзеныя аб тым, што смяротная дапамога адпраўляецца з Кітая ў Расію, а затым ва Украіну».

Гэта яго цытата паводле брытанскага агенцтва PAMedia.

Па словах Шапса, аб'ём тавараабароту паміж Пекінам і Масквой павялічыўся на 65%, і гэта «паказвае, што гаворка ідзе аб значна больш цесных адносінах».

«Гэта новыя разведвальныя даныя, якія я магу рассакрэціць сёння. Я думаю, што гэта вельмі важна», — сказаў Шапс.

Брытанскі міністр абароны не ўдакладніў, аб якой кітайскай зброі ідзе гаворка.

Аднак пазней іншае аўтарытэтнае інфармацыйнае агенцтва Reuters распаўсюдзіла некалькі іншую версію заяваў Шапса. З яе вынікае, што, па словах міністра, смяротная ваенная дапамога з боку Кітая Расіі «ўжо паступае або паступіць». 

У інтэрв'ю ВВС падчас візіту ў Пекін у мінулым месяцы дзяржсакратар ЗША Энтані Блінкен заявіў, што Кітай уносіць асноўны ўклад у падтрымку абароннай і прамысловай базы Расіі.

Расія сёння дасягнула гістарычнага максімуму ў вытворчасці зброі, заявіў кіраўнік дзярждэпартамента ЗША.

Паводле яго слоў, у асноўным з Кітая Масква атрымлівае «каласальны аб'ём» станкоў, мікраэлектронікі і оптыкі.

«70% станкоў і 90% мікраэлектронікі паходзяць з КНР», — сказаў Блінкен.

Акрамя таго, брытанскі аналітычны цэнтр RUSI папярэдзіў пра патэнцыйнае выкарыстанне кітайскіх спадарожнікавых тэхналогій для разведкі на лініі фронту ва Украіне. 

Каб разам сябраваць супраць Захаду

У сярэдзіне траўня прэзідэнт Уладзімір Пуцін наведаў Кітай і прывёз з сабой усіх ключавых чыноўнікаў расійскага ўрада, які прыступіў да працы пасля яго інаўгурацыі на чарговы тэрмін.

Гэта быў другі візіт кіраўніка Крамля ў Кітай за сем месяцаў — і чацвёртая сустрэча двух лідараў пасля таго, як Расія пачала поўнамаштабную вайну супраць Украіны ў лютым 2022 года.

За гэты час Пекін стаў важным партнёрам Масквы, які імкнецца змякчыць уплыў заходніх санкцый, уведзеных у сувязі з ваеннай агрэсіяй РФ.

Сі Цзіньпін называе Пуціна «дарагім сябрам», не крытыкуе яго за ўварванне ў суседнюю краіну і падзяляе незадаволенасць заходняй гегемоніяй.

Галоўнае, што аб'ядноўвае кіраўнікоў Расіі і Кітая, — гэта непрыязнасць да Захаду. Але з вялікай агаворкай. Пуцін лічыць яго абсалютным злом, і шлях туды яму закрыты. У той час як Сі лічыць ЗША і Еўропу роўнымі і багатымі партнёрамі, ён не хоча іх губляць і карыстаецца ўзаемнай павагай.

Сі Цзіньпін даўно казаў, што ўсе дзеянні Захаду па ўказцы ЗША накіраваны на стрымліванне Кітая.

Пуцін таксама заяўляе, што Захад імкнецца паставіць Расію на калені. Гэтым ён апраўдвае ўварванне ва Украіну, а перад візітам у Кітай яшчэ раз патлумачыў кітайскай грамадскасці, што канфлікт адбыўся таму, што ЗША не паважаюць Расію і не даюць тое рабіць іншым. 

Жыццёва важны партнёр

Пасля пачатку поўнамаштабнага ўварвання доступ Расіі да багатых заходніх рынкаў, тэхналогій і крэдытаў быў рэзка скарочаны. Яны былі каталізатарам хуткага росту расійскай эканомікі ў першай палове 25-гадовага кіраваньня Пуціна.

Цяпер Крэмль тэрмінова шукае аналагі ў Кітаі.

Пекін стаў ключавым пастаўшчыком аўтамабіляў, адзення, сыравіны і многіх іншых тавараў у Расію пасля таго, як заходнія краіны ўвялі супраць яго санкцыі.

У 2023 годзе тавараабарот паміж Расіяй і Кітаем усталяваў гістарычны рэкорд, перавысіўшы 240 мільярдаў долараў — гэта на 64% больш, чым у 2021 годзе (да ўварвання Расіі ва Украіну).

Аднак некаторыя эксперты лічаць, што рэкордны рост тавараабароту паміж Кітаем і Расіяй выглядае пазітыўна толькі на першы погляд. Доля РФ у тавараабароце Кітая сціплая. З іншага боку, Кітай з'яўляецца асноўнай крыніцай імпарту для Расіі.

Па стане на 2023 год Кітай стаў галоўным гандлёвым партнёрам Расіі, а Расія — шостым па велічыні гандлёвым партнёрам Кітая.