«Цяпер план адзін — выжыць»

Прэс-афіцэрка Ірына Рыбакова — пра пекла баёў і радасці на фронце.

Фота https://novynarnia.com/2022/11/26/irybakova-2/

Фота https://novynarnia.com/2022/11/26/irybakova-2/

 

Вежа рускага танка, якую яна сфатаграфавала ў красавіку на Харкаўшчыне, была на вокладцы ўплывовага брытанскага часопіса The Economist. Фатаграфіі, якія яна выкладвае на старонцы 93-й брыгады “Халодны Яр” — гэта заўсёды пра боль ад праўды гэтай вайны. Калі гэта партрэт байца, то майстэрскі і сумленны. Калі праца мінамёткі або арты, то шмат агню ад стрэлу і неверагодныя намаганні воінаў паразіць ворага.

Сюррэалізм першых дзён «Вялікай» вайны

Калі пачалася "Вялікая" вайна, 93-я асобная механізаваная брыгада якраз перамяшчалася да новых абарончых рубяжоў на Сумшчыне і Харкаўшчыне. УСУ сустракалі напад расейцаў у поўнай баявой гатоўнасці.

— Мы ў лістападзе выйшлі з Валнавахскага кірунку, паспелі адгуляць адпачынкі, паправіць тэхніку, адпачылі, у цэлым у нас была лепшая сітуацыя з усіх. Брыгада павінна была заняць паласу ў 250 кіламетраў.

Мы так доўга былі ў працэсе гэтых бясконцых "перамір'яў", што не верылі ў замежныя разведданыя і ў тое, што будзе нармальная вайна. Думалі: брыгада выйдзе на лінію ў 250 кіламетраў, пабудзе "будбатам" — капае акопы, пабудуе бліндажы, уладкуе іх выгадамі за ўласныя сродкі. Вайскоўцы пажывуць так некалькі месяцаў, магчыма, будуць нейкія перастрэлкі на мяжы. А потым нейкія перамовы, і нас адвядуць. І ў першыя дні рэальнага ўварвання рускіх у нас было страшнае ўзвышэнне, таму што разбілі іх калоны, спынілі "Сонцапёкі".

У Ахтырку, дзе ваяваў адзін з батальёнаў "Халоднага Яра", Рыбакова прыехала 26 лютага.

— Выйшла з машыны, і нешта такое ляснула, аж Армагедон нейкі, — усміхаецца. — Высветлілася, той самалёт скінуў бомбы. Адна разваліла казарму Нацгвардыі, другая ўтварыла велізарнае возера метраў 30 у дыяметры, трэцяя ўпала на бальніцу на тэрыторыі часткі, куды звозілі параненых, і проста зрэзала будынак напалову. Больш за сто чалавек загінула. Я пачула гэтую трэцюю бомбу. Лягла на асфальт. Але, думаю, калі б упала побач, ляжанне мяне б не выратавала. Там і склеп бы не выратаваў.

Відэа знята ў Ахтырцы Ірынай Рыбаковай:


Пасля авіяналёту яе павезлі да разбітай 24 лютага калоне рускіх: сякая-такая тэхніка яшчэ дымілася, уздоўж — целы акупантаў.

— Акупанты заязджалі ў горад з трох бакоў. Нашы яшчэ некаторыя разгружаліся з эшалона і бачылі паміж вагонамі, як яны едуць. І нашы сувязісты з імі нават размінуліся і не зразумелі, што гэта кацапы, — проста рабілася "жесть", ніхто не разумеў нічога. Пяхотнікі, якія стаялі ў пасадцы, убачылі калону тэхнікі, спярша думалі, што не змогуць яе разбіць. 

Аднак у саміх расейцаў былі паніка і істэрыка, таму што нашы нешта падпалілі. Нейкі бурат выйшаў без Броніка, хацеў кінуць гранату, нашы ў яго проста выпусцілі аўтаматную чаргу. Яго прысыпалі зямлёй, меркавалі травой, так гэты лейтэнант нейкі час і ляжаў. Сюррэалізм. Хлопцы тады набралі трафейных мінамётаў, Камазаў, палівазапраўшчыкаў.

"Вялікая" вайна нарэшце адкрыла вочы міжнароднай супольнасці на рускіх. Нават тым журналістам, якія да 24 лютага распавядалі, што ўкраінская армія абстрэльвае Данецк або Луганск, называлі разгорнутую Расеяй вайну "грамадзянскім канфліктам".

— Проста гэтая вайна стала занадта відавочнай, не заўважыць яе ўжо немагчыма. Чамусьці тое ж сусветная супольнасць у асноўным не заўважала, як у 2014-2015-м Расея ўжо абстрэльвала Украіну са сваёй тэрыторыі. І не занадта ўспамінала аб сотнях загінулых у "зялёным калідоры" пры выхадзе з Ілавайска, цынічна расстраляных расейцамі. Толькі ў 93-й брыгадзе за дзень загінула больш за 70 байцоў, 13 дагэтуль лічацца прапалымі без вестак.

У красавіку на Харкаўшчыне, каля вёскі Гусараўка, яна зрабіла адно з самых вядомых сваіх фота — "чэрап", вежу расійскага танка.

vidirvana_bashta_rosijskogo_tanka_t_72b3.jpg



Украінскія вайскоўцы разбілі вялікую расійскую калону, было нямала загінулых і сярод іх саміх. Але 27 сакавіка 93-я брыгада ўсё ж вызваліла сяло.

Са спасылкай на Мінабароны Украіны фота ўзяў на вокладку і брытанскі часопіс The Economist. Ірына нават не ведала пра гэта, пакуль украінскія журналісты не запатрабавалі ад замежных калегаў пазначыць аўтара.

Затым танк надрукавалі на футболках, грошы ад якіх пайшлі на дапамогу ВСУ. Вытворца нават даў 20 тыс. грн на рамонт машыны прэс-службы брыгады.

Калі "халоднаярцы" вызвалілі акупаваную частку Сумшчыны, брыгаду перакінулі на Ізюмскі кірунак. Ваявалі там пяць месяцаў.

— Здымаеш нейкага хлопчыка, а праз некалькі дзён даведаешся, што ён загінуў. На днях я размаўляла ў шпіталі з хлопцам, які выбраўся з-пад танкавага агню з групай субратоў. Чумазы, кантужаны, з чорнымі кругамі пад вачыма — уелася ў скуру зямля. Ён мне сказаў: "Мне 24, у мяне была куча планаў на жыццё. Да 25 лютага, калі я пайшоў у войска. Цяпер план адзін — выжыць. І пофіг, што нам мокра, холадна, што мы брудныя і смярдзючыя, што я два тыдні нармальна не мыўся і не мяняў верхняга адзення".

Цалкам аповед Ірыны чытайце па спасылцы