«Калі да сярэдзіны восені контрнаступ не дасць вынікаў, Зяленскі акажацца ў складаным становішчы»

Размяшчэнне сцэнарыяў развіцця сітуацыі па шкале іх верагоднасці праз месяц пасля пачатку ўкраінскага наступу застаецца ранейшым. Найбольш верагодным бачыцца выхад з лета ў пазіцыйную вайну з патэнцыялам працягласці ў некалькі гадоў, піша расійскі палітолаг Уладзімір Пастухоў.

Гэта не выключае поспехаў УСУ, і нават значных, але пакуль мала што паказвае на магчымасць дасягнення выніку, які можна было б назваць game changing, то-бок выніку, які мае не чыста ваеннае, а ваенна-палітычнае значэнне.

Для Украіны на дадзеным этапе вайны для правядзення таго палітычнага курсу, які я б пазначыў як «дактрына Зяленскага» (перамовы пасля вызвалення тэрыторый), ужо мала дэманстраваць адносны поспех або нават проста здольнасць да супраціву агрэсіі, як гэта было на першым этапе супрацьстаяння. «Дактрына Зяленскага» мае патрэбу ў падмацаванні стратэгічным вынікам, гэта значыць, прарывам лініі фронту з вызваленнем не наогул нейкіх тэрыторый, а такіх, якія маюць сімвалічнае значэнне ў масавай свядомасці. Толькі такі вынік будзе мець палітычнае значэнне, але менавіта яго дасягненне пакуль застаецца спрэчным, нягледзячы на месяц зацятых і кровапралітных баёў.

Калі жнівень прынясе змены і пажаданы для Украіны вайскова-палітычны вынік будзе дасягнуты, мы ўсе пяройдзем да разгляду іншага сцэнару – эскалацыі і паскарэння канфлікту, дзе істотную ролю будуць адыгрываць унутраныя выклікі для рэжыму Пуціна. Але калі на франтах нічога істотна не зменіцца, то да восені «дактрына Зяленскага» будзе падвергнутая самым сур'ёзным выпрабаванням практыкай з моманту свайго з'яўлення на свет. У гэтым выпадку Зяленскаму і яго камандзе трэба будзе восенню прайсці праз балючы этап змены палітычнай парадыгмы. Я не сцвярджаю, што гэта будзе фатальна для іх, але дакладна малапрыемна і няпроста.

Калі да сярэдзіны восені ўкраінскае наступленне не дасць палітычна значных вынікаў, Зяленскі будзе пастаўлены перад неабходнасцю прызнаць у той ці іншай форме, што заяўленыя мэты вайны недасяжныя ў кароткатэрміновай (да года) перспектыве. Гэта тычыцца як вызвалення акупаваных тэрыторый, так і ўступлення ў NATO (з чым звязваюцца надзеі на недапушчальнасць рэцыдываў агрэсіі). Змена парадыгмы будзе балючай, паколькі для прыняцця новай парадыгмы спатрэбіцца больш шырокі грамадскі кансэнсус, чым той, на які каманда Зяленскага абапіраецца сёння (цяпер стаўка робіцца на актыўную радыкальна настроеную частку грамадства, якая выступае «вайсковым дэлегатам» ад імя ўсяго грамадства). Для стаўкі на працяглую кровапралітную наступальную вайну за вызваленне тэрыторый пры абмежаванай падтрымцы Захаду і ў разліку на перамолванне значна больш вялікіх расійскіх людскіх і матэрыяльных рэсурсаў спатрэбіцца прамы мандат ад усёй «грамады».

Жалезная заслона. Чаго чакаць, калі ўкраінскі контрнаступ захлынецца?

Я не сцвярджаю ,што гэта немагчыма (тым больш што Крэмль кожны дзень сваімі злачынствамі робіць усё, каб такі мандат быў выдадзены), але гэта будзе няпроста, і ў першую чаргу таму, што занадта доўга і безумоўна грамадства пераконвалі ў адваротным – што вяртанне да мірнага жыцця не за гарамі, што яно здарыцца з прычыны непазбежнай перамогі Украіны, пад якой мелася на ўвазе не толькі вяртанне захопленых тэрыторый, але і нейкім цудоўным чынам адбыўся распад Расіі, а таксама ўступленне ў NATO і інтэграцыя ў ЕС да завяршэння канфлікту. Гэты максімальна аптымістычны, але разам з тым і найменш верагодны сцэнар на працягу доўгага часу прадаваўся як адзіна магчымы.

«Дактрына Зяленскага» мела вялікі мабілізуючы эфект на кароткай дыстанцыі, але яна ж можа стаць сур'ёзнай праблемай, калі высветліцца, што бегчы прыйдзецца марафон. Людзей, якім не падабаецца, што і як адбываецца на вайне, ва Украіне дастаткова, у тым ліку і ва Узброеных сілах. Пакуль іх голас не чутны, але падчас змены парадыгмы ён можа стаць гучнейшым. Гаворка, безумоўна, ідзе аб патрыятычных сілах, накіраваных на перамогу Украіны і на абарону яе суверэнітэту і дзяржаўнай незалежнасці, а не пра шматлікія агентах уплыву Крамля, якім пры любым раскладзе пакуль ва Украіне лавіць няма чаго.