Еўропа пра новы «мірны план» Трампа: Ціск павінен быць на агрэсара, а не на ахвяру

Як і чакалася, новы «мірны план» Трампа па Украіне, распрацаваны без удзелу Украіны, выклікаў навалу крытыкі. Тым не менш, Украіна пагадзілася яго абмяркоўваць, аднак прадстаўніца ЕС выказалася адназначна: для дасягнення міру ЗША павінны ціснуць на Расію, а не на Украіну. Ідуць 1367-я суткі поўнамаштабнай вайны РФ супраць Украіны пры саўдзеле ў агрэсіі рэжыму Аляксандра Лукашэнкі.

Агулам цягам мінулых сутак ва Украіне адбыліся 173 баявыя сутыкненні, паведамляе Генштаб УСУ ў ранішняй зводцы 21 лістапада. 

На Пакроўскім кірунку адбылося 59 баявых сутыкненняў у раёнах Уладзіміраўкі, Ніканораўкі, Радзінскага, Чырвонага Ліману, Новаэканамічнага, Пакроўску, Лісоўкі, Удачнага, Філіі, Дачнага і іншых.

На Канстанцінаўскім кірунку расійцы здзейснілі 23 атакі ў раёнах Александра-Шульціна, Шчарбінаўкі, Плешчыеўкі, Клябан-Быка, Яблонаўкі, Русінага Яру.

На Аляксандраўскім кірунку Сілы абароны Украіны спынілі 19 атак расіян у раёнах Зялёнага Гаю, Прывольнага, Сасноўкі, Студзеньскага, Стэпавага, Рыбнага.

На Славянскім кірунку абаронцы Украіны адбілі 15 штурмаў арміі РФ паблізу Серабранкі, Дроніўкі, Сіверска, Выімкі, Пераезнага.

На Ліманскім і Гуляйпольскім кірунках расійцы атакавалі па 10 разоў на кожным.

На Паўднёва-Слабажанскім, Купянскім і Краматорскім кірунках зафіксавана па шэсць боесутыкненняў на кожным.

* * *

Расійскі кіраўнік Уладзімір Пуцін нібыта наведаў адзін з камандных пунктаў групоўкі «Захад» УС РФ, дзе яму далажылі пра сітуацыю ў Канстанцінаўцы Данецкай вобласці і вакол Купянска ў Харкаўскай вобласці.

Крамлёўскі лідар заявіў, што ў Канстанцінаўцы ідуць баі, а кіраўнік Генштаба УС РФ Валерый Герасімаў далажыў пра нібыта «вызваленне» Купянска.

Генеральны штаб Узброеных Сіл Украіны зняпраўдзіў гэтыя паведамленні. «Купянск знаходзіцца пад кантролем Сіл абароны Украіны. У горадзе і яго ваколіцах працягваюцца контрдыверсійныя мерапрыемствы і спецыяльныя дзеянні па пошуку і знішчэнні ДРГ праціўніка, якія інфільтраваліся ў горад. Падобная сітуацыя і з Ямпалем. У раёне населенага пункта працягваюцца пошукава-ўдарныя дзеянні нашых войскаў. Таксама не адпавядае рэчаіснасці заява аб нібыта захопе 80% горада Ваўчанска на Харкаўшчыне і 70% горада Пакроўска», — заявілі ў Генштабе УСУ.

* * *

Увечары 20 лістапада расійская армія атакавала Запарожжа, вядома пра пяць загінулых і восем траўмаваных.

У ноч на 21 лістапада расійскія войскі атакавалі Адэсу. У выніку атакі пашкоджаны жылы дом і прадпрыемства ў адным з раёнаў горада. Чатыры чалавекі пацярпелі.

* * *

* * *

Выданне Axios, спасылаючыся на атрыманы праект дакумента і пацвярджэнне ад украінскіх і амерыканскіх чыноўнікаў, паведаміла пра дэталі 28-пунктнага мірнага плана адміністрацыі прэзідэнта Дональда Трампа, згодна з якім Украіна павінна адмовіцца ад часткі сваіх тэрыторый, знізіць колькасць арміі ўдвая, замацаваць у Канстытуцыі адмову ад уступлення ў NATO, даць рускай мове ва Украіне афіцыйны статус і гэтак далей.

План быў распрацаваны спецыяльным пасланнікам Трампа Стывам Уіткафам пры ўдзеле дзяржаўнага сакратара Марка Рубіё і зяця Трампа Джарэда Кушнера. У працэсе падрыхтоўкі Уіткаф праводзіў кансультацыі з расійскім прадстаўніком Кірылам Дзмітрыевым. Дзмітрыеў сказаў Axios, што ён аптымістычна настроены адносна яго, паколькі, у адрозненне ад мінулых спроб, «мы адчуваем, што да расійскай пазіцыі сапраўды прыслухоўваюцца».

Непасрэдна прэзідэнту Уладзіміру Зяленскаму план у пісьмовай форме перадаў міністр арміі ЗША Дэн Дрыскал. Зяленскі ахарактарызаваў дакумент як бачанне ЗША, а не канчатковае пагадненне, адзначыўшы «чырвоныя лініі».

* * *

Адміністрацыя Дональда Трампа аказвае магутны ціск на Украіну, патрабуючы пагадзіцца на амерыканска-расійскі мірны план, піша Financial Times са спасылкай на ўкраінскіх чыноўнікаў і асоб, знаёмых з ходам перамоваў.

Паводле інфармацыі крыніц выдання, Белы дом устанавіў жорсткія часавыя рамкі для перамоўнага працэсу, патрабуючы ад прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага пагадзіцца на ўмовы пагаднення да Дня падзякі, які ў ЗША адзначаюць 27 лістапада.

У той жа час украінскія чыноўнікі адзначаюць, што шэраг пунктаў дакумента проста непрымальныя, і цяпер вядзецца праца над сустрэчнымі прапановамі.

Адзін з высокапастаўленых украінскіх чыноўнікаў параўнаў цяперашні ціск з папярэдняй амерыканскай кампаніяй па супярэчлівай «мінеральнай здзелцы», заключанай у гэтым годзе, пасля якой ЗША атрымалі правы на здабычу крытычна важных для Украіны карысных выкапняў. Тады Кіеў пагадзіўся на ўмовы ЗША, спадзеючыся заручыцца падтрымкай Вашынгтона ў вайне з Расіяй.

У ЕС на план Белага дома адрэагавалі скептычна. Вярхоўная прадстаўніца ЕС па знешняй палітыцы Кая Калас заявіла, што Брусель «не чуў ні пра якія саступкі з расійскага боку», што ставіць пад сумнеў збалансаванасць ініцыятывы.

* * *

Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі падчас сустрэчы з міністрам Сухапутных войскаў ЗША Дэнам Дрыскалам абмеркаваў «варыянты дасягнення сапраўднага міру», як напісаў кіраўнік Украіны ў X.

«Нашы каманды — Украіны і ЗША — будуць працаваць над пунктамі плана для заканчэння вайны. Мы гатовы да канструктыўнай, сумленнай і аператыўнай працы», – дадаў ён.

* * *

Намесніца пастаяннага прадстаўніка Украіны пры ААН Крысціна Гаявішына падчас пасяджэння Савета Бяспекі ААН заявіла, што Украіна гатовая да канструктыўнай працы над мірным планам, праект якога атрымала ад амерыканскага боку, аднак акрэсліла выразныя «чырвоныя лініі», якія тычацца тэрытарыяльнай цэласнасці і суверэнітэту дзяржавы.

Гаявішына адзначыла, што з пачатку года Украіна падтрымлівае прапановы, накіраваныя на спыненне вайны, і застаецца адкрытай да супрацоўніцтва з ЗША, Еўропай і партнёрамі з усяго свету.

«Хоць Украіна гатова да канструктыўных перамоваў з мэтай спынення вайны, у тым ліку на ўзроўні лідараў, нашы чырвоныя лініі з'яўляюцца выразнымі і непарушнымі. Мы ніколі не прызнаем — ні афіцыйна, ні якім-небудзь іншым чынам — часова акупаваную Расійскай Федэрацыяй тэрыторыю Украіны як расійскую. Наша зямля не прадаецца. Украіна не пагодзіцца ні на якія абмежаванні свайго права на самаабарону або колькасці і магчымасцяў нашых Узброеных сіл.

Мы таксама не будзем цярпець ніякіх замахаў на наш суверэнітэт, уключаючы наша суверэннае права абіраць саюзы, да якіх хочам далучыцца… Мы не будзем узнагароджваць імкненне да генацыду, якое ляжыць у аснове расійскай агрэсіі, падрываючы нашу ідэнтычнасць, у прыватнасці нашу мову», — сказала яна.

Паводле яе слоў, у любым сапраўдным мірным працэсе павінен быць выкананы фундаментальны прынцып: нічога пра Украіну без Украіны, нічога пра Еўропу без Еўропы.

* * *

Пастпрад ЗША ў ААН Майк Волц заявіў, што Злучаныя Штаты гатовыя ўвесці дадатковыя эканамічныя санкцыі супраць Расіі і працягнуць аказваць ваенную падтрымку Украіне, калі Крэмль не пагодзіцца на спыненне агню і не пачне рэальныя перамовы.

Волц адзначыў, што дыпламатыя застаецца адзіным шляхам да трывалага і справядлівага міру. Паводле яго слоў, Злучаныя Штаты прыкладалі максімум намаганняў на самым высокім узроўні для спынення вайны.

«Мы прапанавалі Расіі шчодрыя ўмовы, у прыватнасці адмену санкцый. Мы заклікалі Расію спыніць свае атакі і правесці прамыя перамовы з Украінай па мірным урэгуляванні. На жаль, баявыя дзеянні працягваюцца, трагічна выклікаючы ўсё больш ахвяр сярод грамадзянскага насельніцтва. Мы таксама назіраем уварванне ў паветраную прастору трэціх краін, у прыватнасці нашых саюзнікаў па NATO – дзеянні, якія ствараюць рызыку яшчэ больш шырокай эскалацыі канфлікту», — сказаў ён.

Волц падкрэсліў, што вайна не можа быць завершана ваенным шляхам, таму лідары Расіі і Украіны павінны пачаць перамовы і пагадзіцца на спыненне агню. Амерыканскі прадстаўнік выразна акрэсліў далейшыя дзеянні ЗША ў выпадку ігнаравання Расіяй заклікаў да міру.

«Мы можам увесці дадатковыя эканамічныя санкцыі, калі Расія і надалей будзе ігнараваць заклікі да спынення агню. Мы таксама працягнем прадастаўляць Украіне зброю для абароны», — заявіў ён.

* * *

Еўрапейскі Саюз мае выразны план дзеянняў з мэтай устанаўлення міру ва Украіне, заявіла высокая прадстаўніца ЕС па пытаннях знешняй палітыкі і палітыкі бяспекі Кая Калас.

Яна адзначыла, што пазіцыя ЕС не змянілася: «Для поспеху любога мірнага плана ён павінен быць падтрыманы Украінай і Еўропай».

«ЕС мае вельмі выразны план з двух пунктаў. Па-першае, аслабіць Расію. Па-другое, падтрымаць Украіну», – падкрэсліла галоўны дыпламат ЕС.

Калас паведаміла, што сёння кіраўнік Еўрапейскага разведвальнага цэнтра і пасланнік ЕС па пытаннях санкцый праінфармавалі міністраў аб уплыве санкцый ЕС на Расію. Па гэтых даных, экспарт расійскай сырой нафты з'яўляецца самым нізкім за апошнія месяцы, а падатковыя паступленні Расіі ад нафты з'яўляюцца самымі нізкімі з пачатку вайны.

«Расія неаднаразова крывадушна казала пра мірныя перамовы, а папярэднія перамовы праваліліся, таму што Расія так і не ўзяла на сябе ніякіх рэальных абавязацельстваў. Ціск павінен быць на агрэсара, а не на ахвяру», — заявіла Кая Калас.