Пастухоў: Прамежкавы вынік вайны — на карысць Украіны

З траўня 2022 года з’явілася перакананне, што вайна Расіі з Украінай — вельмі доўгая гісторыя. А поспех Украіны трэба лічыць не страчанымі тэрыторыямі, а захаванымі.

Я чакаў аднаго з двух ці трох магчымых сцэнараў, падзяліўся сваімі думкамі з нагоды другой гадавіны пачатку вайны ва Украіне гісторык і палітолаг Уладзімір Пастухоў. Ці гэта вайна будзе доўжыцца вельмі працяглы час, ці скончыцца ядзернай вайной.

1. Вайна Расіі з Украінай з’яўляецца паводле свайго тыпажу нават на Другой сусветнай вайной, а Першай сусветнай — гэта значыць вайной без істотнай дынамікі, з раўнавагай бакоў. І цяпер, праз 2 гады вайны, стаўленне да яе ў грамадстве істотна мяняецца.

Не здарыўся бліцкрыг, не здарылася змена палітычнага рэжыму на лаяльны Крамлю, не здарылася Наваросіі ад Прыднястроўя да Марыупаля.

Якімі б цяжкімі ні былі тэрытарыяльныя, людскія і эканамічныя страты Украіны, яны з'яўляюцца толькі цаной, якую давялося заплаціць за тое, каб Расія не дасягнула ні адной з мэтаў вайны.

2. У абедзвюх краінах, якія ваююць, назапасілася стомленасць ад вайны. І яна чым далей, тым больш будзе ўплываць на прымаюцца кіраўніцтвам гэтых краін палітычныя рашэнні.

Пасіянарная частка насельніцтва, гатовая ваяваць альбо за ідэю, альбо за грошы, у асноўным ужо ўцягнутая ў вайну — і часткова нават ужо перапрацаваная ёю ў незаменныя страты.

3. У пэўным сэнсе вайна за два гады зрабіла кола — і ў пачатку новага цыклу адставанне Украіны ва ўзбраенні выглядае амаль гэтак жа драматычна, як і ў першыя тыдні вайны. Прычына такога становішча спраў — у рэзкім зніжэнні аб'ёмаў заходняй дапамогі, за кошт якой на працягу доўгага часу пакрываўся дэфіцыт уласных рэсурсаў ва Украіне.

Калі становішча не зменіцца, то паўстане рызыка новых істотных людскіх і тэрытарыяльных страт для Украіны.

4. Фактар стомленасці і трэнд у бок змяншэння аб'ёмаў знешняй дапамогі робяць у перспектыве вельмі верагоднай сітуацыю, у якой Украіне давядзецца дамаўляцца пра спыненне агню з Расіяй, так і не дасягнуўшы задэклараваных мэтаў – поўнага вызвалення ўсіх акупаваных тэрыторый.

Калі гэта адбудзецца, то палітычнае становішча Зяленскага стане вельмі нестабільным. Каманда Зяленскага разумее гэта — і робіць усё магчымае, каб адтэрмінаваць гэты момант.

5. Кіраўніцтва Украіны разлічвае на тое, што УСУ, угрызшыся ў зямлю, змогуць пратрымацца да таго моманту, калі заходняе грамадскае меркаванне і палітыка хіснуцца ў адваротны бок — і ва Украіну паступіць новае ўзбраенне, якое дазволіць не толькі стабілізаваць фронт, але і правесці паўторнае контрнаступленне (пра што Зяленскі наўпрост сказаў у адным са сваіх апошніх інтэрв'ю).

6. Але ёсць і рызыкі. Калі адбудзецца "касавы разрыў" паміж ціскам Узброеных Сіл Расіі і Заходняй дапамогай, то прамаруджванне Зяленскага прывядзе да абвальвання фронту.

У гэтым выпадку перамовы аб спыненні агню прыйдзецца весці ўжо зусім на іншых умовах, а лінія размежавання будзе праходзіць, хутчэй за ўсё, па Дняпры.

Галоўнае — не ўпусціць момант, інакш пагадненне ад імя Украіны можа падпісаць ужо пераемнік Зяленскага.