Пуцін хоча захапіць ва Украіне горад-мільённік, імаверна, Харкаў — крыніцы
Расійскія «палітычныя эліты» не чакаюць «непрадказальных, глабальных i кардынальных» зменаў у краіне падчас новага прэзідэнцкага тэрміну Уладзіміра Пуціна. Пра гэта «Медузе» заявілі два суразмоўцы, блізкія да Крамля, крыніца ва ўрадзе РФ, а таксама адзін з высокапастаўленых чальцоў «Адзінай Расіі».
Яны сыходзяцца ў меркаванні, што рэпрэсіі супраць непажаданых прадоўжаць узмацняцца, а галоўнай асабістай цікавасцю Пуціна застанецца вайна з Украінай. «[Але] гэта не новае, а паглыбленне таго, што ёсць. Новы тэрмін Пуціна ў сэнсе падзей і паваротаў стартуе не сёлета. Ён пачаўся ў лютым 2022 года», — разважае адна з крыніц, блізкіх да адміністрацыі Пуціна.
Паводле яе слоў, «сцэнары далейшага закручвання гаек і эскалацыі [з Захадам] запраграмаваныя пачаткам вайны»: «Гэта ваюючая дзяржава, якая жыве пад лозунгам «усё для перамогі». Дакладней, прэзідэнт хацеў бы, каб яно так жыло. У ім няма месца іншадумцам, геям і гэтак далей. Усё падпарадкавана вайне».
У гэтым сэнсе, паводле ацэнкі крыніц, тэракт у «Крокус Сіці Холе» не павінен сур'ёзна змяніць сітуацыю. «У пачатку [у мяне] быў шок ад тэракту, затым ад магчымых наступстваў — напрыклад, сур'ёзнай эскалацыі аж да прымянення тактычнай ядзернай зброі на ўкраінскім фронце. Цяпер вышэйшае кіраўніцтва не агучвае выразных рашэнняў, хутчэй, супакойвае [грамадзян]. Формула ўжо выпрацаваная: можаш не рабіць рэзкіх рухаў, не рабі», — дадае адна з крыніц, блізкіх да Крамля.
«Нейкія новыя контуры» расійскай палітычнай сістэмы могуць з'явіцца толькі пасля заканчэння ўварвання ва Украіну-або пасля заключэння «хоць бы нейкага перамір'я», упэўнены яшчэ адзін суразмоўца, блізкі да АП. «Пакуль ідзе вайна, чакаць нейкіх зменаў бессэнсоўна», — падкрэслівае ён.
Усе крыніцы ўпэўненыя, што Пуцін збіраецца працягваць вайну. Аднак іх ацэнкі адносна таго, якія ён цяпер ставіць з гэтай нагоды мэты, разыходзяцца. Так, адзін з суразмоўцаў, блізкіх да Крамля, мяркуе, што пасля няўдалага контрнаступлення УСУ Пуцін «адчуў слабасць Украіны і гатовы ісці да пераможнага — хоць да Кіева — і за коштам не пастаіць». «Трэба будзе мабілізацыю — абвесціць. Калі трэба будзе эканоміку яшчэ мацней перасунуць на вайсковыя рэйкі — перасуне, — упэўненая крыніца. — Ён пайшоў на прынцып».
Іншы суразмоўца, блізкі да АП, наадварот, лічыць, што вышэйшае кіраўніцтва краіны ставіць перад сабой «больш рэалістычныя мэты», а менавіта — ўзяцце Харкава і паступовае заканчэнне «СВА» пасля гэтага. Пуцін ужо адкрыта казаў, што для спынення рэгулярных абстрэлаў Белгародскай вобласці трэба стварыць «санітарную зону» вакол яе; гэты рэгіён РФ мяжуе менавіта з Харкаўскай вобласцю Украіны.
Глядзіце таксама
Паводле слоў крыніц, высокапастаўленыя сілавікі перакананыя, што арміі РФ па сілах узяць Харкаў, а вось далейшае прасоўванне ўглыб Украіны «цяжкае». «Сімвалічна гэта таксама перамога. Горад-мільённік, дзе шмат рускамоўнага насельніцтва», — кажа адзін з суразмоўцаў.
Пры гэтым усе крыніцы адзначаюць: інфармацыі аб тым, што рашэнне аб маштабным наступе на Харкаў ужо прынята, у іх няма. Аднак яны сыходзяцца ў меркаванні, што гэта «цалкам верагодны сцэнар», які ў тэорыі можа запатрабаваць новай хвалі мабілізацыі (аб магчымых планах наступу на Харкаў у пятніцу, 22 сакавіка, паведаміла незалежнае выданне «Вёрстка»). Тэракт паводле даных крыніц, «на прыняцце рашэння па мабілізацыі ніяк уплываць не будзе — «да яе даўно амаль усё гатова, справа толькі ў сітуацыі на фронце».
Харкаўская вобласць часткова знаходзілася ў акупацыі расійскіх войскаў з першых дзён поўнамаштабнага ўварвання. Увосень 2022 года Украіна перайшла ў контрнаступленне і вызваліла большую частку гарадоў і вёсак у рэгіёне. Захапіць Харкаў армія РФ так і не змагла — затое працягвае рэгулярна абстрэльваць горад.
Блізкія да АП крыніцы ўпэўненыя, што на гэтым фоне ўнутры Расіі будзе адбывацца «поўнае згортванне палітычнай канкурэнцыі», у тым ліку на рэгіянальным узроўні. Адносна федэральных выбараў прагнозы яшчэ песімістычней. Паводле ацэнкі аднаго з суразмоўцаў, блізкіх да Крамля, «Адзіная Расія» будзе перамагаць усё больш упэўнена, «набіраючы» да 80% галасоў. Астатняе — прыкладна пароўну-падзеляць КПРФ, ЛДПР і «Новыя людзі». «Прэзідэнцкія выбары прайшлі з данбаскімі адсоткамі. Напэўна, прыйдзе чарга і парламенцкіх — тэндэнцыя такая», — мяркуе ён.
Іншая крыніца — паліткансультант, які працуе як з АП, так і з рэгіянальнымі адміністрацыямі, — упэўненая, што ў Расіі ўжо «праступаюць контуры аднапартыйнай сістэмы»: «Адрозненні ў павестках партый не такія вялікія, а галоўнае — усе яны за прэзідэнта».
Разам з тым гэты суразмоўца адзначае, што афіцыйныя 87%, якія «набраў» Пуцін на прэзідэнцкіх «выбарах», былі атрыманыя з дапамогай мабілізацыі бюджэтнікаў і супрацоўнікаў буйных кампаній, блізкіх да дзяржавы, шматдзённага і электроннага галасавання, а таксама прамых фальсіфікацый. Паводле яго ацэнкі, усё гэта прыводзіць да таго, што расійская палітычная сістэма можа цалкам «страціць адэкватнасць»: «У цябе зараз ёсць набор інструментаў, які дазваляе рабіць усё. Ужо відаць, што [чыноўнікам і адзінаросам] насраць на ўсё — абы дагадзіць начальніку. Гэта ўплывае на самаадчуванне, з'яўляецца адчуванне ўсёдазволенасці. Але гэта значыць і іншае: нейкае пратэстнае выказванне ў рамках сістэмы немагчымае, яно па сутнасці ўжо несістэмнае. Такія гісторыі часам сканчаюцца дрэнна, а часам і не. Але пра рызыкі цяпер ніхто не думае: радуюцца перамозе».