«Два гады стабілізавалі, стабілізавалі, а ўсё не выстабілізавалі»
Тэлеграм-канал «Лісты да дачкі» ў звычайнай для яго іранічнай манеры ў чарговы раз піша пра розніцу перамог у тэлевізары і ў рэальнасці. А таксама высоўвае сваю версію, чаму ў некага ёкнула сэрца, ды так, што той пачаў разважаць пра адмену выбараў прэзідэнта.
Цікавае нешта пачалося пад Херсонам. Некаторыя кажуць, што гэтае нешта нечым падобна на ўкраінскі наступ. Але намеснік начальніка Херсонскай акупацыйнай адміністрацыі сказаў, што гэта не наступ, а фэйкі. Яму, канечне, лепш ведаць. Злыя людзі, праўда, заўважылі, што пра фэйкі ён казаў не з Херсона, а з Варонежа (сумніўнае, дарэчы, месца ў сэнсе бяспекі). Але якая розніца, правільна? Здалёку глядзець на фэйкавы наступ лепш, чым паблізу. Яно нават у пэўным сэнсе і лепш відаць. Як ты іх, гэтыя фэйкі разглядзіш у парахавым дыме?
А расійскае Міністэрства абароны сказала, што разграміла фэйкавы наступ яшчэ пазаўчора. Гэта значыць, зусім разграміла. Вось літаральна нічога не засталося. Потым яшчэ раз — учора. І сёння, я амаль упэўнены, разграміць зноў. У расійскага Міністэрства абароны вялікі досвед перамог над фэйкавымі наступамі.
А ўкраінскае Міністэрства абароны нічога не сказала і іншым не раіла. І вось гэтым украінскія ўлады моцна, вядома, адрозніваюцца ад расійскіх і беларускіх. Бо расійскае Мінабароны пра наступ маўчаць бы не стала. Яны пасёлак Пяскі бралі разы чатыры. Таму што ў расійскай і беларускай рэальнасці не важна хто там чаго возьме. Важна хто першы даложыць начальству.
Для расійскіх і беларускіх уладаў не бывае перамогі без тэлевізара. А ў тэлевізары бывае. У тэлевізары можна перамагчы і 150 джыпаў з кулямётамі, і монстра НАТА, і ўраджай. Галоўнае, каб пераможаны праціўнік не ўзяўся аспрэчваць сваю паразу дзе-небудзь за межамі тэлевізара. Вось як украінская армія, якую за апошнія паўгода перамагалі ўжо столькі разоў, што ёй давялося перайсці ў наступ.
І прарыў рэальнасці для тых, хто звык жыць тэлевізарам, можа быць часам вельмі балючым. Як для беларускіх уладаў у 2020. Здавалася б, два гады прайшло з элегантнай перамогі, а ўчора нехта раптам пашкадаваў, што не адмяніў няўдзячнаму народу выбары. Таму што з выбарамі што-небудзь можа зноў дэстабілізавацца.
А між тым, у мінулым годзе, калі яны пісалі сваю Канстытуцыю, дэстабілізуючага ўплыву выбараў на насельніцтва не баяліся. І калі прымалі гэтую Канстытуцыю на трэці дзень пасля пачатку вайны сэрца не ёкала. А цяпер, бачыш ёкнула. І гэта пасля двух гадоў перманентнай палітычнай стабілізацыі. Два гады стабілізавалі, стабілізавалі, а ўсё не выстабілізавалі.
Што характэрна, ёкнула адразу пасля таго, як правільная сацыялагічная служба Ecoom правяла правільнае сацыялагічнае апытанне і паведаміла, што 76 працэнтаў давяраюць і падтрымліваюць. Пацвердзіла на публіку амаль што 80-працэнтную легітымнасць. Дык мне раптам падумалася — а можа яны гэтым разам і праўда кагосьці спыталі? Проста розніца паміж вынікамі, пра якія распавялі па тэлевізары, і тымі, якія далажылі начальству, атрымалася занадта траўміруючай для пачуцця легітымнасці.
Але вось мне здаецца, што з адменай выбараў — гэта як з генераламі, якія заўсёды рыхтуюцца да мінулай вайны. Сумніўна мне, што ў сучасных рэаліях гіпатэтычныя прэзідэнцкія выбары займаюць прыкметнае месца сярод дэстабілізуючых беларускую ўладу фактараў. Тут жа як? Была б стабільнасць, а каму дэстабілізаваць — заўсёды знойдзецца.