Падаляк: Лукашэнка едзе да Пуціна як віп-прапагандыст, ён ужо даў РФ усё, што мог

Ці выдадуць ордэр на арышт Лукашэнкі? Чаму беларускі палітык паляцеў да Пуціна адразу пасля сустрэчы прэзідэнта Расіі з Кім Чэн Ынам? Чаму беларускія вайскоўцы спрабуюць маніпуляваць інфармацыяй аб адкрыцці мяжы з Украінай? Як у Кіеве ставяцца да Ілана Маска? Пра ўсё гэта «Люстэрка» пагаварыла з дарадцам кіраўніка Офіса прэзідэнта Украіны Міхаілам Падаляком.

— Еўрапарламент прызнаў Лукашэнку саўдзельнікам злачынстваў Расіі ва Украіне. Акрамя таго, палітыка назвалі саўдзельнікам незаконнага вывазу 2150 дзяцей з акупаваных Расіяй тэрыторый Украіны ў Беларусь, дзе яны падвяргаюцца «русіфікацыі» і ідэалагічнай апрацоўцы. Як вы думаеце, гэта неяк паўплывае на рашэнне МУС выдаць ордэр на арышт Лукашэнкі?

— Мы з вамі не знаходзімся ў рамках працы Міжнароднага крымінальнага суда ў Гаазе. Давайце пачакаем іх рэакцыю. Мне здаецца, што ў прынцыпе сам па сабе факт галасавання ў Еўрапарламенце паказальны. Гэта значыць, пачынаюць дакладна фіксавацца акцэнты ў гэтай вайне, кожны атрымлівае па заслугах тое, што павінен атрымаць. Прынамсі, палітычныя азначэнні мы ўжо бачым. Вы памятаеце — раней усе спрабавалі зрабіць выгляд, што не бачаць відавочных рэчаў, характарызуючы таго ці іншага лідара той ці іншай краіны.

Дарэчы, зноў візіт суб'екта Лукашэнкі будзе ў Расію. Гэта значыць, мы бачым абсалютную інтэграцыю і паводніцкіх рэакцый, і ўспрымання вайны, і наогул разумення гэтай вайны паміж Расіяй і Беларуссю. Таму першы этап — поўная палітычная ізаляцыя Лукашэнкі — вельмі важны. Гэта значыць, фіксацыя яго рэальнага статусу як чалавека, якім ён з'яўляецца. А другі складнік — давайце трошкі пачакаем, паглядзім, ці будуць юрыдычныя фіксацыі. Тое, што яны адбудуцца па выніку вайны, я ў гэтым не сумняваюся. Ці будуць яны цяпер ужо? Я думаю, што ўсё ж такі шанцы на пазітыўнае рашэнне на карысць прысвоіць суб'екту Лукашэнкі той статус, якога ён юрыдычна заслугоўвае, дастаткова вялікія. Калі мы гаворым пра Міжнародны крымінальны суд.

— Прадстаўнік Дзяржпагранкамітэта Антон Бычкоўскі заявіў, што Беларусь гатова забяспечыць пропуск людзей праз беларуска-ўкраінскую мяжу і наадварот. Навошта гэты папулізм беларускім вайскоўцам?

— Калі мы з вамі гаворым «Беларусь», то я б усё ж падзяляў яе на рэальную Беларусь, якая не мае ніякага дачынення да афіцыйнага Мінска, і невялікую частку пад назвай «афіцыйны Мінск», якая абсалютна дакладна падтрымлівае РФ у гэтай вайне. І ўсе гэтыя заявы не ўтрымліваюць у сабе ніякай логікі. Натуральна, яны патрэбны толькі для чарговай спробы такой прымітыўнай [прапаганды]. Хлопцы жывуць у мінулым. Яны гэта робяць для стварэння такога вобразу, накшталт «мы не зусім звяры, мы не зусім бесчалавечныя, мы можам ісці на гуманістычныя нейкія ініцыятывы» і гэтак далей, і да таго падобнае.

Падаляк: Украіна бачыць канструктыўную працу беларускай апазіцыі

Натуральна, ніякіх гэтых ініцыятыў рэалізаваць нельга, таму што ў прынцыпе з тэрыторыі Беларусі наносіліся ваенныя ўдары. І, адпаведна, гэтыя заявы не ўплываюць ні на што. Яны павінны, на мой погляд, крыху паўплываць на прапагандысцкі ціск на грамадзян Беларусі, паказаць, што мы чалавечныя, а там нейкія дрэнныя людзі. Бачыце, мы гатовыя адкрыць межы, а гэтыя злыя людзі ва Украіне пасля таго, што мы іх там атакавалі, на гэта ісці не гатовыя. Але гэта прымітыўная тэхналогія. Я не ведаю, шчыра кажучы, на каго нават у Беларусі, у той частцы, якая ўсё ж такі слухае афіцыйную прапаганду, гэта паўплывае.

— Што значыць сустрэча Пуціна і Лукашэнкі адразу пасля перамоў прэзідэнта Расіі і лідара КНДР Кім Чэн Ына?

— Нічога не значыць. Паўночная Карэя, безумоўна, патрэбна Расіі з пункту гледжання складскіх рэсурсаў, каб пастаўляць пэўны аб'ём рэактыўных і звычайных артылерыйскіх снарадаў. У Паўночнай Карэі назапашана дастаткова рэсурсаў, яны могуць нешта перадаць Расійскай Федэрацыі. Гэта, дарэчы, характарызуе Расію як вельмі магутную эканамічную краіну з вялікім ваенным, прамысловым комплексам. А ў абмен, натуральна, Паўночная Карэя будзе атрымліваць тое, што яна заўсёды атрымлівае і што для яе важна. КНДР пабудавала настолькі эфектыўную эканоміку, што для яе заўсёды важныя пастаўкі харчавання, якое мець у дастатковай колькасці Паўночная Карэя не можа. І тут Расія паспрабуе абмяняць збожжа на міны, каб забіваць украінцаў. Гэта нам зразумела.

Лукашэнка не з'яўляецца на сённяшні дзень суб'ектам, я яшчэ раз падкрэсліваю. Ён не можа даць Расіі ні вайсковую тэхніку, нічога. Ён ужо даў усё, што было раскансервавана.

Лукашэнка цікавы Расіі выключна як віп-прапагандыст, гэта значыць, чалавек, які можа агучваць абсалютна недарэчныя рэчы, узмацняючы, як ім здаецца ў Расіі, прапагандысцкі голас афіцыйнай Масквы. Гэта дзве розныя катэгорыі, дзве розныя сустрэчы, два розныя ўзроўні. Калі Паўночная Карэя — гэта ўзровень такі «хоць бы нейкую практычную карысць атрымаць», то з Лукашэнкам можна атрымаць чарговыя заявы — «сядайце неадкладна за стол перамоў, таму што калі вы прама цяпер не сядзеце, то ўсё, канец ужо будзе». Мы з вамі выдатна разумеем, што Лукашэнка нічога не варты ва ўсіх сваіх праявах.

Падаляк: Усё, што кажа Лукашэнка, выглядае несучасна, абсурдна і анекдатычна

— Прэм'ер-міністр Арменіі Нікол Пашынян заявіў, што ў парламенце будзе ратыфікаваны Рымскі статут — дакумент, які, апроч іншага, абавязвае краіну арыштаваць Уладзіміра Пуціна, калі ён апынецца на яе тэрыторыі. Пры гэтым Арменія знаходзіцца ў АДКБ і да нядаўніх часоў лічылася саюзнікам Расіі. Чаму пазіцыя змянілася?

— Гэта ўнутраны выбар армянскага народа. І ў прынцыпе прэм'ер-міністр Арменіі спадар Пашынян выразна кажа, што не ўпэўнены ў тым, што Расія можа нешта гарантаваць з пункту гледжання бяспекі ў рэгіёне. Давайце глядзець далей, на наступныя падзеі: ці будуць новыя галасаванні, ці будзе абраны той ці іншы маршрут і гэтак далей. Але яшчэ раз падкрэсліваю, гэта ўнутраная гісторыя Арменіі, якая клапоціцца, на мой погляд, пра ўласную бяспеку і якая выразна разумее, што Расія гэтую бяспеку для рэгіёна сёння не гарантуе.

— Ілана Маска абвінавацілі ў тым, што ў 2022 годзе не ўключыў спадарожнікавую сувязь «Starlink» ля ўзбярэжжа Крыма падчас аперацыі УСУ. Бізнесовец адказаў: «Відавочна, што мэта была патапіць большую частку расійскага флоту, які стаяў на якары. Калі б я пагадзіўся на іх просьбу, то «SpaceX» была б замяшана ў буйным ваенным акце і эскалацыі канфлікту». Як у Офісе прэзідэнта Украіны ставяцца цяпер да заснавальніка кампаніі «SpaceX»?

— Стаўленне да спадара Маска, безумоўна, дваістае. Не забываем, што ў першыя месяцы вайны ён актыўна дапамагаў Украіне. Груба кажучы, прадастаўленне той жа сістэмы сувязі «Starlink», якая сапраўды істотна палепшыла камунікацыю ўнутры Узброеных сіл Украіны. І гэта было вельмі важна для нас. Трэба аддаць належнае спадару Маску. Ён працягвае так ці інакш супрацоўнічаць з намі праз Міністэрства лічбавізацыі Украіны па цэлым шэрагу тэхнічных пытанняў, якія трэба закрываць. Таму, яшчэ раз падкрэсліваю, гэта пазітыўны складнік, які станоўча характарызуе спадара Маска.

Ёсць другі. Мне здаецца, ён вельмі дзіўны. Калі чалавек, не да канца разумеючы глыбіню і прыроду канфлікту, спрабуе рабіць нейкія палітычныя заявы, спрабуе браць на сябе ролю, скажам так, арбітра, які павінен судзіць. Выключу [спадарожнікавую сувязь «Starlink»], значыць, не будзе нейкай вайны, уключу — значыць, будзе нейкая вайна. І спадару Маску, і многім іншым трэба зразумець, што вайна ўжо ёсць, максімальна жорсткая вайна, максімальна аб'ёмная і маштабная. Расія выкарыстоўвае ўсе прылады для масавага забойства грамадзянскага насельніцтва і разбурэння грамадзянскай інфраструктуры. Пры гэтым тут вельмі важна, што яна выкарыстоўвае ваенна-марскія базы ў Крыме і караблі для ўдараў крылатымі ракетамі па грамадзянскім насельніцтве Украіны. Адпаведна, знішчэнне вайсковай тэхнікі — гэта не пра эскалацыю, не пра, скажам, павелічэнне маштабаў, а наадварот, пра дээскалацыю і пра змяншэнне колькасці забітага грамадзянскага насельніцтва ў нашай краіне. Не трэба часам, мне здаецца, людзям, якія неглыбока разумеюць канфлікт, аналізаваць і рабіць высновы, якія ў выніку прыводзяць толькі да павелічэння ахвяр з боку Украіны.