Мабілізацыю абвесцяць, калі захочуць скончыць вайну адным хуткім ударам, пакуль Захад вагаецца
Пакуль у Крамля захоўваецца надзея на капітуляцыю Захаду, неабходнасці разгойдваць унутраную лодку няма, лічыць гісторык і палітолаг Уладзімір Пастухоў.
Пытанне аб мабілізацыі вісіць у паветры. Пра яе пытаюцца ўсё часцей. Зразумела, яна заўсёды ў планах Крамля як магчымасць, і гэтым разам улада гатовая да яе значна лепш, чым у 2022 годзе. Так што тэхнічных праблем не прадбачыцца.
З палітычнага пункту гледжання ўсё менш адназначна.
Упэўнены, што ў Крамлі разумеюць, што рэвалюцыі ад мабілізацыі не адбудзецца, і ў гэтым сэнсе яе не баяцца. Але з пункту гледжання ўплыву на доўгатэрміновыя палітычныя трэнды яна рэч небяспечная.
Па-першае, таму што тупа павялічвае масу дрэнна кантраляваных узброеных людзей, якіх нават пры самым пазітыўным для Крамля зыходзе вайны давядзецца з часам неяк утылізаваць. Пасля вайны яны ператворацца ў звычайнае сацыяльнае смецце, пад якое не хапае палігонаў (усе праграмы адаптацыі і кар'ернага росту ахопяць не больш за 10-15 адсоткаў самых адэкватных).
Па-другое, на гэты раз прыйдзецца залазіць у «дэмаграфію» сярэдніх і буйных населеных пунктаў, дзе кошт жыцця трохі іншы, чым у рускай глыбінцы, што співаецца і вымірае без усякай вайны. Адпаведна, будзе і двайны негатыў: стаўленне да вайны сярэдняга класа ў гарадах-мільённіках можа хіснуцца ў бок моцных сумневаў у яе мэтазгоднасці (а гэта ўжо праблема), і ўласна мабілізаваны пойдзе не той (надта разумны), з якім потым на фронце праблем не абярэшся.
Усё гэта з'яўляецца фактарам дадатковай рызыкі. З гэтага я магу зрабіць асцярожную выснову, што ад «добрага жыцця» паводле прынцыпу «па-першае, гэта прыгожа» ўлада праводзіць мабілізацыю не будзе.
Мабілізацыя будзе больш імавернай падзеяй, калі палітычнае становішча Крамля рэзка пагоршыцца ў параўнанні з сённяшнім днём.
Пры гэтым гаворка можа ісці не толькі аб праблемах на фронце, як гэта было ў 2022 годзе, калі мабілізацыяй прыйшлося забіваць дзіркі пад Харкавам і Херсонам.
У значнай ступені рашэнне аб мабілізацыі будзе прымацца пад уздзеяннем двух фактараў.
- З аднаго боку, у разлік будзе прымацца рэальнасць або нерэальнасць заключэння з Захадам сепаратнага міру на ўмовах Масквы. Пакуль у Крамля захоўваецца надзея на капітуляцыю Захаду, неабходнасці разгойдваць унутраную лодку няма.
- З іншага боку, у разлік будзе прымацца ўласная ацэнка здольнасці весці працяглую аблогу Украіны. Калі гэтая ацэнка будзе паказваць, што вайсковы рэсурс Расіі зусім не бясконцы, то можа ўзнікнуць жаданне скончыць вайну адным хуткім ударам, пакуль Захад вагаецца.
У гэтым сэнсе мабілізацыя, калі яна здарыцца, заўсёды будзе прыкметай слабасці рэжыму, а не прыкметай яго сілы. Яна адбудзецца, калі ў Крамлі нешта не звяжацца. Умоўна кажучы, калі для ўзяцця Харкава спатрэбіцца праводзіць мабілізацыю, то гэта будзе значыць толькі тое, што без мабілізацыі Крэмль развязаць гэтую праблему не ў стане, і не развязваць яе ён таксама больш не можа. Мабілізацыя-гэта пагаршэнне крызісу, а не форма яго дазволу.