Вайна Расіі ва Украіне як плюралізм у адной галаве
60% расійцаў падтрымалі б рашэнне Уладзіміра Пуціна пачаць «новы наступ на Кіеў», але адначасова 65% ухвалілі б і яго намер спыніць спецаперацыю і падпісаць мірнае пагадненне.
Больш за палову расійцаў лічаць, што спецыяльная ваенная аперацыя на Украіне зацягнулася, а на думку траціны, ваенныя дзеянні будуць доўжыцца яшчэ больш за год, вынікае са свежага апытання сацыялагічнай службы Russian Field, піша «Камерсант».
Даследаванне праводзілася метадам тэлефоннага апытання 28-31 ліпеня, у ім узялі ўдзел 1609 рэспандэнтаў у васьмі федэральных акругах. Аўтары даследавання папярэджваюць, што яго вынікі па шэрагу пытанняў аб тым, што адбываецца ва Украіне могуць не супадаць з рэальнай сітуацыяй, бо «расійцы баяцца гаварыць на гэтую тэму — павялічыліся адмовы, знізілася шчырасць».
Меркаванне пра тое, што спецыяльная вайсковая аперацыя Расіі ва Украіне зацягнулася, падтрымалі 59% удзельнікаў апытання службы Russian Field: 33% адзначаюць, што спецаперацыя «вызначана» зацягнулася, яшчэ 26% — што «хутчэй» зацягнулася. Зваротнага меркавання прытрымліваюцца 28% рэспандэнтаў, а 13% не змаглі або адмовіліся адказваць на гэтае пытанне. Пры гэтым 41% апытаных прызналіся, што адчуваюць «стомленасць ад навін аб ходзе ваеннай аперацыі ва Украіне», але большасць (56%) такіх адчуванняў не назіраюць.
На думку 30% рэспандэнтаў, спецаперацыя ва Украіне працягнецца яшчэ больш за год, 18% лічаць, што ваенныя дзеянні скончацца на працягу года. На іх завяршэнне на працягу паўгода спадзяюцца 20% рэспандэнтаў, і толькі 13% апытаных аптымістычна чакаюць заканчэння баявых дзеянняў у межах аднаго-трох месяцаў.
У тым, што спецаперацыя праходзіць «вызначана» або «хутчэй» паспяхова, упэўненыя 62% расійцаў, зваротнага меркавання прытрымліваюцца 19%, яшчэ столькі ж не змаглі адказаць.
У той жа час амаль дзве траціны апытаных мужчын (62%) не гатовыя асабіста прыняць удзел у ваенных дзеяннях ва Украіне, калі ім прадставіцца такая магчымасць, — гэта на шэсць працэнтных пунктаў вышэй паказчыкаў аналагічнага апытання, які праходзіў у другой палове траўня. Аб жаданні паўдзельнічаць у спецаперацыі заявілі 29% рэспандэнтаў, прычым часцей за ўсё ў гэтым прызнаюцца людзі ва ўзросце ад 45 да 59 гадоў (37%), тады як сярод мужчын ад 18 да 29 гадоў такіх толькі 23%. Ахвотных дапамагчы расійскім вайскоўцам матэрыяльна таксама не так шмат: 67% наогул не гатовыя ахвяраваць уласныя сродкі ў падтрымку спецаперацыі, а 12% згодныя выдаткоўваць на гэта не больш за 1 тысячу рублёў на месяц.
Рашэнне Уладзіміра Пуціна «заўтра аб'явіць аб пачатку новага наступу на Кіеў» падтрымалі б 60% рэспандэнтаў, 26% выступілі б супраць. Характэрна, што амаль такі ж расклад сацыёлагі зафіксавалі і пры адказе на пытанне аб гіпатэтычным рашэнні прэзідэнта ўжо «заўтра» спыніць спецаперацыю і падпісаць мірнае пагадненне: 65% яго б ухвалілі, а 28% былі б супраць. У цэлым за працяг ваеннай аперацыі выказаліся 52% апытаных, а за пераход да мірных перамоваў — 38%. Аўтары даследавання адзначаюць, што за перыяд з сярэдзіны сакавіка да канца ліпеня суадносіны прыхільнікаў і праціўнікаў спецаперацыі практычна не змянілася: цяпер яе падтрымліваюць 69% рэспандэнтаў, зваротнага меркавання прытрымліваюцца 23%, а яшчэ 8% не змаглі або адмовіліся адказаць.
На думку палітолага Аляксея Макаркіна, той факт, што большасць расійцаў гатовыя ўхваліць дзве супрацьлеглыя пастановы Уладзіміра Пуціна — аб спыненні спецаперацыі і аб пачатку новага наступу, — можна ўважаць укаранёнай у грамадстве ўстаноўкай, што «начальству лепш відаць, мы людзі маленькія», а «маленькі чалавек» не вельмі разбіраецца ў існай палітыцы і не хоча гэтага рабіць, прадаўжае экспэрт.
Ён нагадвае, што, калі ў канцы 1980-х — пачатку 1990-х гадоў на людзей акрамя асабістых і бытавых клопатаў звалілася яшчэ і праблема адказнасці за свой выбар, гэта выклікала ў значнай часткі насельніцтва псіхалагічны дыскамфорт. «Тады быў такі запыт: хай улада скажа па тэлевізары, як правільна сябе паводзіць. А ўлада не казала. Потым гэтая частка грамадства была задаволеная тым, што з'явіўся Пуцін, які ўзяў на сябе адказнасць», — адзначае Макаркін. Таму цяпер народ проста перадавярае рашэнні Пуціну «які дазволіў ім не думаць аб бягучай палітыцы», рэзюмуе палітолаг.