Правасуддзе павінна быць гатова да іншых ваенных злачынстваў — эксперты ў гадавіну катастрофы MH17
Праз дзесяць гадоў пасля таго, як расійская ракета збіла пасажырскі самалёт MH17 Малайзійскіх авіяліній над кантраляванай Расіяй часткай усходняй Украіны, неба ўсё яшчэ не абаронена ад паўтарэння падобных катастроф.
Самалёт кампаніі Malaysia Airlines, які ляцеў рэйсам MH17 з Амстэрдама ў Куала-Лумпур, быў збіты 17 ліпеня 2014 года на ўсходзе Украіны. Там ішлі ваенныя дзеянні паміж узброенымі сіламі Украіны і так званымі прарасійскімі сепаратыстамі і фактычна расійскай арміяй. У выніку авіякатастрофы загінулі 298 чалавек. Расія і цяпер працягвае атакаваць украінскія гарады і грамадзянскія аб'екты, таму міжнароднае правасуддзе павінна быць больш гатовымі да расследавання гэткіх маштабных ваенных злачынстваў.
Такія меркаванні выказалі эксперты падчас анлайн-сустрэчы ў вашынгтонскім аналітычным цэнтры «Атлантычная рада» 15 ліпеня, да дзесяцігоддзя трагедыі.
16 ліпеня вярхоўны прадстаўнік ЕС па замежных справах Жазэп Барэль выступіў з заявай ад імя Еўрасаюза ў дзясятую гадавіну збіцця Расіяй рэйсу MH17.
«ЕС падкрэслівае, што доказы, прадстаўленыя сумеснай следчай групай падчас разгляду ў акруговым судзе Нідэрландаў і перададзеныя ў Еўрапейскі суд па правах чалавека (ЕСПЧ) і Савет Міжнароднай арганізацыі грамадзянскай авіяцыі (ІКАО), ясна паказваюць, што зенітна-ракетны комплекс «БУК», які выкарыстоўваўся для збіцця рэйса MH17, несумненна, належаў узброеным сілам Расійскай Федэрацыі», — сказаў кіраўнік еўрапейскай дыпламатыі. У заяве таксама гаворыцца, што ніякая расійская аперацыя па дэзінфармацыі не можа адцягнуць увагу ад гэтага найважнейшага факту, устаноўленага судом.
У заяве Барэля гаворыцца, што ЕС прымае да ўвагі разбіральніцтва, ініцыяванае Нідэрландамі супраць Расіі ў ЕСПЧ, а таксама разбіральніцтва, ініцыяванае Аўстраліяй і Нідэрландамі ў Савеце ІКАО, якія з'яўляюцца важнымі крокамі на шляху ўсталявання праўды, справядлівасці і адказнасці.
На працягу многіх гадоў міжнароднага расследавання Крэмль працягвае адмаўляць сваю датычнасць да збіцця самалёта і парушэнняў міжнароднага права, нягледзячы на доказы таго, што ракета, якая збіла самалёт, была дастаўлена непасрэдна з Расіі.
Як Малайзія, так і Нідэрланды ўскладаюць адказнасць за катастрофу на Расію, бо лічаць даказаным, што самалёт быў збіты з расійскага комплексу «Бук» з тэрыторыі, якая знаходзіцца пад кантролем баевікоў, якіх падтрымлівае Расія.
Падчас дыскусіі ў Atlantic Council Роланд Оліфант, старшы карэспандэнт The Telegraph адзначыў, што без змены ўлады Расія наўрад ці калі-небудзь прызнае сваю віну за збіццё MH17: «Калі казаць пра расійскую дзяржаву, то ці можна ўявіць, што яны скажуць, падымаючы рукі ўгору — так, мы прызнаем гэта, гэта жудасная старонка. Я не бачу, каб гэта адбылося пры цяперашняй уладзе без масавай змены ўлады ў Расіі».
17 лістапада 2023 года суд у Нідэрландах прызнаў вінаватымі ў крушэнні MH17 грамадзян Расіі Ігара Гіркіна (былога палкоўніка ФСБ), Сяргея Дубінскага («Хмуры») і грамадзяніна Украіны Леаніда Харчанку. Яны завочна атрымалі пажыццёвае зняволенне і павінны кампенсаваць сваякам загінулых 16 мільёнаў еўра.
Суд таксама прызнаў, што рэйс MH17 быў збіты расійскай ракетай, а таксама тое, што Расія ажыццяўляла «агульны кантроль» над узброенымі групоўкамі ў Данецку з мая 2014 года.
Экс-дэпутатка Еўрапарламента Рэбека Хармс падчас мерапрыемства Atlantic Council, прысвечанага гадавіне збіцця MH17, падкрэсліла, што правасуддзе павінна быць гатова рэагаваць на падобныя злачынствы і расследаванне іншых ваенных злачынстваў: «Вердыкт быў вынесены праз паўгода пасля пачатку поўнамаштабнага расійскае ўварванне ва Украіну. Пасля гэтага вердыкту справа была перададзеная ў Еўрапейскі суд, Еўрапейскі суд па правах чалавека і Міжнародную арганізацыю грамадзянскай авіяцыі. Але ў гэтых арганізацыях справы пакуль не разглядаюцца. Мы ўсе разам павінны думаць пра тое, як працаваць у будучыні са справамі, звязанымі з буйнымі і разбуральнымі ваеннымі злачынствамі».
За месяц да 10-й гадавіны катастрофы, 17 чэрвеня, МЗС Расіі абвясціла аб спыненні ўдзелу ў разглядзе скаргі Аўстраліі і Нідэрландаў у Савет Міжнароднай арганізацыі грамадзянскай авіяцыі (ICAO) у сувязі са збіццём MH17.
У распаўсюджанай 17 чэрвеня заяве МЗС РФ гаворыцца, што Расія не прызнае паўнамоцтваў Савета ІКАО ў гэтай справе і ў кампетэнцыі любых рашэнняў, якія будуць прынятыя. Масква сцвярджае, што Савет адмовіўся праводзіць уласнае расследаванне прычын катастрофы і засяроджваецца толькі на праведзеным раней у Нідэрландах міжнародным расследаванні, якое называе «фарсам».
Старшы супрацоўнік Atlantic Council і аглядальнік сайта тэлекампаніі CNN Майкл Боцюрків падкрэслівае, што праз дзесяць гадоў пасля трагедыі MH17 неба не стала больш бяспечным: «Я не думаю, што ўрокі з MH17 вывучаны і засвоены». Ён таксама згадвае пра напад Расіі на ўкраінскія гарады і дзіцячы шпіталь у Кіеве 8 ліпеня.
На мінулым тыдні стала вядома, што ўлады Нідэрландаў сур'ёзна разглядаюць магчымасць ваеннага ўмяшання ў раён катастрофы MH17 у 2014 годзе. Пра гэта ў інтэрв'ю нідэрландскаму выданню NOS заявілі новапрызначаны прэм'ер-міністр Дзік Шуф і былы начальнік штаба абароны ўзброеных сіл Нідэрландаў Том Мідэндорп.
Нагадаем, дзесяць гадоў таму, 17 ліпеня 2014 года, ракета класа «зямля-паветра» расійскай вытворчасці збіла пасажырскі самалёт MH17 авіякампаніі Malaysia Airlines над кантраляванай Расіяй часткай усходняй Украіны. Тады ў выніку крушэння самалёта загінулі 298 чалавек. Лайнер Malaysian Airlines ляцеў з Амстэрдама ў Куала-Лумпур.
Паводле www.holosameryky.com