Фатограф месца крушэння МH17: Гэта быў сапраўдны кашмар
Алег Вітулькін стаў першым фатографам, які прыбыў на месца падзення на ўсходзе Украіны самалёта авіякампаніі Malaysian Airlines. Праз год пасля трагедыі ён успамінае тыя падзеі.
17 ліпеня 2014 года ўкраінскі фатограф Алег Вітулькін знаходзіўся ў сваім родным горадзе Торэз на ўсходзе краіны. У той дзень яго ўвагу прыцягнуў дзіўны гук. "Я пачуў гучны выбух і свіст, — распавядае ён у гутарцы з Deutsche Welle. — Я адправіўся ў той бок, пачаў усіх абзвоньваць і даведаўся, што гэта быў самалёт, які ўпаў дзесьці ў раёне Грабава."
Фатограф Алег Вітулькін
"Там стаяў пах, як у моргу"
На працягу паўгадзіны Вітулькін прыехаў у сяло, размешчанае прыкладна ў 10 кіламетрах ад Торэза. Аказалася, што ён стаў першым фатографам, які прыбыў на месца падзення малайзійскага "Боінга". Перш ён ніколі не бачыў нічога падобнага, успамінае Алег: "Я быў у шоку, не мог нармальна працаваць — проста стаяў там у поўнай разгубленасці. Потым я пачаў здымаць. На той момант там яшчэ не было нікога, хто таксама мог бы гэтым заняцца".
Поле, на якое ўпаў самалёт, знаходзіцца зусім побач з жылымі дамамі вёскі Грабава. Калі пад'ехаў фатограф, абломкі лайнера яшчэ тлелі. У выніку катастрофы "Боінга", які выконваў рэйс MH17 з Амстэрдама ў Куала-Лумпур і збітага ў небе над Данбасам, загінулі ўсе 298 пасажыраў і членаў экіпажа. Аднак маштаб трагедыі стаў ясны не адразу. "Калі я дабраўся да месца, там ужо знаходзіліся пажарныя і вайскоўцы. Дым ахутваў мёртвыя цела. Усе гарэла", — голас фатографа перарываецца.
Па словах Алега Вітулькіна, яму было вельмі складана працаваць на месцы трагедыі: "Гэта быў сапраўдны кашмар. Я не хацеў там знаходзіцца. Але як фатограф, я павінен быў усё занатаваць, зрабіць гістарычныя здымкі. Гэта было вельмі складана ў эмацыйным плане. Я бачыў чалавечыя цела, там стаяў пах, як у моргу. Было горача, і трупы ляжалі на адкрытым паветры".
Цела маленькай дзяўчынкі на дарозе
Праз год пасля катастрофы Витулькин праглядае некалькі жорсткіх дыскаў, перш чым знаходзіць калекцыю сваіх здымкаў, зробленых у дзень трагедыі. Гэтыя фатаграфіі ён ні разу не спрабаваў прадаць.
Большасць кадраў, якія захавалі раптоўную і бессэнсоўную смерць пасажыраў і членаў экіпажа, сталі б занадта жахлівымі для публікацыі. Вітулькін не любіць успамінаць пра гэтыя фотаздымках. "Я стараюся не глядзець на іх. Раблю гэта рэдка", — тлумачыць ён.
Прагортваючы неадрэдагаваныя здымкі, фатограф распавядае, як пажарныя тушылі языкі полымя, а ён працягваў працаваць. Неўзабаве дым, што зацягнуў абломкі, разышоўся, дазволіўшы фатографу падысці бліжэй і захаваць дэталі — у тым ліку раскіданыя вакол пашпарты загінуўшых. Аднак самым страшным відовішчам для яго стала цела маленькай дзяўчынкі, што ляжала на дарозе. "У мяне ў самога ёсць дзеці, таму мне было вельмі цяжка на гэта глядзець", — кажа Алег Вітулькін, паказваючы на здымак мёртвага дзіцяці на экране кампутара.
Нягледзячы на перажытае, Вітулькін працягнуў працаваць фатографам. Зараз яго здымкі публікуюць нядаўна створаныя сепаратысцкія СМІ. Аднак дзень крушэння МH17 выразна адпаў ў яго памяці. Гэта дзень, калі канфлікт на ўсходзе Украіны закрануў як людзей у ягоным атачэньні, так і людзей ва ўсім свеце, заключае фатограф.