Пастухоў: Эпоха «дзіўнай вайны» ў крэдыт заканчваецца
Нерашучасць Зяленскага ў звальненні галоўнакамандуючага прадыктавана не асабістымі кан'юнктурнымі, а асабліва палітычнымі, сапраўды вельмі далікатнымі меркаваннямі, пра гэта разважае расійскі гісторык і палітолаг Уладзімір Пастухоў у сваім тэлеграме.
Зяленскага хвалюе не рэакцыя грамадства на рашэнне аб адстаўцы Залужнага, а рэакцыя грамадства на рашэнне аб пераходзе да татальнай вайны, — гэта значыць да такой вайны, «цяжар» якой бескампрамісна кладзецца на кожнага чальца грамадства, не пакідаючы месца для «біпалярнага свету»: тут і гэтыя — ваююць, а там і тыя — не ваююць. Паспрабую растлумачыць, як адно звязана з другім.
Справа ўся ў тым, што Залужны, сам таго, можа быць, не ўсведамляючы, падштурхоўвае Зяленскага да прыняцця менавіта тых пастаноў, якіх патрабавалі ад Пуціна ў свой час Прыгожын і «калектыўны стралкоў» (вайсковая і працоўная мабілізацыя ў самым шырокім сэнсе слова і перавод усёй эканомікі на вайсковыя рэйкі). А прымаць гэтыя пастановы Зяленскаму хочацца яшчэ менш, чым Пуціну, бо для яго гэта скачок у невядомасць.
Вось і атрымліваецца, нягледзячы на тое, што яны такія розныя, Пуцін і Зяленскі сутыкнуліся з падобнымі выклікамі, і галоўны з іх — менавіта выклік татальнай вайны.
Пуцін часткова вырашыў свае праблемы, «адразаючы котцы хвост па частках», але ўсё роўна двойчы патрапляў у палітычны крызіс (восенню 2022-га пасля мабілізацыі і летам 2023-га падчас путчу Прыгожына). Цяпер ён знаходзіцца на плато стабільнасці, але памеры гэтага плато абмежаваныя.
У Зяленскага магчымасці «рэзаць хвост па частках» няма, яму давядзецца «секчы хвасты», а гэта вельмі інвазіўная працэдура. Прасцей «высечы» Залужнага, але па ходзе справы высветлілася, што гэта не здымае праблемы.
Зяленскі прама цяпер праходзіць праз крызіс, што аддалена нагадвае той, які Пуцін перажыў годам раней. Эпапея з недаадстаўкай Залужнага толькі на паверхні выглядае як персанальны канфлікт, які абвастрыўся на глебе палітычнай канкурэнцыі, а ў рэчаіснасці з'яўляецца знешняй праявай глыбінных аб'ектыўных супярэчнасцей, якія раздзіраюць сёння ўкраінскае грамадства.
Малаверагодна таму, што адстаўка Залужнага дасць хоць нейкі пазітыўны палітычны эфект. Хутчэй за ўсё, нават часовай перадышкі не будзе.
У пэўным сэнсе гэта не канфлікт Зяленскага з Залужным, а канфлікт Зяленскага з Зяленскім. І нават мабілізацыя — гэта ўсяго толькі падстава, але не прычына. Прычына — у негатоўнасці прыняць рашэнне і зрабіць выбар паміж татальнай вайной і зневажальным мірам.
Наўрад ці, аднак, хтосьці зможа зрабіць гэты выбар за Зяленскага. Залужны яму ў гэтым дакладна не дапаможа сваёй адстаўкай. І часу на роздум таксама не застаецца. Эпоха «дзіўнай вайны» ў крэдыт заканчваецца.