Ці хопіць у беларусаў грошай на камуналку?

Як знізіць выдаткі і павысіць якасць паслуг ЖКГ?

Улады Беларусі заявілі пра намер павялічыць сярэдні паказчык кампенсацыі выдаткаў на ўсе камунальныя паслугі з 48,5% у 2015 годзе да 100% у 2018 годзе. Пры гэтым яны плануюць выйсці на ўзровень 75% па кампенсацыі выдаткаў у 2017 годзе. Аб гэтым паведамляецца ў дакладзе экспертаў Міжнароднага валютнага фонду.

Па дадзеных МВФ, тарыфы на камунальныя паслугі для беларускіх хатніх гаспадарак знаходзяцца ніжэй за ўзровень поўнага пакрыцця выдаткаў і ніжэй тарыфаў у іншых краінах рэгіёну.
Між тым, узровень даходаў беларусаў падае. Ці не прывядзе рост коштаў на камунальныя паслугі да масавых неплацяжох?

Злотнікаў: Можа наступіць крызіс неплацяжоў

Эканаміст Леанід Злотнікаў нагадвае, што ў Беларусі з пачатку года дзейнічае ўказ №78, які прадугледжвае аказанне дзяржаўнай падтрымкі сем'ям, чые камунальныя плацяжы будуць перавышаць пэўны працэнт даходу. Але эксперт сумняваецца, што ў дзяржавы хопіць сродкаў, каб кампенсаваць ўсім якія жывуць у нястачы аплату камунальных паслуг.

— Сітуацыя будзе абвастрацца, — лічыць эксперт.

Яго аргументы: даходы ў людзей зменшыліся ў параўнанні з мінулым годам, і ў бліжэйшы час скарачэнне працягнецца — такія тэндэнцыі ў эканоміцы.

— Беларусы будуць бяднець, — упэўнены Леанід Злотнікаў. — У 25% ці нават 30% насельніцтва не хопіць сродкаў на аплату камунальных паслуг. Гэта выкліча крызіс неплацяжоў, — прагназуе эканаміст.

У той жа час эксперты адзначаюць, што ў нармальна арганізаваным жыллёвай гаспадарцы, дзе паслугі прадастаўляюць прыватныя прадпрыемствы, выдаткі, як і выдаткі насельніцтва, ніжэй на чвэрць або на траціну, чым там, дзе працуе дзяржаўная арганізацыя.

— Прыватны капітал больш эфектыўны, чым дзяржаўны, — лічыць і Леанід Злотнікаў.

Кавалкін: Беларусы — прыстойныя людзі, будуць плаціць

Кіраўнік праекта «Кошта урада» Уладзімір Кавалкін лічыць малаверагодным крызіс неплацяжоў.

— Практыка паказвае, што беларусы спраўляюцца з аплатай камунальных паслуг. Цэны, безумоўна, растуць адносна заробкаў. Але ў абсалютным выразе ў нас гэтыя плацяжы адносна невысокія, калі параўноўваць з краінамі-суседкамі, — адзначае эксперт. — Акрамя таго, беларусы — людзі прыстойныя, сумленныя. Рэзкага росту неплацяжоў чакаць наўрад ці варта.

Суразмоўца таксама нагадвае пра магчымасць атрымаць у дзяржавы кампенсацыю тым з беларусаў, у каго даход ніжэйшы за пражытачны мінімум.

А вось якасць паслуг не зменіцца, перакананы эксперт.

— У манапаліста няма стымулу паляпшаць якасць, ён зацікаўлены павышаць кошты. Тым больш у сітуацыі, калі 75% выдаткаў будуць пакрываць грамадзяне, а астатнія 25% — бюджэт, які складаецца з падаткаў тых жа грамадзян, — падкрэслівае Уладзімір Ковалкин.

Па словах эканаміста, якасць паслуг у ЖКГ пачне павышацца толькі тады, калі на рынак прыйдуць незалежныя камерцыйныя гульцы.

— Але тады і кошты будуць зусім іншыя, камерцыйныя, — кажа суразмоўца.

 Паводле Заўтра тваёй краіны