Ці выцягнуць беларускую сельскую гаспадарку з крызісу слімак, рак і жаба?
Ці атрымаецца ў віцэ-прэм'ера Міхаіла Русага наладзіць экспарт экзатычнай сыравіны?
Вінаградны слімак, даўгакрылы рак, матыль, зялёная жаба
маюць для Беларусі высокі экспартны патэнцыял. Пра гэта заявіў віцэ-прэм'ер Міхаіл Русы, выступаючы ў парламенце.
Паводле яго слоў, у нашай краіне неабходна наладзіць прамысловае развядзенне і продаж гэтых экзатычных відаў жывёльнай сыравіны.
— На аўкцыёнах за слімака цана лота даходзіць да $ 5,5 тысяч дэнамінаваных рублёў за кілаграм, — падкрэсліў намеснік кіраўніка ўрада.
Ці варта ўкладаць грошы ў незвычайную для Беларусі вытворчасць?
Кадыраў: Гэта - экстравагантная забава для багатых
— Гэтым сельскую гаспадарку не падымеш, — упэўнены экс-дырэктар Інстытута земляробства і селекцыі Міхаіл Кадыраў. — Гэта — экстравагантная, некалькі спецыфічная забава для багатай часткі насельніцтва, так бы мовіць, для разнастайнасці харчовага рацыёну. Наладзіць у Беларусі такую прамысловую вытворчасць, як у Францыі, нерэальна.
Эксперт адзначае, што і зялёная жаба, і вінаградная слімак, і рак — прадукт, несумненна, добры. Вось толькі неабходнасці ў наладжванні прамысловай вытворчасці гэтых відаў у Беларусі цяпер няма.
— На прыватных падворках, на лецішчы можна было б заняцца падобным развядзеннем. Як і ракамі. Праснаводны рак — гэта паказнік экалагічнай чысціні вадаёма. Там, дзе рэчкі ачышчаюцца да патрэбнага ўзроўню, ракі з'яўляюцца самі, — кажа эксперт.
На думку экс-дырэктара Інстытута земляробства і селекцыі, улады цяпер павінны звярнуць увагу на структурныя пераўтварэнні ў сельскай гаспадарцы.
— Я яшчэ Лукашэнку казаў: не шукайце цудоўныя рэцэпты ў земляробстве, жывёлагадоўлі, раслінаводстве, у новых відах дзейнасці. Яеы знаходзяцца ў эканоміцы, у матывацыі. Калі мы не зменім форму арганізацыі аграрнай вытворчасці, нічога ў нас не будзе, — падкрэслівае эканаміст.
У адваротным выпадку, паводле яго слоў, не ўдасца пазбавіцца ад праблем, якія адчувае айчынны аграпрамысловы комплекс апошнія 22 гады: нізкая рэнтабельнасць, беспарадак, разбазарванне дзяржаўных рэсурсаў, адсутнасьць абаротных сродкаў.
— Пакуль не будзе інстытуцыйных пераўтварэнняў, якія спародзяць дэмакратыю, рынак, калі чалавек будзе сам сабе гаспадар, а галоўным наглядчыкам над ім будзе прыбытак, які ён атрымае, — нічога не зрушыцца з месца, — прагназуе Міхаіл Кадыраў.
Раманчук: Не здзіўлюся, калі хутка мы пачуем і пра «нанаслімакоў», якія лечаць рак і выводзяць радыяцыю
Кіраўнік навукова-даследчага цэнтра Мізэса Яраслаў Раманчук таксама ўпэўнены, што ніякага дачынення да рэальнасці вырошчванне ў Беларусі слімакоў і жаб у прамысловым маштабе не мае. А пад іскрамётнай ідэяй віцэ-прэм'ера крыецца банальнае жаданне знайсці дадатковыя грашовыя рэсурсы.
— Галота на выдумкі хітрая, і нашы чыноўнікі вельмі творча падыходзяць да таго, якія ідэі яшчэ агучыць, каб зацвердзіць «інавацыйныя праграмы». Паколькі прасіць грошы на трактары, сеялкі, веялкі, мармуровае мяса, авечак, афрыканскіх самоў ужо неяк не з рукі: усё правалена, трэба зачапіць нечым новым. Не здзіўлюся, калі хутка мы пачуем і пра «нанаслімакоў», якія, напрыклад, лечаць рак і выводзяць радыяцыю, — іранізуе эканаміст.
На яго думку, такія заявы з боку віцэ-прэм'ера выглядаюць абсалютнай непавагай у адносінах да бізнес-супольнасці.
— Атрымліваецца, што бізнэс у нас настолькі недалёкі і невуцкі, што сам не разумее, што выгадна, а што нявыгадна, — здзіўляецца кіраўнік навукова-даследчага цэнтра Мізэса.
Ён лічыць, што намеснік кіраўніка ўрада павінен засяродзіць сваю ўвагу на стварэнні спрыяльных правілаў гульні ў эканоміцы, заканадаўчым асяроддзі, запрашаць інвестараў, а не раздаваць направа і налева свае незвычайныя ідэі.
Эксперт упэўнены: правалы ў сельскай гаспадарцы не дазваляюць разлічваць, што з нетрадыцыйнымі відамі прадукцыі ў беларускіх уладаў атрымаецца значна лепш. Ён нагадвае, што 75% сельгаспрадпрыемстваў без дзяржпадтрымкі з'яўляюцца стратнымі.
— На традыцыйным раслінаводстве і жывёлагадоўлі Русы і Мінсельгасхарч зарабляць не навучыліся за столькі гадоў. Цяпер вырашылі правесці эксперыменты з экзатычнымі жывёламі, — кажа эканаміст.
Наша крызісная эканоміка, якую ўвесь год скалыналі яшчэ і пастаянныя канфлікты з Расеяй адносна сельгаспрадукцыі, на думку аналітыка, ніяк не схільная да такіх экзатычных праектаў. На гэтым фоне падобныя заявы чыноўнікаў гучаць безадказна і цынічна.
— Насуперак логіцы крызіснай эканомікі чыноўнікі спрабуюць выбіць грошы пад самыя экзатычныя праекты, — лічыць Яраслаў Раманчук.
Паводле Заўтра тваёй краіны