МВФ: Эканоміку не аднавіць без перамогі над пандэміяй

Эксперты Міжнароднага валютнага фонду ведаюць, якія меры неабходна прыняць без прамаруджвання. Першае, што адзначае дырэктар-распарадчык МВФ Крысталіна Георгіева, гаворку якой публікуе прэс-служба Фонду, надзейнае аднаўленне эканомікі магчыма толькі ў выпадку перамогі над пандэміяй. Меры ў галіне аховы здароўя павінны заставацца прыярытэтным напрамкам. МВФ заклікае падтрымаць вытворчасць і размеркаванне эфектыўных сродкаў лячэння і вакцын, каб забяспечыць доступ да іх усіх краінам.

Георгіева адзначае, што сёння мы перажываем новы Брэтонвудскі «момант» (у горадзе Брэтан-Вудс ў ЗША ў 1944 годзе створаны МВФ, перад заснавальнікамі стаялі дзве каласальныя задачы: «справіцца з наступствамі разбурэнняў, выкліканых вайной, і ў той жа час закласці падмурак больш мірнага і квітнеючай пасляваеннага свету»).
- Гэта - пандэмія, якая ўжо забрала больш за мільён жыццяў. Гэта - эканамічнае бедства, з-за якога сусветная эканоміка сёлета скароціцца на 4,4%, а аб'ём вытворчасці да наступнага года, па ацэнцы, будзе менш патэнцыйнага на 11 трлн даляраў. І гэта - невымоўны адчай людзей, якія сутыкнуліся з наймацнейшымі парушэннямі умоў жыцця і ўпершыню за дзесяцігоддзі ростам беднасці.
І зноў перад намі стаяць дзве каласальныя задачы: барацьба з крызісам сёння - і ў той жа час стварэнне лепшага заўтра, падкрэслівае Георгіева.
- Я таксама заклікаю вас працягваць меры падтрымкі работнікаў і прадпрыемстваў, пакуль крызіс у галіне аховы здароўя не будзе надзейна пераадолены.
Кіраўнік МВФ адзначае, што сталі сведкамі прынятых у сусветным маштабе падаткова-бюджэтных мер на суму 12 трлн даляраў. Вядучыя цэнтральныя банкі павялічылі свае балансы на 7,5 трлн даляраў. Гэтыя сінхранізаваныя меры далі магчымасць прадухіліць разбуральныя эфекты ўзаемасувязі паміж макраэканомікай і фінансавым сектарам, якія назіраліся падчас папярэдніх крызісаў 
- Але амаль усе краіны ўсё яшчэ маюць сур'ёзныя цяжкасці, асабліва краіны з рынкам, які фарміруецца і развіваецца. І хоць сусветная банкаўская сістэма да пачатку крызісу валодала высокімі буфернымі рэзервамі капіталу і ліквіднасці, у многіх краінах маецца сегмент слабых банкаў, - папярэджвае Георгіева.
Неабходна прыняць меры, каб прадухіліць нарастанне фінансавых рызык ў сярэднетэрміновай перспектыве, лічыць МВФ.
- Нам трэба будзе шлях, які я назвала «доўгім ўзыходжаннем» сусветнай эканомікі - ён будзе цяжкім, нераўнамерным, спалучаным з нявызначанасцю - і багаты на няўдачамі. Але гэта шлях наверх. Пры гэтым у нас будзе магчымасць паспрабаваць вырашыць некаторыя з доўгачасовых праблем - нізкай прадукцыйнасці, павольнага росту, высокай няроўнасці і кліматычнага крызісу.
Кіраўнік МВФ пералічыла тры ключавыя надзённыя задачы.
Па-першае, належныя меры эканамічнай палітыкі.
- Тое, што было дакладна падчас Брэтонвудскай канферэнцыі, застаецца справядлівым і сёння. Прадуманая макраэканамічная палітыка і трывалыя інстытуты прынцыпова важныя для росту, стварэння працоўных месцаў і павышэння ўзроўню жыцця. Універсальных рашэнняў няма - меры палітыкі павінны ўлічваць патрэбы канкрэтных краін. Неабходнасць у падтрымцы будзе захоўвацца яшчэ некаторы час - заўчаснае яе спыненне спалучана з рызыкай неапраўданага цяжкага эканамічнага ўрону. Характар ​​гэтай падтрымкі павінен вызначацца стадыяй крызісу - у цэлым з больш шырокай падтрымкай на раннім этапе і пераходам да больш адраснай дапамогі па меры аднаўлення эканомікі краін.
Гэтая праца ўключае дбайнае адсочванне рызык, звязаных з падвышанымі ўзроўнямі дзяржаўнага доўгу. Паводле прагнозу МВФ, узроўні доўгу ў 2021 годзе значна ўзрастуць - да прыблізна 125% ВУП у краінах з развітой эканомікай, 65% ВУП у краінах з рынкам, які фармуецца, і 50% ВУП у краінах з нізкім прыбыткам.
Калі пазыковая сітуацыя няўстойлівая, Фонд рэкамендуе без прамаруджання праводзіць рэструктурызацыю доўгу.
- Пры гэтым меры палітыкі павінны адпавядаць інтарэсам людзей - гэта мая другая надзённая задача. Каб атрымаць поўную аддачу ад правядзення абгрунтаванай эканамічнай палітыкі, мы павінны больш інвеставаць у людзей. Гэта азначае абарону уразлівых слаёў насельніцтва. Гэта таксама азначае нарошчванне чалавечага капіталу як асновы росту і ўстойлівасці эканомікі.
Акрамя таго, пандэмія паказала, што больш недапушчальна грэбаваць мерамі засцярогі ў галіне аховы здароўя, і дакладна гэтак жа мы ўжо не можам сабе дазволіць ігнараваць змяненне клімату - з гэтым звязана мая трэцяя надзённая задача, адзначае Георгіева.
- Мы ўдзяляем асаблівую ўвагу праблеме змянення клімату, паколькі яна ў крытычнай ступені ўплывае на макраэканамічнае развіццё, ствараючы найсур'ёзныя пагрозы для міру і дабрабыта. Гэтая праблема таксама крытычна важная для людзей і для планеты. За апошняе дзесяцігоддзе прамая шкода ад звязаных з кліматам бедстваў склала ў агульнай складанасці прыкладна 1,3 трыльёна даляраў. Калі вам не падабаецца гэты крызіс у галіне аховы здароўя, вам ужо зусім не спадабаецца крызіс, звязаны з кліматам.
Даследаванне МВФ паказвае, што за кошт збалансаванага спалучэння зялёных інвестыцый і павышэння платы за выкіды вугляроду мы можам выйсці на нулявы ўзровень выкідаў да 2050 года і пры гэтым спрыяць стварэнню мільёнаў новых працоўных месцаў.
tut.by