«Бук» са Снежнага збіў «Боінг»: у судзе паказалі доказы супраць Расіі

На судовым працэсе ў Нідэрландах пачалося прадстаўленне матэрыялаў справы аб збітым "Боінгу-777", у прыватнасці доказаў, якія паказваюць, што лайнер быў збіты ракетай "Бук" з падкантрольнай сепаратыстам тэрыторыі Украіны, піша dw.com.

Слуханні на судзе ў Нідэрландах па справе аб збітым грамадзянскім лайнеры "Боінг-777" "Малайзійскіх авіяліній" праз амаль паўтара года пасля пачатку працэсу зрушыліся з месца: у аўторак, 8 чэрвеня, пачалося прадстаўленне матэрыялаў справы аб крушэнні самалёта 17 ліпеня 2014 года на ўсходзе Украіны.

Удар "бабачкі" па "Боінгу"

Спачатку суддзі агучылі асноўную версіі здарэння — грамадзянскі лайнер быў збіты стрэлам з зенітна-ракетнага комплексу "Бук", у выніку чаго загінулі ўсе 298 чалавек на борце. Старшыня суддзя на працэсе Хендрык Стынхейс раней папярэдзіў, што суд не зможа прадставіць усе 65 тысяч старонак справы, тым не менш на пасяджэнні былі агучаныя многія новыя дэталі, раней публіцы не вядомыя. У прыватнасці, падчас прамой інтэрнэт-трансляцыі з залы суда былі прадэманстраваныя больш за 140 фатаграфій і малюнкаў аскепкаў меркаванай ракеты ЗРК "Бук", у тым ліку знойдзеных на месцы крушэння лайнера або выяўленых у корпусе самалёта.
Суд пазнаёміў з матэрыяламі справы, у якіх на падставе аналізу некалькіх тысяч фрагментаў ракеты зробленая выснова, што лайнер паразіла ракета мадыфікацыі 9М38М1 з боегалоўкай 9Н314М. Пра гэта сведчаць, як паказалі на судзе, вынікі экспертыз, параўнанне абломкаў і фрагментаў — у тым ліку двутаўраў ("бабачак") і іншых паражальных элементаў — з серыйнымі ўзорамі такіх ракет. Так, толькі з цела капітана карабля вынялі, згодна з матэрыяламі справы, больш за 100 фрагментаў, уключаючы тую самую "бабачку", якой начынялі ракеты для "Бука".

Пашкоджанні, тыповыя для ўздзеяння ЗРК "Бук"

Сведчаннем удару ракеты "Бук" служыць і тое, што пашкоджанні, нанесеныя "Боінгу", адпавядаюць тыповаму дзеянню ракеты — выбуху ў непасрэднай блізкасці ад мэты. Характар некаторых фрагментаў ракеты, выяўленых у кабіне пілотаў, мог мець толькі адно тлумачэнне: яны прыляцелі звонку, прабіўшы шкло і абшыўку самалёта.

Таксама ў судзе былі прадстаўленыя ўскосныя сведчанні таго, што лайнер быў збіты менавіта "Букам", а менавіта адсутнасць якіх-небудзь іншых прычын, здольных прывесці да трагедыі. Экіпаж, згодна з матэрыяламі справы, цалкам кантраляваў паветранае судна, якое не мела ніякіх тэхнічных непаладак. У выніку расследавання не было выяўлена ніякіх слядоў, якія паказвалі на тое, што на борце лайнера мог адбыцца выбух бомбы.
Супраць версіі з бомбай на борце сведчыць і мноства прабоін корпуса самалёта з загнутымі ўнутр бакамі. Перад катастрофай бартавыя самапісцы зафіксавалі гукавую хвалю, але — звонку самалёта. Унутры самалёта не былі выяўленыя і сляды пажару — акрамя той часткі, якая загарэлася ўжо пасля падзення, як вынікае з матэрыялаў справы.

У судзе развянчалі версіі з Расіі

Суд коратка прадставіў і альтэрнатыўныя версіі таго, што адбылося, якія ў розны час агучваліся ў Расіі, — згаданыя былі артыкул "Комсомольской правды" пра нібыта закладзеную ЦРУ бомбу на борце і заявы Мінабароны РФ аб Су-25 у раёне катастрофы, твіты "дыспетчара Карласа", які выявіўся асуджаным у Іспаніі ашуканцам, і іншых сведак, якія нібыта бачылі баявыя самалёты ў раёне падзення "Боінга".
Аднак даныя радараў, прадастаўленыя ў тым ліку і расійскім бокам, а таксама іншыя факты паказваюць на тое, што ніякіх ваенных самалётаў, здольных уразіць малайзійскі "Боінг", у раёне крушэння MH17 не было.

Заявы сведак запуску ракеты і крушэння "Боінга"

Таксама на пасяджэнні суд прадставіў некаторыя паказанні сведак меркаванага запуску ракеты ў раёне паміж сёламі Першамайскае і Снежнае на ўсходзе Украіны, якія кантралююцца сепаратыстамі самаабвешчанай "Данецкай Народнай Рэспублікі". Не менш за восем чалавек паведамілі следству, што чулі або бачылі палёт "Бука", усяго дваццаць сведак бачылі след ракеты ў небе, некаторыя распавялі пра тое, што бачылі падзенне частак самалёта. Яшчэ трое заявілі, што былі непасрэдна ў раёне запуску ракеты і паказалі на поле пад Першамайскім.
Для верыфікацыі паказанняў аднаго са сведак, які сцвярджаў, што быў у момант запуску ракеты на блокпосце сепаратыстаў у Першамайскім, следчыя вывучылі звесткі білінгу паслуг мабільнай сувязі, каб пераканацца ў тым, што ў момант пуску ракеты ён сапраўды знаходзіўся ў зоне меркаванага месцазнаходжання ЗРК "Бук". Суд таксама паказаў відэа заходніх журналістаў Роланда Аліфанта і Крыстафера Мілера, якія праз некалькі дзён пасля катастрофы MH17 знялі меркаванае месцазнаходжанне "Бука" з выгаралым участкам травы.
9 чэрвеня суд працягне вывучэнне справы з апісання высноў расейскага абароннага канцэрна "Алмаз-Антэй", які настойвае на тым, што ракета была выпушчаная з падкантрольнай Украіне вёскі Зарошчанскае. Таксама ў судзе будуць прадстаўленыя матэрыялы справы, якія раскрываюць ролю абвінавачаных у крушэнні малайзійскага "Боінга" і тое, як меркаваны ЗРК "Бук" трапіў з Расіі ва Украіну. У справе чацвёра абвінавачаных, трое з іх расейцы: былы "міністр абароны" самаабвешчанай "ДНР" Ігар Гіркін (Стралкоў), генерал-маёр Сяргей Дубінскі (па мянушцы Хмурны), палкоўнік Алег Пулатаў (Гюрза) і грамадзянін Украіны Леанід Харчанка (Крот). Толькі Пулатаў супрацоўнічае з судом, яго інтарэсы прадстаўляе група адвакатаў.