Так і хочацца парэкамендаваць ураду памяняць штатных астролагаў і экстрасэнсаў на рэальных спецыялістаў, здольных убачыць прычынна-выніковыя сувязі і «нарадзіць» прагнозы, якія знаходзяцца бліжэй да рэальнасці, піша тэлеграм-канал «Нашы грошы».
Зразумела, на што разлічвае кіраўніцтва краіны — грошы на чарговы «эканамічны цуд» нам падорыць Расія, як плату за лаяльнасць. Менавіта таму ў графе «даходы» рэспубліканскага бюджэту больш за 5 млрд рублёў бачаць, як «бязвыплатныя паступленні ад замежных дзяржаў».
Гэтая абрыдлая гісторыя доўжыцца ўжо настолькі даўно, што часам мы пачынаем забываць, што большасць краін цалкам паспяхова спраўляюцца са сваімі эканамічнымі праблемамі самастойна. І, як правіла, базавыя тэзісы, якія дапамагаюць памяняць сітуацыю ў краіне да лепшага кардынальна, зразумелыя любому чалавеку з эканамічнай адукацыяй.
Ды што там эканамісты, з гэтым справяцца нават нядаўна створаныя, пакуль зусім не дасканалыя штучныя інтэлекты. Каб не быць галаслоўнымі, мы вырашылі звярнуцца па дапамогу да штучнага інтэлекту (нейрасеткавы ChatGPT) і папрасілі назваць топ-5 пагроз для фінансавай сістэмы Беларусі.
Спатрэбілася ўсяго хвіліна, каб мы атрымалі адказ з пяці пунктаў. Ніжэй мы прыводзім іх даслоўна, а пасля ў сваім каментары тлумачым, чаму штучны інтэлект мае рацыю.
У пацверджанне гэтага тэзісу — нестабільны курс рубля, скокі інфляцыі і працэнтных ставак, хранічныя разыходжанні планаў і фактаў. Да таго ж урад можа свабодна канфіскоўваць у прыватных кампаній уласнасць, адбіраць у інвестараў іх укладанні ў краіну. Хто захоча весці бізнес у такіх умовах?
У краіне шмат стратных і нізкарэнтабельных прадпрыемстваў, а рост ВУП значна саступае шматлікім суседнім эканомікам. Падае прадукцыйнасць працы — у 2022 годзе яна была ў мінусе ўжо з красавіка. Не сакрэт, што з Беларусі масава з'язджаюць высокакласныя спецыялісты. Відавочна, што пры гэтым наша канкурэнтаздольнасць значна пакутуе.
Рынак акцый у Беларусі за дзясяцігоддзі так і не вырас. Рынак аблігацый толькі пачаў сябе праяўляць, але да канца 2020 года і ён скончыўся. Сёння рынак аблігацый — недарэчнае добраахвотна-прымусовае шоу, у якім прыватныя і дзяржаўныя банкі вымушаюць купляць дзяржаблігацыі. А пасля заяўляюць, што гэта — драйвер росту.
Па сутнасці, са знешніх крэдытораў у Беларусі засталася толькі Расія. Кітай, на які ў нашага ўрада былі вялікія планы, мяркуючы па ўсім, страціў усю цікавасць да інвестыцыяў у эканоміку «крыштальнага сасуда». Унутры ж Беларусі доступ да фінансавых рэсурсаў размяркоўваецца па вельмі спецыфічнай сістэме. Грошы на сапраўды выгадных умовах могуць атрымаць далёка не ўсё, што нараджае зусім несправядлівую канкурэнцыю.
Адкрытыя даныя ніколі не было моцным бокам Беларусі, а цяпер з кожным месяцам інфармацыя аб эканамічных паказчыках становіцца толькі больш закрытай. І гэта ўплывае не толькі на тое, што штучнаму інтэлекту больш складана сабраць неабходную інфармацыю. Адкрытыя даныя важныя для ўсіх: плануеце вы стратэгію буйнога бізнесу, ці збіраецеся набыць у наступным годзе пральную машыну.
У заключэнне дадамо: мы разумеем, што адказ штучнага інтэлекту, па сутнасці — кампіляцыя з інфармацыі, сабранай з адкрытых крыніц. Але гэта не адмяняе таго, што мы бачым «сярэднюю па шпіталі» ацэнку стану беларускай эканомікі, зробленую як унутранай, так і знешняй экспертнай супольнасцю і адсартаваная без паправак на эмоцыі і палітычныя перавагі.
