Фестываль урбаністыкі. Мінск — не проста месца, дзе мы жывем

Стары будынак музея Вялікай Айчыннай вайны знеслі, а мы так і не ведаем, што пабудуюць на яго месцы. Дзеці зніклі са двароў. На вуліцах з'яўляюцца выродлівыя канструкцыі. У горадзе ціха і сумна. Арганізатары і ўдзельнікі першага фестывалю урбаністыкі, які пройдзе ў Мінску з 10 па 16 лістапада, паспрабуюць прабіць «беларускую памяркоўнасць» і пазнаёміць з магчымасцямі, якія выведуць горада з-пад стэрэатыпу «чыста-прыгожа».



«Мінск — санаторый. Шырокія праспекты, народа мала. А яшчэ? Ну... чыста! »

Калі спытаць, дапусцім, турыста з Масквы, упершыню які наведаў Мінск, чым запомнілася яму беларуская сталіца, хутчэй за ўсё ён адкажа прыкладна так. Еўрапейскі госць абавязкова пачне нахвальваць беларускіх прыгажунь і, можа быць, адзначыць цікавую сталінскую забудову ў цэнтры. Той, хто, збіраючыся ў Мінск, пакорпаўся ў інтэрнэце, напэўна будзе ўпрошваць паказаць яму «самую фантастычную» бібліятэку ў свеце...
На жаль, але пакуль складваецца так, што ўсе спробы стварыць гораду такі вобраз, каб турыстам захацелася сюды вярнуцца, выніку не даюць. Праблема збольшага заключаецца ў тым, што самі гараджане пакуль не да канца разумеюць, што можна прапанаваць, пра што расказаць, і наогул «у Піцеры ўсё цікавей. Навошта яны сюды едуць?»
«Падчас фестывалю мы хочам распавесці людзям аб урбаністыцы, пераканаць, што горад — гэта не проста месца, дзе мы жывем, але значна больш, — распавядае адзін з арганізатараў мерапрыемства архітэктар Дзмітрый Бібікаў. — Вельмі шкада, але звычайна мы схільныя не ўдзельнічаць у жыцці горада, лічачы, што яго развіццё — натуральны працэс, паўплываць на які не ў нашых сілах».
Суразмоўца патлумачыў, што горад кіруецца пэўным чынам: ёсць структуры кіравання, а таксама ідэі, якімі гэтыя структуры кіруюцца. Калі мэр кіруе горадам, ён зыходзіць не толькі са сваіх паўнамоцтваў, але і з таго, як разумее і бачыць горад.

«Мы хочам прадставіць людзям больш сучаснае і больш цікавае рашэнне жыцця горада!»

На думку Дзмітрыя Бібікава, структуру кіравання неабходна тэрмінова мяняць, рабіць яе больш дынамічнай, а функцыі галоўнага архітэктара павінна выконваць група ініцыятыўных спецыялістаў і проста неабыякавых жыхароў.
«У прынцыпе, галоўны архітэктар можа застацца. Але ён павінен прыслухоўвацца да ўдзельнікаў групы, аналізаваць прапановы, заключаць дамовы. Толькі ў гэтым выпадку мы зможам казаць пра якое-небудзь развіццё», — лічыць суразмоўца Naviny.by.
Дзмітрый Бібікаў таксама падкрэсліў, што вялікія праблемы, з якімі сутыкаюцца сучасныя беларускія гарады, крыюцца ў нашым савецкім мінулым. У, здавалася б, нядаўніх 90-х мы і ўявіць сабе не маглі, што Мінск так разрасцецца. Зямля вакол сталіцы распрадавалася пад прыватную забудову, якую цяпер прыходзіцца зносіць для ўзвядзення шматпавярховых дамоў.
«У гэтым плане на Захадзе паступаюць вельмі талкова. Тэрыторыі перспектыўнага развіцця горада выкупляюцца гарадской адміністрацыяй і іх проста не прадаюць людзям»,  —  прыводзіць прыклад Дзмітрый Бібікаў.
«Нашы гарады развіваюцца ў старым савецкім целе, — працягвае ён. — Вы бачыце, што ў апошні час у тым жа Мінску з'яўляецца шмат новых кавярняў. Тыя, хто іх адкрываюць, прыдумляюць нейкія неверагодныя лесвіцы, з-за чаго, напрыклад, большасць інвалідаў ніколі не наведаюць іх установы».
Суразмоўца паабяцаў: фестываль урбаністыкі пазнаёміць жыхароў беларускіх гарадоў з рознымі ініцыятывамі, удзел у якіх дапаможа нам не наступаць пастаянна на адны і тыя ж граблі.
На яго думку, каб не сутыкацца пастаянна з аднымі і тымі ж праблемамі, трэба аналізаваць, у тым ліку, і вопыт развіцця гарадоў у іншых краінах. Напрыклад, для беларускіх гарадоў звыклая сітуацыя, калі дзеля ўзвядзення будынка ледзь не цалкам высякаюцца скверы. У многіх гарадах за мяжой паркі лічацца фактычна недатыкальнымі і, дарэчы, там вядзецца пастаянная работа па паляпшэнню іх інфраструктуры. Дамы будуюцца побач, што дазваляе зрабіць жыллё больш дарагім, ад чаго бюджэт горада толькі выйграе.
Дзмітрый Бібікаў разумее, што перабудаваць агульнае мысленне не вельмі проста, але перакананы: некаторыя змены пад сілу звычайным жыхарам: «Гэтыя змены не патрабуюць вялікіх грошай, мітынгаў, паўстанняў, падпалаў адміністрацыйных будынкаў, але кардынальна мяняюць жыццё людзей».
А пачынаць варта з малога, хоць бы са свайго двара па прыкладзе рабят з Грушаўкі, якія ўжо паспелі правесці фестываль у сваім раёне: гульні, кіно, чаяванне — мерапрыемства аказалася не проста цікавым, ідэяй загарэліся жыхары і іншых раёнаў.
Першы ж фестываль урбаністыкі ў сталіцы ставіць перад сабой задачу аб'яднаць як мага больш такіх неабыякавых гараджан. Праграма фестывалю складаецца з лекцый, дыскусій, незвычайных прэзентацый, дзе ўдзельнікі і госці змогуць абмяняцца і абмеркаваць некаторыя ідэі.
Практычная частка фестывалю прадстаўлена некалькімі мультыдысцыплінарнымі воркшопамі, нацэленымі на ўзаемадзеянне з гістарычнай забудовай Мінска. У якасці прыкладу такой забудовы будзе выкарыстоўвацца раён Асмолаўка.
Разам з асноўнымі тэматычнымі мерапрыемствамі ў рамках фестывалю будзе праводзіцца выстава гарадскіх ініцыятыў Беларусі і Літвы, прэзентацыя і адкрытая сустрэча ўдзельнікаў лабараторыі HackForFuture.
Паралельна з фестывалем з 9 па 15 лістапада ў лофт-праекце «Бэлькі» Беларуская асацыяцыя студэнтаў-архітэктараў праводзіць чацвёрты Мінскі архітэктурны форум, прысвечаны пошуку канцэпцыі сучаснай беларускай архітэктуры і праблеме страты ідэнтычнасці беларускага горада.
naviny.by