«Вагнераўцы» ў Беларусі ў шэрай юрыдычнай зоне: калі ўчыняць злачынства, хто іх будзе судзіць?»

Палітолаг Андрэй Ягораў — пра статус прыгожынскіх наймітаў і пра тое, чым іх прыезд пагражае беларусам.«»

У Беларусь прыбыло ад 500 да 700 байцоў ПВК «Вагнер», пра гэта 18 ліпеня паведаміла ўкраінская выведка. Паводле даных маніторынгавай групы «Беларускі Гаюн», «прыгожынцаў» на беларускай тэрыторыі значна болей — каля 2000-2500 чалавек.

Са слоў прадстаўніка ГУР Міністэрства абароны Украіны Андрэя Юсава, частка «вагнераўцаў» будзе інструктарамі для беларускіх і расійскіх вайскоўцаў, астатніх задзейнічаюць, каб нерваваць Польшчу і іншыя краіны Еўрасаюза і NATO.

Чым прыбыццё такой колькасці «вагнераўцаў» пагражае беларусам? Пра гэта «Салідарнасць» спытала ў палітолага Андрэя Ягорава.

— Тут ёсць некалькі аспектаў. Па-першае, гэта людзі, якія маюць баявы досвед. Яны ваявалі ў Сірыі, Украіне — гэта значыць, гэта прафесійныя найміты, — адзначае Ягораў. — У беларускай арміі няма баявога вопыту, і перадача такіх ведаў, трэніроўкі ад «вагнераўцаў» — усё гэта будзе падрыхтоўваць асобныя часткі беларускай арміі да больш рэальных баявых сутыкненняў.

Гэта значыць уцягванне «вагнераўцаў» у сістэму падрыхтоўкі, якая разгорнута ў Беларусі для расійскіх мабілізаваных і для беларускіх вайскоўцаў, — гэта далейшая мілітарызацыя і настройванне гэтых людзей на вайну і рэальныя баявыя дзеянні.

Акрамя гэтага, дадае палітолаг, байцы ПВК нясуць з сабой пэўны ідэалагічны зарад, які накіраваны супраць нацыянальных інтарэсаў Беларусі, а таксама з'яўляецца антыўкраінскім.

Другі аспект, лічыць Ягораў, у тым, што ў Беларусі фактычна базіруецца фарміраванне высокай ступені баявой гатоўнасці, зладжанасці, якое не кантралюецца, па-першае, самімі беларусамі, па-другое, знаходзіцца ў дзіўных адносінах з расійскім Мінабароны.

— Гэта як прывезці групу ўзброеных да зубоў баевікоў, якіх ніхто не кантралюе, — адзначае Андрэй Ягораў. — У іх няма зброі цяпер — для такіх людзей не так складана яе знайсці. Асабліва калі расійскія часткі ваююць, а меж паміж Беларуссю і Расіяй няма.

«Спадзяемся, яны тут ненадоўга». Што кажуць у вёсцы Цэль пра суседства з «вагнераўцамі»

Гэта стварае дадатковы фактар нявызначанасці ў Беларусі, таму што ў сітуацыі вайны невядома, як будуць развівацца падзеі, і невядома, што гэтыя людзі могуць пачаць рабіць. На чыім баку яны могуць згуляць у крызісны момант: што яны падтрымаюць, што — не? Сёння гэта высокі фактар рызыкі для беларусаў.

Да таго ж, калі вяртацца да трэнду мілітарызацыі, то трэба ўлічваць: калі вайсковая прысутнасць «вагнераўцаў» будзе нарошчвацца, то пры іх уцягнутасці ў трэніроўкі беларускіх вайскоўцаў вырастае і фактар пагрозы для Украіны. У такім выпадку «вагнераўцы» могуць атакаваць [тэрыторыю Украіны] з боку Беларусі з падтрымкай падрыхтаваных імі беларускіх частак.

Акрамя гэтага, баевікі ПВК «Вагнер» таксама пагражаюць і мірнаму насельніцтву Беларусі, паколькі яны нікім не кантралююцца, дадае эксперт. Яны знаходзяцца ў незразумелай прававой зоне: хто яны — расійскія вайскоўцы? Каму і якім законам яны падпарадкоўваюцца? Яны не маюць пэўнага статусу ў Беларусі.

— Калі яны ўчыняць злачынства супраць мірнага насельніцтва, хто іх будзе судзіць? Усё гэта стварае масу пытанняў, — заключае Андрэй Ягораў.