За два тыдні ў Мінску чатыры лекары пазбавіліся працы па звязаных з палітыкай прычынах

12 красавіка з РНПЦ неўралогіі і нейрахірургіі звольнілі лекара Руслана Бадамшына. За апошнія два тыдні гэта ўжо чацвёрты выпадак звальнення медыкаў, чый сыход так ці інакш звязаны з палітычнай сітуацыяй у краіне.

Руслан Бадамшын: у дзень вызвалення пасля «сутак» не мог прыйсці на працу своечасова, за што і звольнены

Па спецыяльнасці Руслан Бадамшын неўролаг, у РНПЦ неўралогіі і нейрахірургіі ён працаваў лекарам функцыянальнай дыягностыкі. За восем месяцаў, якія прайшлі пасля прэзідэнцкіх выбараў, яго затрымлівалі пяць разоў. Пад арыштам Руслан Бадамшын правёў у суме 63 сутак.
У апошні раз міліцыя прыйшла да яго дадому напярэдадні Дня Волі — нібыта каб даставіць у аддзяленне на прафілактычную размову. У той момант Руслан выходзіў з кватэры на працу і павінен быў адвезці дачку ў школу. Але ў выніку на яго склалі адміністрацыйны пратакол за дробнае хуліганства. Нягледзячы на ​​сцвярджэнні Руслана, што ён не лаяўся ў пад'ездзе, не крычаў і не размахваў рукамі, суд Першамайскага раёна прызнаў яго вінаватым і прызначыў чарговыя 15 сутак арышту.

Свой пяты адміністрацыйны арышт Руслан Бадамшын адбываў у Жодзіне, яго вызвалілі ў 7.30 8 красавіка. На працу ён змог прыехаць да 12 гадзін дня.
У тлумачальнай, якую Бадамшын напісаў кіраўніцтву, лекар сказаў, што 8 красавіка выйшаў з жодзінскага СІЗА ў 7.30 раніцы — у чужым горадзе ён быў без грошай і тэлефона. Да таго ж, падчас зняволення ён спаў на падлозе, бо ў іх камеры канфіскавалі падушкі, матрацы і спальныя прыналежнасці. Ён таксама не меў магчымасці прымаць душ, у яго не было чыстага адзення. Па гэтых прычынах ён прыехаў на працу пазней.
Як вынікае з загаду, падпісанага дырэктарам РНПЦ Рышардам Сідаровічам, лекара Руслана Бадамшына прынята рашэнне звольніць з 13 красавіка «ў сувязі з адсутнасцю на працы 2021/04/08 з 10.00 па 12.00 без уважлівых прычын», а таксама «прымаючы пад увагу ўжо наяўныя нязнятыя (непагашаныя) дысцыплінарныя спагнанні».

Што цяпер адбываецца ў РНПЦ?

TUT.BY паспрабаваў пагаварыць з калегамі Руслана Бадамшына па аддзяленні, але яны ад зносін адмовіліся.
Яго калега з іншага аддзялення РНПЦ распавядае: пасля таго, як стала вядома пра звальненне Руслана, медыкі пачалі збіраць подпісы пад лістом у яго абарону. Хоць, прызнаецца лекар, надзеі на тое, што зварот на нешта паўплывае, у іх мала. Цяпер пад ім падпісаліся каля 100 чалавек. У асноўным — лекары і навуковыя супрацоўнікі. Сярэдні медперсанал «больш пасіўна рэагуе на гэтыя рэчы», распавядае суразмоўца.
— Руслан — чалавек вельмі сціплы. Калі ў жніўні яго ўпершыню затрымалі, ніхто пра гэта нават не ведаў. У другі раз, калі яго судзілі за шэсце медыкаў, якія прыйшлі падтрымаць адлічаных студэнтаў БДМУ, быў вялікі рэзананс. Мы думалі, што яго і іншых калегаў адпусцяць, склалі ліст. Тады свае подпісы пакінулі каля 200 чалавек, але ніхто з адміністрацыі нашу ідэю не падтрымаў. Мы перадалі хадайніцтва адвакату, але на становішча Руслана гэта ніяк не паўплывала. І цяпер разумеем, што гэта бескарысна. Адміністрацыя на такія рэчы не рэагуе.
Калі Руслана Бадамшына затрымалі на працоўным месцы, каб адбыць пакінуты адміністрацыйны арышт, гэта ўзрушыла яго калег, распавядае лекар.
— Большасць, зноў жа, даведаліся пра гэта з інтэрнэту. Многія былі ў шоку, таму што прымерылі гэтую сітуацыю на сябе. Гэта значыць, цябе выклікаюць у адміністрацыю, але ты не можаш быць упэўненым, што там, у кабінеце, будзе чакаць толькі начальнік, а не нехта яшчэ. Руслан больш актыўны, і зразумела, што на яго спрабавалі ціснуць. Але нават калі астатнія не такія актыўныя, ніхто не застрахаваны ад такіх сітуацый.
Паводле слоў лекара, у чацвер, 8 красавіка, Руслан прыйшоў на працу і спакойна адпрацаваў змену. Затым, у пятніцу, «ён правёў цалкам звычайны працоўны дзень». А ўжо 12 красавіка даведаўся, што яго звальняюць.
— Руслан не той чалавек, які прывык скардзіцца. Учора ён быў на працоўным месцы, многія да яго падыходзілі, выказвалі падтрымку, падпісвалі ліст, што не згодныя са звальненнем калегі. На жаль, надзеі, што меркаванне супрацоўнікаў будзе пачутае, мала.
Гэтая сітуацыя, кажа лекар, даволі негатыўна адбіваецца на атмасферы ў калектыве.
— Многія працуюць у цяжкай, гнятлівай атмасферы. Хтосьці афішуе гэта, хтосьці — не, але ў многіх ёсць план Б: што рабіць у выпадку звальнення. Наш РНПЦ — добрая ўстанова ў плане клінічнага лячэння, навукі, і многія не хочуць сыходзіць. Але ў той жа час думаюць пра такую ​​магчымасць. Нашы лекары — кваліфікаваныя спецыялісты з веданнем замежнай мовы, і ў іх ёсць поле для манеўру. Хтосьці ўжо пачаў хадзіць на курсы [павышэння кваліфікацыі], кажучы пра тое, што «лекар у Германіі павінен рабіць і гэта». Нам часта даюць зразумець, што ўсіх можна звольніць, замяніць, памяняць месцамі. У асноўным лекары самі шкадуюць сваіх пацыентаў і бліжэйшых калег, бо калектыў лекараў у нас вельмі добры. На гэтым усё пакуль і трымаецца. Пытанне толькі ў тым, колькі так зможа працягвацца.

Алена Баранава: звольненая за каментар у Facebook, «усё здарылася за пяць хвілін»

Алена Баранава — урач-кардыёлаг з 25-гадовым стажам. Да нядаўняга часу яна працавала ў РНПЦ «Маці і дзіця». 7 красавіка яе звольнілі — прычынай стаў яе каментар пад допісам у Facebook, распавядала TUT.BY лекарка. Пасля гэтага з ёй таксама развіталіся ў медыцынскім цэнтры «Ладэ», дзе яна падзарабляла.

У каментары, які стаў прычынай звальнення, Алена выказала сваё стаўленне да супрацоўнікаў АМАПа і тое, што яна «ніколі не даруе ім сына». Гэтае паведамленне яна напісала яшчэ ў лютым. Праз два месяцы яго скрыншот даслалі дырэктару РНПЦ — і ў той жа дзень Алену Баранаву звольнілі.
— Усё здарылася ў адзін дзень, за пяць хвілін.
Больш падрабязна пра гэта Алена Баранава распавяла выданню «The Village Беларусь».
— Далей ён [дырэктар] сказаў: «Я не хачу нічога ведаць і слухаць. Лекар павінен быць па-за палітыкай. Мяне не цікавяць вашы эмоцыі і перажыванні, каго вы любіце ці ненавідзіце. Такі лекар у цэнтры мне не патрэбны. Вашы маральна-этычныя якасці не дазваляюць вам тут далей заставацца. Вы тут больш не працуеце. Пішыце заяву па дамове бакоў». Я спрабавала нешта адказаць, сказала, што кожны чалавек мае права кагосьці любіць, а кагосьці ненавідзець. Паспрабавала растлумачыць, што напісала каментар на эмоцыях, таму што гэтая тэма мне блізкая, майго сына таксама затрымлівалі. Ён сказаў, што не хоча нічога чуць, удавацца ў дэталі гэтай гісторыі не будзе, «вы самі ўсё разумееце», працаваць тут вы больш не будзеце. «Ручку і паперу даць?» — спытаў. «Не, дзякуй, у мяне знойдзецца», — адказала я і выйшла. Адтуль я адразу пайшла да загадчыцы аддзялення, сказала, што буду пісаць заяву. Яна нават не спытала, што здарылася, — проста спакойна дала паперу. Адзінай яе просьбай было адпрацаваць да канца дня, а не адразу ісці дадому.
Праз некалькі гадзін эмоцыі схлынулі, і лекарка прасіла вярнуць напісаную заяву, але да таго моманту загад аб звальненні ўжо быў падпісаны.
Пазней стала вядома, што Алену Баранаву звольнілі і з медцэнтра «Ладэ», дзе яна таксама працавала кардыёлагам.

Наталля Любецкая: у ноч на 1 красавіка знікла, калі выйшла на працу, папрасілі напісаць заяву аб сыходзе

Андрэй Любецкі — той самы лекар, пад допісам якога Алена Баранава пакінула каментар, што стаў прычынай яе звальнення з РНПЦ «Маці і дзіця».
Ён — сківічны хірург, яго жонка Наталля — стаматолаг, працавала ў 4-й мінскай паліклініцы. У ноч на 1 красавіка яна знікла, распавёў Андрэй Любецкі ў інтэрв'ю «Нашай Ніве», у іх доме адбыўся ператрус або агляд. Праз некалькі дзён Наталлю паказалі ў «шпіёнскім фільме» АНТ. Справа ў тым, што Наталля Любецкая і Ігар Макар вучыліся ў адной школе, тлумачыць «НН». У фільме распавялі, што Наталля па просьбе Макара нібыта забірала нейкія дакументы. Што ў іх было, яна не ведала. У сюжэце сцвярджаюць, што ў іх павінны былі ўтрымлівацца звесткі з КДБ, але аператыўнікі, раскрыўшы задумку, падмянілі даныя.
На наступны дзень, калі Наталля выйшла на працу ў паліклініку, яе папрасілі напісаць заяву на звальненне.

Ірына Бянькоўская: 25 сакавіка ішла па праспекце «занадта прыгожа апранутая», атрымала штраф у 90 базавых, звольненая

13 красавіка апошні працоўны дзень у 37-й мінскай паліклініцы быў у лекара лабараторнай дыягностыкі Ірыны Бянькоўскай. Пра гэта распавядае выданне «Наша Ніва».

Паводле інфармацыі праваабаронцаў, медыка затрымалі 25 сакавіка, калі яна ішла па праспекце Незалежнасці. У Кастрычніцкім РУУС на Бянькоўскую склалі пратакол па артыкуле 24.23 КаАП. У той дзень жанчына ішла па тратуары ў чырвоным паліто і белай сукенцы.
— Затрымалі, нічога не тлумачачы, пасадзілі ў аўтобус, адвезлі ў РУУС. Для мяне гэта было нечакана. Наколькі разумею, усё праз адзенне непадыходзячага, па меркаванні міліцыі, колеру. Хоць я вельмі люблю белы і чырвоны і даўно іх нашу — і ў побыце, і на працы. Пытанняў да адзення раней не ўзнікала. Цяпер ужо асцерагаюся, — цытуе лекара «Наша Ніва». — Пасля ў РУУС сказалі, што я занадта прыгожа апранутая, каб спакойна хадзіць па вуліцах. Склалі пратакол, напісалі, што я прымала ўдзел у недазволеным мітынгу з мэтай выказвання сваіх палітычных поглядаў.

У той вечар жанчыну адпусцілі дадому, паколькі ў яе ёсць непаўналетняе дзіця. 12 красавіка прайшоў суд, які прызнаў яе вінаватай ва ўдзеле ў несанкцыянаваным масавым мерапрыемстве і прызначыў штраф у 2610 рублёў.
У 37-й паліклініцы лекарка працавала па сумяшчальніцтве чатыры гады. Пасля затрымання 25 сакавіка, сцвярджае яна, пачаліся праблемы.
— Мяне звольнілі з 14 красавіка нібыта па пагадненні бакоў, але насамрэч былі выразныя ўказанні: тэлефанавалі з Камітэта па ахове здароўя і пыталіся, якія меры прынятыя па мне.
У незалежнай прафсаюзнай арганізацыі медыкаў «Панацэя», якая працуе ў структуры СПБ, распавялі, што па юрыдычную дапамогу да іх звярнуўся толькі Руслан Бадамшын, паколькі ўрач лічыць сваё звальненне несправядлівым і мае намер аспрэчыць рашэнне адміністрацыі РНПЦ у судзе. У цэлым па такую ​​дапамогу да іх можа звярнуцца любы медыцынскі работнік, які лічыць, што яго ці яе працоўныя правы былі парушаныя.
— Руслан цяпер атрымлівае юрыдычную кансультацыю і дапамогу. Сітуацыя ў астатніх медыкаў, якія былі вымушаныя сысці, неадназначная, паколькі сыход па пагадненні бакоў аспрэчыць вельмі складана, толькі калі даказаць, што гэта было зроблена пад ціскам. А даказаць факт ціску ў судзе, напэўна, можна, толькі маючы дыктафонны запіс, зроблены з дазволу суразмоўцы. З іншага боку, заставацца працаваць у такіх умовах і разумець, што цябе могуць звольніць у любы момант, маральна вельмі складана.
У «Панацэі» адзначаюць, што ў Беларусі не хапае некалькі тысяч лекараў і сярэдняга медыцынскага персаналу. І вымушаны сыход кожнага — гэта страта для калектыву медустановы.
— Калі штогадовы дэфіцыт лекараў у нас складае каля дзвюх тысяч спецыялістаў, то, па ідэі, нават адзін выпуск медуніверсітэтаў можа закрыць гэтую патрэбу. Але гэтага не адбываецца, і дэфіцыт працягвае захоўвацца з году ў год. Медыкі з'язджаюць, але яшчэ большая колькасць прафесіяналаў проста сыходзяць з прафесіі.
Паводле даных Міністэрства працы і сацыяльнай абароны, у Беларусі не хапае больш за дзве тысячы лекараў і практычна столькі ж — медыцынскіх сясцёр. У агульнарэспубліканскім банку вакансій шукаюць 2300 лекараў-спецыялістаў, 2400 медыцынскіх сясцёр, 1200 санітараў, 364 фельчараў-лабарантаў, 260 фельчараў.
Колькі медыкаў штогод «выцякае» з краіны? Адкрытай статыстыкі па гэтым пытанні няма. У нядаўнім інтэрв'ю міністр аховы здароўя Дзмітрый Піневіч заявіў, што кожны год з Беларусі з'язджаюць прыкладна 200-250 чалавек.
— 2021 год не з'явіўся нейкім выключэннем. Да нейкіх там пандэмічных сітуацый, палітычных сітуацый — тое, што спрабуюць педаліраваць. 200-250 чалавек у год з'язджаюць за мяжу з мэтай працягу сваёй працоўнай дзейнасці там. А выпускаецца 2600, 2700, 2800, па-рознаму, — такія даныя прывёў міністр.
tut.by