Жнiвень — унікальны месяц для Еўропы і свету
Ні ў адной еўрапейскай мове жнівень не называецца так, як у беларускай. Пра гэта сведчыць лінгвістычная карта, складзеная чэскім даследчыкам Якубам Марыянам.
У яго каментары гаворыцца, што ангельская назва «Август» паходзіць ад лацінскага Augustus, названага ў гонар Аўгуста, першага рымскага імператара і ўнучатага пляменніка і прыёмнага сына Юлія Цэзара. Сам Аўгуст нарадзіўся Гаем Актавіа і прыняў ўсынаўленне бацькі (Гай Юлій Цэзар). Калі ён стаў першым рымскім імператарам, рымскі сенат даў яму тытул «Аўгуст», літаральна «Велічны», які ён прыняў у якасці імя, каб пазбегнуць блытаніны з Юліем Цэзарам.
Як піша даследчык, у іншых еўрапейскіх мовах этымалогіі наступныя: польскі sierpień, украінскі sérpen, чэшскі srpen і сілезскі śyrpjyń з'яўляюцца вытворнымі ад славянскага слова для сярпа, звяртаючыся да ўборцы ўраджаю.
А вось беларускі "žnívjen" паходзіць ад žnívo, што азначае "ураджай" (назоўнік), піша Якуб Марыян. Хоць для беларусаў такі пераклад трохі дзіўны.
Харвацкі kolovoz з'яўляецца вытворным ад коло («кола») + voziti («вадзіць машыну, каб транспартаваць»), спасылаючыся на збожжа, якое транспартуецца. Кашубскі зелник паходзіць ад пратаславянскага кораня, які адносіцца да зялёных раслін. Літоўскі rugpjūtis азначае «ўраджай жыта».
Фінскі elokuu азначае «месяц ўраджаю». Võro põimukuu — «ткацкі месяц» (са спасылкай на пляценне сена). Паўночны саамскі боргеманну азначае «месяц лінькі». Ненецкая Ирий pilju азначае «авадзень месяц».Ірландская Lunasa і гэльская Lùnasdal названыя ў гонар Лугі, важнага бога ў ірландскай міфалогіі.
thinktanks.by