Віктар Бабарыка: Я не ведаю таго Савецкага Саюза, па якім можна настальгаваць

Кіраўнік Белгазпрамбанка ўзгадвае сваё савецкае дзяцінства і тлумачыць, чаму ён ніколі не хацеў, каб так жылі яго дзеці.

У інтэрв'ю «Салідарнасці» Віктар Бабарыка распавядае, якім на самай справе было дзяцінства савецкага дзіцяці з Заводскага раёна Мінска.
— Я вельмі люблю сваё дзяцінства і нічога не хачу ў ім мяняць. Хоць і шкадую пра многае, што хацеў бы, але не мог зрабіць у дзяцінстве. У ленінскую бібліятэку я трапіў толькі ў 19 гадоў. Я зайздросціў людзям, якіх сустрэў ва ўніверсітэце, з іх багажом ведаў і прачытанай літаратуры. Яны прачыталі яе, таму што жылі ў іншым асяроддзі ў цэнтры горада. Ці знайшлі гэтыя кнігі ў чытальных залах. Не ў чытальнай зале шарыкападшыпнікавага завода або МАЗа, а ў «Ленінцы». Мне хацелася, каб гэтыя веды я атрымаў раней, а не пасля 18-19 гадоў.
Дзяцінства ў мяне было выдатнае, нягледзячы на ​​розныя абмежаванні. Але я ніколі не хацеў, каб так жылі мае дзеці.
Я не хачу, каб мае дзеці ў якасці цацак рабілі самапал.
Я не хачу, каб яны стралялі з рагаткі.
Не хачу, каб яны кідалі карбід у бутэльку. Я бачыў адарваныя пальцы, дзяцей, якія пазбаўляліся вачэй...
І я не хачу, каб яны беглі дадому ў 19.10, таму што па тэлевізары паказваюць адзін мастацкі фільм, і варыянтаў няма. А ў 21.30 цябе бацькі адпраўляюць спаць...
Напэўна, быў здораўскі смак марозіва... Можна ўспамінаць, як мы жылі ў двары і гулялі ў футбол... Але я не хачу, каб яны спрабавалі цыгарэту ў пяць гадоў, віно — у 12. Гэта ў мяне было, і хто мне распавядае, што ў СССР гэтага не было... Я не ведаю таго Савецкага Саюза, па якім можна было б настальгаваць.
У мяне часам пытаюцца: «Чаму ты лётаеш бізнес-класам?». Я не ведаю, якія грошы гатовы заплаціць, проста каб не стаяць у чарзе...
Не хачу, каб я сам або мае дзеці а восьмай гадзіне вечара ўсталі ў чаргу, каб у шэсць раніцы ва ўнівермагу «Беларусь» атрымаць фінскія боты.
Я не хачу трыццаць гадоў працаваць і стаяць на чарзе, каб атрымаць кватэру. І іншага варыянту ў цябе няма. Я хачу мець магчымасць зарабіць на кватэру за год.
Моладзь сёння наогул не хоча на кватэру зарабляць. Яны мабільныя. Яны хочуць зарабляць на тое, каб яе арандаваць. І гэта выдатна і правільна, на мой погляд.
Я шчыра не разумею, пра што настальгаваць. Так, напэўна, калі ты быў сынам прафесара, жыў у пяціпакаёвай кватэры, карыстаўся размеркавальнікам...
У Савецкім Саюзе я ведаў, як зрабіць так, каб у цябе была кватэра не да 60 гадоў, а да 40. Камсамол, партыя, прафсаюз. Я хацеў свой сцэнар напісаць, а мне казалі: «Выбачай, брат, што значыць — свой сцэнар?».
Калі ты хочаш кватэру, прыходзіш у інстытут. Тры гады малодшы навуковы супрацоўнік, потым навуковы супрацоўнік, потым старэйшы. У лепшым выпадку праз 10 гадоў машына, праз 15-20 гадоў — кватэра. Якія варыянты яшчэ былі?
Мне гэты сцэнар не падабаўся, а другога ў жыцці ў Савецкім Саюзе не было. Калі хтосьці жыў па-іншаму — пакажыце. Для мяне гэта да гэтага часу загадка.
Па ідэі я павінен быў быць самым выйгрышным дзіцем за савецкім часам. Бацькі — пралетарыі. Дзеля чаго пралетарская дзяржава будавалася-та, уласна? (Смяецца). Для дзяцей пралетарыяў!
Памятаю, як афігеў, калі прачытаў раман Эдуарда Лімонава «Гэта я — Эдзічка». Чалавек паказаў праўду жыцця завадскога раёна ў СССР. Аказваецца, яшчэ хтосьці жыў так жа, як і я. Бывае ж такое!
... Я магу ганарыцца сваімі навыкамі выжывальнасці, набытымі ў дзяцінстве. Але ўявіць, каб у маіх дзяцей або ўнукаў асноўная задача была выжываць — ужо выбачайце.
Частку жыцця мы з жонкай і дзецьмі пражылі ў Заводскім раёне. Калі я даведаўся, што маіх дзяцей таксама краем зачапіла вуліца, я вельмі знерваваўся. Кажу, я ж усё зрабіў, каб вы гэтага не даведаліся. Дзеці мудра мне адказалі: «Мы табе не паказвалі, што бачылі».
Настальгія — гэта погляд у мінулае. Мінулае трэба не забываць, але яго нельга адраджаць. Не можа быць мэтай вяртанне ў мінулае. Гэта тупіковы шлях.
gazetaby.com