Дзе план эвакуацыі Вільні і Мінска?

Грамадства

У выпадку аварыі на беларускай АЭС неабходна адсяленне жыхароў на адлегласці да 300 і больш кіламетраў.



aes.jpg

На сустрэчы з журналістамі і жыхарамі Вісагінаса 17 жніўня ў Астраўцы беларускія чыноўнікі заявілі, што ў плане эвакуацыі Вільні няма неабходнасці.
Не ўдаючыся ў падрабязнасці, яны заявілі, што Астравецкая АЭС будзе настолькі бяспечнай, што ў 30-кіламетровай зоне не будзе ніякага ўздзеяння. Замест аргументацыі яны адаслалі літоўцаў чытаць тэкст Ацэнкі ўздзеяння на навакольнае асяроддзе праекта Беларускай АЭС, найграна дзівячыся таму, што літоўскі бок не праінфармаваў іх аб абсалютнай бясшкоднасці Астравецкай АЭС.


Аднак лозунгі аб абсалютнай бяспецы Астравецкай АЭС не вяжуцца ні з афіцыйнай Ацэнкай на навакольнае асяроддзе беларускай АЭС, ні тым больш з апошнімі даследаваннямі зон ўздзеяння Астравецкай АЭС, праведзенымі нарвежскім і аўстрыйскім інстытутамі.


Беларускі бок так і не падаў літоўскаму поўнага тэксту справаздачы аб ацэнцы праекта Беларускай АЭС, аб'ёмам каля 3500 старонак. Аднак у ім ёсць інфармацыя аб уздзеянні на літоўскую тэрыторыю. Так, у частцы 3.4 Кнігі Ацэнкі ўздзеяння на навакольнае асяроддзе 11 «Праектныя і пазапраектныя аварыі. Радыёактыўныя выкіды. Трансгранічны ўплыў» паказаны вынікі разлікаў, якія дэманструюць, што пры пазапраектнай аварыі магчыма забруджванне цэзіем-137 актыўнасцю ад 2900 да 1600 кБк на кв. м. на адлегласці ад 10 да 15 км ад аварыйнага рэактара. Па дадзеных Ацэнкі, на адлегласці 30 км ад рэактара магчыма забруджванне цэзіем-137 актыўнасцю 230 кБк на кв. м.
Па дадзеных Нацыянальнай справаздачы Беларусі за 2006 год, пры забруджванні тэрыторый цэзіем-137 у выніку аварыі на ЧАЭС актыўнасцю ад 185 кБк на кв. м. магчыма адсяленне жыхароў, пры 1450 кБк на кв. м адсяленне з'яўляецца прыярытэтным. Такім чынам, дадзеныя афіцыйных беларускіх крыніц пацвярджаюць той факт, што ў выпадку пазапраектнай аварыі на Астравецкай АЭС спатрэбіцца перасяленне жыхароў у 30-кіламетровай зоны ад аварыйнага рэактара.

Неабходнасць перасялення жыхароў з прычыны небяспечных выкідаў аварыі на Астравецкай АЭС пацвярджаюць і вынікі нядаўніх даследаванняў еўрапейскіх спецыялістаў, апублікаваныя ў 2012 годзе. Гэтак, даследаванне Нарвежскага агенцтва радыяцыйнай абароны і аўстрыйскага Універсітэта прыродных рэсурсаў і прыкладных навук аб жыцці (BOCU) flexRISK даказалі, што ў выпадку цяжкай пазапраектнай аварыі на Астравецкай АЭС існуе магчымасць такога выкіду радыёактыўнага цэзія-137, у выніку якога будзе неабходна адсяленне жыхароў на адлегласці да 300 і больш кіламетраў ад аварыйнага рэактара. У патэнцыйную зону адсялення, па выніках даследавання flexRISK, могуць увайсці такія гарады як Вільнюс, Каўнас, Шаўлі.


Характэрна, што ў гэтую 300-кіламетровую зону ўваходзіць не толькі Вільнюс, але і Мінск, і іншыя населеныя гарады Беларусі. Мінск знаходзіцца з зацішнага боку Астравецкай АЭС, таму верагоднасць забруджвання Мінска ў выпадку пазапраектнай аварыі вышэй.
Дык чаму ж няма плана эвакуацыі Вільні і Мінска?
Таццяна Новікава, спецыяльная для charter97.org