Беларусь у малюнках Першай сусветнай вайны
Сёння а 17.00 у Нацыянаьным гістарычным музеі адкрываецца ўнікальная фотавыстава «Мастакі на вайне. Беларусь у малюнках Першай сусветнай вайны».
![Баранавічы. Царква на могілках. Малюнак невядомага аўтара на нямецкай паштоўцы палявой пошты. 1916. Баранавічы. Царква на могілках. Малюнак невядомага аўтара на нямецкай паштоўцы палявой пошты. 1916.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_1.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Баранавічы. Царква на могілках. Малюнак невядомага аўтара на нямецкай паштоўцы палявой пошты. 1916.
У экспазіцыі з прыватнай калекцыі вядомага беларускага фатографа і даследчыка Уладзіміра Багданава экспануюцца больш за 200 здымкаў асобных лістоў з выданных у Германіі альбомаў літаграфій і малюнкаў, арыгінальных накідаў і мініяцюраў, а таксама шматлікіх паштовак нямецкай палявой пошты з замалёўкамі помнікаў беларускага дойлідства і прыроды, момантаў жыцця і быту суайчыннікаў ва ўмовах ваеннага ліхалецця. Апроч таго, у экспазіцыі — унікальныя рэчы часоў Першай сусветнай вайны са збораў Нацыянальнага гістарычнага музею.
![Гняздо бусла на Буге. Малюнак рэзервіста Карла Людэвіга. Травень 1916. Гняздо бусла на Буге. Малюнак рэзервіста Карла Людэвіга. Травень 1916.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_2.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Гняздо бусла на Буге. Малюнак рэзервіста Карла Людэвіга. Травень 1916.
![3. Від на разбураны касцёл у Смаргоні. Аўтар Вінклер. 21 лютага 1916. 3. Від на разбураны касцёл у Смаргоні. Аўтар Вінклер. 21 лютага 1916.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_3.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
3. Від на разбураны касцёл у Смаргоні. Аўтар Вінклер. 21 лютага 1916.
Мастакі на вайне служылі мэтам прапаганды. Творцаў камандзіравалі на фронт, каб яны штотыдзень, як мінімум, малявалі адзін эскіз, а штомесяц — карціну. Аднак мастакі-прафесіяналы часьцяком замалёўвалі рэаліі вайны. Гэта, дарэчы, рабілі звычайныя салдаты і афіцэры нямецкага войска, якія на бланках паштовак палявой пошты фіксавалі не толькі віды з акопаў, але рабілі іі замалеўкі мясцінаў, куды іх закінула вайна, а таксама малявалі сцэнкі з паўсядзённага жыцця беларусаў.
![Вёска Грэйці ў Пастаўскім раёне Віцебскай вобласці (зараз не існуе). Аўтар Альфрэд Ліпперт. Зіма 1917-1918. Вёска Грэйці ў Пастаўскім раёне Віцебскай вобласці (зараз не існуе). Аўтар Альфрэд Ліпперт. Зіма 1917-1918.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_4.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Вёска Грэйці ў Пастаўскім раёне Віцебскай вобласці (зараз не існуе). Аўтар Альфрэд Ліпперт. Зіма 1917-1918.
![Малюнак невядомага аўтара (ініцыялы P.S.) з краявідам дарогі Вішнева-Слайкаўшчына ў Валожынскім раёне Мінскай вобласці Малюнак невядомага аўтара (ініцыялы P.S.) з краявідам дарогі Вішнева-Слайкаўшчына ў Валожынскім раёне Мінскай вобласці](/img/v1/images/bahdanau_mnv_6.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Малюнак невядомага аўтара (ініцыялы P.S.) з краявідам дарогі Вішнева-Слайкаўшчына ў Валожынскім раёне Мінскай вобласці
Сярод экспануемых твораў — працы вядомых нямецкіх мастакоў: Германа Штрука (у 1923 годзе даваў урокі графікі Марку Шагалу) і Фрыца Маурышата (уладальніка кінематаграфічнага «Оскару» 1954 году за лепшую працу мастака-пастаноўшчыка)
![У сялянскім доме на Гарадзеншчыне. Малюнак невядомага аўтара. 1916. У сялянскім доме на Гарадзеншчыне. Малюнак невядомага аўтара. 1916.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_7.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
У сялянскім доме на Гарадзеншчыне. Малюнак невядомага аўтара. 1916.
![Навагрудак. Рыначная плошча. Малюнак невядомага аўтара (ініцыялы I.R.) 1916. Навагрудак. Рыначная плошча. Малюнак невядомага аўтара (ініцыялы I.R.) 1916.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_8.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Навагрудак. Рыначная плошча. Малюнак невядомага аўтара (ініцыялы I.R.) 1916.
![Пінск. Від на горад з касцёла іезуітаў (не захаваўся). На пярэднім плане – комплекс кляштара францысканцаў з касцёлам Узнясення Панны Марыі XVIII cтагоддзя. Аўтар малюнка невядомы. 1915. Пінск. Від на горад з касцёла іезуітаў (не захаваўся). На пярэднім плане – комплекс кляштара францысканцаў з касцёлам Узнясення Панны Марыі XVIII cтагоддзя. Аўтар малюнка невядомы. 1915.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_9.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Пінск. Від на горад з касцёла іезуітаў (не захаваўся). На пярэднім плане – комплекс кляштара францысканцаў з касцёлам Узнясення Панны Марыі XVIII cтагоддзя. Аўтар малюнка невядомы. 1915.
Выстава — трэці праект Уладзіміра Багданава ў Нацыянальым гістарычным музеі. Першы — выстава «Праз 90 год і лінію фронта. Першая сусветная вайны ў Беларусі» быў здзейснены ў 2004 годзе, а другі — «Мясцовае насельніцтва» — завяршаецца на пачтку ліпеня.
![Лаўка старызніцы ў Гародні. Герман Штрук. 1915. Лаўка старызніцы ў Гародні. Герман Штрук. 1915.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_10.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Лаўка старызніцы ў Гародні. Герман Штрук. 1915.
![Палац ў Шчорсах (не захаваўся ў Наваградскім раёне Гарадзенскай вобласці) «пасля разбурэння рускімі». Аўтар М.Гурыяр. 1916. Палац ў Шчорсах (не захаваўся ў Наваградскім раёне Гарадзенскай вобласці) «пасля разбурэння рускімі». Аўтар М.Гурыяр. 1916.](/img/v1/images/bahdanau_mnv_11.jpg?f=f&h=396&o=0&u=1715395350&w=528)
Палац ў Шчорсах (не захаваўся ў Наваградскім раёне Гарадзенскай вобласці) «пасля разбурэння рускімі». Аўтар М.Гурыяр. 1916.
Выстава працуе да 6 жніўня.