Курт Кабэйн: трагічная слава. Да 30-й гадавіны сьмерці рок-зоркі
5 красавіка 1994 года сьмерць фронтмэна Nirvana Курта Кабэйна ў выніку самагубства ва ўзросьце 27 гадоў выклікала шок у музычнай індустрыі. Здавалася, толькі ўчора ён зьзяў на канцэртах, але зьмянілася ўжо некалькі пакаленьняў, і ўсё новыя фанаты апранаюць пазнавальныя майкі з выявай гурта.
Музыка
Іх музыка, якая характарызуецца грубай эмацыйнасьцю, жорсткім рэалізмам і пагардай да штучнага глянцу мэйнстрымавай музыкі, уразіла мільёны людзей. Нягледзячы на ўвесь посьпех, Кабэйн заставаўся змучанай душой, якая змагалася з ціскам славы, хранічнымі праблемамі са здароўем і глыбока ўтоеным няшчасьцем, якое нішто не магло паменшыць.
У канцы 1980-х гадоў на музычнай сцэне дамінаваў вытанчаны глямур гуртоў цяжкага року з доўгавалосымі ўдзельнікамі, сінтэзатарны поп і рэшткі бліскучага дыска, якое сыходзіла ў нябыт. І тут на музычным небасхіле ўзьнікае новае гучаньне, новы падыход, новы шэдэўр.
Шлях гурта Nirvana ад мясцовага гурта з правінцыйнага гарадка Абэрдзін у штаце Вашынгтан, які зьбіраўся на сэсіі ў гаражах, да сусьветных суперзорак зьяўляецца сьведчаннем іх чыстага таленту. Іх першы альбом, "Bleach", быў запісаны ўсяго за 606 даляраў і быў выпушчаны ў 1989 годзе пад незалежным лэйблам Sub Pop. Нягледзячы на тое, што ён не дасягнуў значнага мэйнстрым-посьпеху, альбом стаў культавай зьявай андэграўнднай музычнай сцэны.
Выхад альбому "Nevermind" у 1991 годзе вывеў Nirvana з невядомасьці ў авангард сусьветнага музычнага руху. Галоўны сінгл альбома, «Smells Like Teen Spirit», стаў гімнам для расчараванага пакаленьня, яго першыя акорды абвесьцілі надыход новай эры ў рок-музыцы. Культавае музычнае відэа на песьню стала адным з асноўных твораў на MTV, што ўзьняла гурт да такіх вышыняў славы, якіх яны ніколі не чакалі.
Сырое гучаньне Nirvana, якое славілася дынамічнымі пераходамі гурта ад ціхіх куплетаў да выбуховых прыпеваў, стварала рэзкі кантраст з вытанчанымі творамі папярэдняга дзесяцігодзьдзя рокераў у скураных штанах.
Іх уздым у пачатку 90-х супаў са сталеньнем пакаленьня X, так званай дэмаграфічнай групы, якая характарызуецца скептыцызмам у адносінах да аўтарытэтаў, расчараваньнем у грамадзкіх нормах і пачуцьцём адчужэньня ад папярэдняга спажывецкага ладу жыцьця бэбі-бумэраў. Гранж прыйшоў на зьмену ласкавым рок-балядам мінулага.
Жыцьцё ў кантэксце
Музыка Nirvana, прасякнутая тэмамі экзістэнцыяльнай трывогі, расчараваньня і адмовы ад павярхоўнага, глыбока адгукнулася ў гэтай дэмаграфічнай групе. Такія песьні, як "In Bloom", "Lithium" і "Heart-Shaped Box", распавядалі пра нутраныя ўзрушэньні і расчараваньні пакаленьня, якое змагаецца з наступствамі эканамічнага спаду, крызісу ВІЧ/СНІДу і першай вайны ў Пэрсідзкай затоцы.
Больш за тое, нефільтраванае выказваньне Кабэйнам яго ўласнай уразьлівасьці і барацьбы са славай, залежнасьцю стварала рэзкі кантраст з бравадай і так званым мачызмам, якія захапілі большую частку рок-музыкі таго часу.
Уплыў Кабэйна распаўсюдзіўся за межы сферы музыкі і закрануў усю культуру 90-х, асабліва Курт паўплываў на моду сваёй адметнай, антымоднай эстэтыкай. Фланэлевыя кашулі, пацёртыя джынсы і кеды Converse сталі сінонімамі гранж-руху, сымбалем адмовы ад спажывецтва і бляску моды 80-х.
Уплыў Nirvana, як вядома, можна заўважыць у шырокім спектры жанраў, ад альтэрнатыўных рок-гуртоў, якія зьявіліся адразу пасьля іх, такіх як Pearl Jam і Foo Fighters, да гуртоў канца 1990-х і 2000-х гадоў, такіх як як Green Day і My Chemical Romance.
Такія абсалютна розныя выканаўцы, як Jay-Z, Лана Дэль Рэй і Кендрык Ламар, прызнавалі значны ўплыў Nirvana на іх творчы працэс.
Пакуты славы
Курт Кабэйн апынуўся ў парадаксальным становішчы, калі стаў сваеасаблівай эмблемай мэйнстрымнай культуры, якую ён заўсёды імкнуўся крытыкаваць. Гэтае напружаньне ўзмацнялася штодзённым пошукам сэнсацыяў зь яго асабістага жыцьця, у прыватнасьці, барацьбы Кабэйна з наркаманіяй і яго адносінаў з Кортні Лаў.
Ціск славы, жорсткія патрабаваньні гастроляў і хранічныя праблемы са здароўем прымусілі яго шукаць суцяшэньня ў наркотыках. Спроба перарасла ў залежнасьць. Гераін, у прыватнасьці, стаў перыядычным прытулкам па прызнаньні самога Кабэйна. Ён казаў, што наркотыкі часткова былі спробай самалекаваньня яго не дыягнаставанага захворваньня страўніка, якое выклікала ў яго моцны боль. Аднак палягчэньне было часовым, і яго залежнасьць толькі яшчэ больш ускладніла яго жыцьцё, як асабістае, так і прафэсійнае.
Бурныя адносіны Кабэйна з Кортні Лаў дадалі яшчэ адзін пласт складанасьці ў яго жыцьцё. Часта нестабільныя адносіны пары былі прадметам бясконцых спэкуляцыяў для СМІ, якія часта адлюстроўвалі Кортні ў нэгатыўным сьвятле. Нараджэньне іх дачкі, Фрэнсіс Бін Кабэйн, у той час была безумоўна і крыніцай радасьці для Кабэйна. Але разам з тым таксама ўзмацніла яго страх і няўпэўненасьць у бацькоўстве, асабліва ў кантэксце яго няспыннай наркаманіі.
Урэшце вага гэтага цяжару аказалася занадта вялікай для Кабэйна.
Трагічны канец
За некалькі тыдняў да яго сьмерці, барацьба Кабэйна з гераінавай залежнасьцю і пагаршэньне псыхічнага здароўя станавіліся ўсё больш відавочнымі для навакольных. Пасьля серыі перадазіровак, адна зь якіх адбылася ў Рыме ў сакавіку 1994 года, сябры і сям'я Кабэйна паспрабавалі ўмяшацца, заклікаючы яго зьвярнуцца па дапамогу. Нягледзячы на гэтыя намаганьні, стан Кабэйна пагаршаўся, яго моманты яснасьці і аптымізму перамяжоўваліся глыбокім сыходам у адчай.
У пачатку красавіка 1994 года Кабэйн зьнік бяз вестак, калі зьбег з рэабілітацыйнага цэнтра ў Лос-Анджэлесе. Нягледзячы на намаганьні сяброў і сям’і, Кабэйн заставаўся няўлоўным, яго месцазнаходжаньне было невядомым да змрочнага знаходжаньня яго цела ў яго доме ў Сіэтле 8 красавіка 1994 года электрыкам, які прыбыў, каб усталяваць сістэму бясьпекі.
Кабэйн застраліўся і пакінуў па сабе разьвітальную цыдулку, адрасаваную яго ўяўнаму сябру дзяцінства Боду. У ёй пісалася пра яго расчараваньне ў славе і страх страціць аўтэнтычнасьць, якая вызначала музыку Курта.
Спадчына Nirvana жывая ў сучаснай музыцы, у гуртах і выканаўцах, якія ўшаноўваюць Кабэйна як крыніцу ўласнага натхненьня, і ў фанатах, якія працягваюць знаходзіць суцяшэньне, разуменьне і аднаўленьне сілаў у песьнях Nirvana.
Курт забіў сябе, але музыка жыве.