«Калі трэба, мы будзем пратэставаць гады». Ціханоўская ў Бруселі заклікала ЕС уводзіць санкцыі

Святлана Ціханоўская заклікала ЕС як мага хутчэй увесці санкцыі супраць беларускіх чыноўнікаў і заявіла, што, калі спатрэбіцца, апазіцыя будзе праводзіць акцыі пратэсту на працягу некалькіх гадоў. У панядзелак на ўзроўні кіраўнікоў МЗС ЕС санкцыі супраць Беларусі ўзгадніць не ўдалося з-за пазіцыі Кіпра.

У панядзелак раніцай Ціханоўская правяла сустрэчу з кіраўнікамі МЗС Еўрасаюза ў Бруселі і выступіла перад камітэтам Еўрапейскага парламента па замежных справах. Па некаторых даных, прозвішча Лукашэнкі ў санкцыйных спісе ЕС няма.
"Зразумела, я папрасіла гэтыя краіны аб дапамозе. Мы самі зрабілі шмат для вырашэння гэтай сітуацыі сіламі беларускага народа, але цяпер мы разумеем, што нам патрэбна знешняя дапамога, — сказала Ціханоўская на прэс-канферэнцыі. — Для ўвядзення гэтых санкцый спатрэбілася вельмі шмат часу . Думаю, у лідараў ёсць прычыны не спяшацца з санкцыямі, але падчас гэтай сустрэчы я папрасіла іх быць больш смелымі ў сваіх рашэннях".
Ціханоўская сустрэлася з міністрамі замежных спраў ЕС за сняданкам, пасля якога паміж кіраўнікамі знешнепалітычных ведамстваў пачаліся фармальныя перамовы. Выступ Ціханоўскай перад камітэтам па замежных справах адбўося днём, а ўвечары Ціханоўская плануе сустрэцца з кіраўніком Еўрапейскай камісіі Урсулай фон дэр Ляйен.
"Яна распавяла нам пра падзеі ў Беларусі", — сказаў журналістам пасля сняданку Вярхоўны прадстаўнік ЕС па замежных справах Жазеп Барэль.
"Хачу падкрэсліць, што мы выступаем за ўсёабдымны нацыянальны дыялог аб правах беларускага народа на сумленныя выбары", — адзначыў ён.
Барэль паўтарыў гэтую думку і пасля заканчэння сустрэчы міністраў замежных спраў.
"Усе мы не прызнаем легітымнасьць Лукашэнкі па выніках працэсу, які мы лічым сфальсіфікаваным", — сказаў ён. Аднак пра санкцыі ў дачыненні да Беларусі на ўзроўні кіраўнікоў МЗС дамовіцца не ўдалося, цяпер гэтае пытанне будуць вырашаць лідары і ўрады краін ЕС.

Ціханоўская: калі трэба — пратэст працягнецца гадамі

Выступаючы перад камітэтам Еўрапарламента па замежных справах, Ціханоўская заявіла, што склала спіс беларускіх чыноўнікаў, супраць якіх, на думку апазіцыі, варта ўвесці санкцыі. Ці ёсць у гэтым спісе імя Аляксандра Лукашэнкі, яна не ўдакладніла.
Акрамя таго, Ціханоўская паабяцала, што пратэст у Беларусі не сцішыцца. "Мы падалі свету прыклад таго, як змагацца за дэмакратыю. Наш рух арганізаваны гарызантальна, яго лідары — жанчыны, ён арганізаваны знізу", — пачала яна свой выступ перад камітэтам.
Ціханоўская нагадала, што патрабаванні беларускай апазіцыі не змяніліся — гэта вызваленне палітвязняў, правядзенне новых выбараў і ўвядзенне санкцый супраць адказных за рэпрэсіі. "Народ Беларусі ніколі не прызнае вынікаў выбараў 9 жніўня. Лукашэнка страціў рэшткі легітымнасці і даверу", — падкрэсліла яна.
Аднак замест дыялогу з апазіцыяй рэжым Аляксандра Лукашэнкі ўжывае да пратэстоўцаў рэпрэсіі, адзначыла Ціханоўская. "Лаяльная яму міліцыя адчувае сябе беспакарана і арганізуе карныя аперацыі. [...] Вы павінны зразумець, што гэта адбываецца ў цэнтры Еўропы ў 2020 годзе", — сказала Ціханоўская.
Нягледзячы на ​​гэта, апазіцыя будзе працягваць пратэст. "Мы будзем пратэставаць толькі, колькі трэба — тыдні, месяцы, калі трэба — гады", — заявіла Ціханоўская. "Мы больш не вернемся да той дзяржавы, у якой жылі 26 гадоў", — дадала яна.
Акрамя персанальных санкцый, Ціханоўская просіць краіны Еўрасаюза "пераацаніць" супрацоўніцтва з блізкімі ўраду беларускімі кампаніямі і разглядаць Каардынацыйную раду апазіцыі Беларусі як адзіны легітымны інстытут, які можа забяспечыць транзіт улады ў краіне. Яна падкрэсліла, што "абарона правоў чалавека і дэмакратыі — гэта не ўмяшанне ва ўнутраныя справы".

Ціханоўская скончыла свой выступ словамі "Жыве Беларусь!".

Санкцыі супраць Лукашэнкі?

Яшчэ да сняданку стала вядома, што кіраўнікі МЗС ЕС будуць абмяркоўваць пытанне аб асабістых санкцыях супраць Аляксандра Лукашэнкі. Кіраўнік МЗС Германіі Хайка Маас напісаў пра гэта ў "Твітары".

"Даводзіцца прызнаць, што за апошнія тыдні ў Беларусі нічога не палепшылася. Гвалт, які Лукашэнка ўжывае ў дачыненні да дэманстрантаў, цалкам непрымальны. Сёння мы таксама разгледзім, ці будуць уведзеныя санкцыі ЕС супраць Лукашэнкі як супраць галоўнай адказнай асобы", — адзначыў міністр.

Кіраўнік МЗС Літвы Лінас Лінкявічус у панядзелак заклікаў Еўрасаюз як мага хутчэй увесці санкцыі.

"Надышоў час канкрэтных дзеянняў, і, пэўна, меншае, што мы можам зрабіць — гэта ўвесці санкцыі. Я спадзяюся, што нашы калегі ў ЕС не будуць трымаць Еўрасаюз у нявызначанасці і не стануць браць яго ў закладнікі. Надышоў час дзейнічаць, — сказаў ён. — Гаворка не толькі пра санкцыі, а пра падтрымку грамадзянскай супольнасці і свабодных СМІ. Недастаткова проста выказаць спачуванне ў дачыненні да народа — народ пакутуе, пакуль мы размаўляем. Людзей трымаюць пад вартай, катуюць, гвалцяць, і безумоўна гэта заслугоўвае нашай увагі і, магчыма, незалежнага расследавання".

У той жа час карэспандэнт Бі-бі-сі ў Бруселі Гэвін Лі паведамляе са спасылкай на крыніцы ў ЕС што імя Аляксандра Лукашэнкі ў санкцыйным спісе няма. Еўрапейскія дыпламаты спадзяюцца, што гэта дазволіць падтрымліваць з Лукашэнкам дыялог і ў рэшце рэшт можа падштурхнуць яго да добраахвотнага адыходу ад улады.

10 верасня Еўрапарламент прыняў рэзалюцыю па Беларусі, у якой адмовіўся прызнаваць абранне Лукашэнкі прэзідэнтам і вынікі выбараў, запатрабаваў вызвалення Марыі Калеснікавай і ўсіх палітвязняў, а таксама выказаў падтрымку Святлане Ціханоўскай і Кардынацыйнай радзе апазіцыі Беларусі.

З 5 лістапада, калі скончыцца цяперашні прэзідэнцкі тэрмін Аляксандра Лукашэнкі, Еўрапарламент не будзе прызнаваць яго прэзідэнтам Беларусі, гаворыцца ў рэзалюцыі. Еўрапейскія заканадаўцы таксама асудзілі "гібрыднае ўмяшальніцтва" Расіі ў беларускую палітыку і выказалі безумоўную падтрымку беларускаму народу ў яго барацьбе за дэмакратыю.

Паводле bbc.com