Дзень Перамогі на плакатах савецкага і постсавецкага часу
Мы так звыкліся з выявамі-віншаваннямі з 9 траўня, што, бывае, папросту не заўважаем іх, як «візуальны шум». Якія сэнсы нясуць гэтыя плакаты? Ці памянялася нешта з савецкага часу?
1995 г. ВОЙЧАНКА С. В., ЦЭСЛЕР У. Я.
Беларускі саюз дызайнераў збірае он-лайн калекцыю плакатаў, што ствараліся на тэрыторыі Беларусі. Вялікая частка выяў – помнікі савецкай эпохі, але можна атрымаць уяўленне і пра сучасную творчасць у гэтай галіне. У збор трапляюць плакаты ад прыватных асоб і з Беларускай кніжнай палаты.
Па словах супрацоўніка Саюза дызайнераў Паўла Дарохіна, плакаты маглі вісець на вуліцах ці на прадпрыемствах, часта прадаваліся цэлымі тэматычнымі блокамі. Большасць плакатаў, што друкаваліся ў Беларусі, — беларускамоўныя. У першую чаргу гэта датычыцца прадукцыі выдавецтваў «Агітплакат» і «Беларусь». МУС, Міністэрства аховы здароўя ды іншыя ведамствы часцей выдавалі па-руску.
1979 г. СТОМА М. А.
1968 г. МАСЦЕРАЎ В.
1969 г. МАЛІНOЎСКІ Р. С., ЧУРКІН А. М.
1975 г. РАДУНСКІ І.І.
1973 г. РАДУНСКІ І.І.
1950 г. ВЫПАС Ф.І., РЭПІН А.
1977 г. ШРАМЯКОЎ В.Р.
1970 г. ГАНЦЭВІЧ Р. С.
1969 г. САЛАЎЁЎ В.М.
На думку Паўла Дарохіна, плакаты ваеннай тэматыкі маюць карані ў агітпрадукцыі часоў Першай сусветнай вайны. Хоць на выявах і складана знайсці прыкметы пэўнага часу, некаторыя дэталі даволі красамоўныя. Напрыклад, з 1980-х на плакатах з’яўляецца ўсё больш матываў з георгіеўскімі стужкамі. Нават пасля атрымання Беларуссю незалежнасці працягваюць вырабляць плакаты да 9 траўня ў даволі набліжанай да савецкай стылістыцы. Некаторыя дызайнеры робяць спробу пераасэнсаваць савецкі наратыў, але іх намаганняў відавочна мала, каб пераасэнсаванне адбылося на ўзроўні масавай свядомасці.
1985 г. СЫТЧАНКА У.І.
1990 г. МУРАШКА В. П.
1985 г. КАЛІНІН П. В.
1983 г. ХАЙРУЛІН Я. І.
1985 г. ШАЛЮТА А.І.
1988 г. СТОМА М. А.
1984 г. ДЗЕЕЎ Ю. А.
2004 г.-- ЛАПІН А. В.
2015 АНДЖЕЛІЧ УЛАДЗІМІР БАГАЛЮБАВІЧ
2005 АНОХІНА Г.
2004 г. ЛАПІН А. В
2005 г. ШМАНЕНКА КАЦЯРЫНА
2005 г. МАЦКЕВІЧ Н.
1985 г. МУРАШКА В. П.
2004 ГУРЫНОВІЧ М.С.
2015 г. САРКІСАЎ С. У.