Неандэртальцы вярнулі людзям згублены раней геном

З тых часоў, як навукоўцам атрымалася вылучыць і прачытаць геном неандэртальцаў, стала вядома, што неандэртальцы і людзі сучаснага тыпу крыжаваліся, таму ў генах цяперашніх людзей, якія жывуць за межамі Афрыкі, ёсць ад 1,5% да 4% неандертальского геному.

У справаздачы, якая прагучала на штогадовай канферэнцыі Амерыканскага таварыства генетыкі чалавека, была выказана думка пра тое, што значная частка генетычных варыянтаў, якія прыйшлі да людзей ад неандэртальцаў, мелася раней і ў людзей, але была страчаная імі пры выхадзе з Афрыкі. Афрыканскі кантынент пакінула толькі невялікая частка Homo sapiens. Наступствам гэтага стала значнае зніжэнне генетычнай разнастайнасці ў іх нашчадкаў. Але тыя ж варыянты генаў меліся ў неандэртальцаў, якія і перадалі іх людзям.
«Яны пакінулі шмат карысных генетычных варыянтаў у Афрыцы, — кажа спецыяліст па эвалюцыйнай геномнике Тоні Капра (Tony Capra) з Універсітэта Вандэрбільта. — Скрыжаванне з неандэртальцамі дало магчымасць вярнуць некаторыя з гэтых варыянтаў, хоць і з многімі патэнцыйна трохі шкоднымі алелямі неандэртальцаў».
Тоні Капра і яго калегі знайшлі старажытныя афрыканскія варыянты генаў, даследуючы геном больш за 20 000 чалавек, сабраныя ў праекце 1000 Genomes і ў банку дадзеных Viobilt BioVU. Даследнікі хутка заўважылі, што адрэзкі храмасом, атрыманыя ў спадчыну ад неандэртальцаў, неслі старажытныя алелі або мутацыі, выяўленыя ў афрыканцаў, напрыклад, у народаў ёруба, ішан і мендзі. Навукоўцы знайшлі 47261 з гэтых аднануклеатыдных змены ў геноме еўрапейцаў і 56 497 у азіятаў, але ў жыхароў Еўразіі гэтыя алелі выяўляюцца толькі побач з генамі неандэртальцаў, што дазваляе выказаць здагадку, што ўвесь гэты адрэзак ДНК быў атрыманы людзьмі каля 50 тысяч гадоў таму, калі продкі сённяшніх еўразійцаў спарваліся з неандэртальцамі.
Самае простае тлумачэнне складаецца ў тым, што дадзеныя алеляў былі перанятыя сучаснымі людзьмі і неандэртальцамі ад агульнага продка, затым, калі частка людзей мігравала з Афрыкі, гэтыя варыянты геному ім не дасталіся, але былі атрыманы імі пазней, пасля сустрэчы з неандэртальцамі. Дарэчы, некаторыя з гэтых старажытных алеляў апынуліся вельмі карысныя, напрыклад, тыя, што ўзмацнялі імунныя рэакцыі.