Палітыкі, якія нас здзівілі: Уладзіслаў Даванкоў, Хумза Юсуф, Тодар Бактэмір

Якому расійскаму палітыку не падабаецца назва вёскі «Пукава»? Хто хоча стварыць у Шатландыі новы сектар Газа? І які палітык лічыць пазітывам скарачэнне тэрыторыі Башкартастана? Распавядаем пра палітыкаў, якія нас здзівілі. 

Уладзіслаў Даванкоў, дэпутат ад партыі «Новыя людзі» ў Дзярждуме Расійскай Федэрацыі

Даванкоў выступіў з прапановай дазволіць мясцовым саветам ініцыяваць перад урадам РФ перайменаванне населеных пунктаў з тымі назвамі, якія з'яўляюцца «абразлівымі, зневажальнымі, прыніжаючымі годнасць жыхароў». Цяпер такое права ёсць толькі ў рэгіянальных, запэўнівае дэпутат, ад дрэнных тапонімаў працягваюць пакутаваць сотні тысяч чалавек. Да пакутнікаў, па сэнсе тлумачальнай цыдулкі, вядома, можна аднесці і жыхароў з цвярской вёскі пад назвай «Пукава». Калі верыць Даванкову, жыхары вёскі вымушаны прыкладаць шмат намаганняў, каб у пашпарце дзяцей быў указаны іншы адрас нараджэння і рэгістрацыі.

Насамрэч галоўны расійскі закон аб тапонімах наўмысна выбудаваны такім чынам, каб перашкаджаць местачковай самастойнасці. Тыя ж парламенты рэгіёнаў таксама не прымаюць канчатковага рашэння аб перайменаванні. Рашэнне застаецца за экспертызай на ўзроўні ўрада РФ, які ў выніку згаджаецца ці не. Так што рэалізацыя ідэі Даванкова прывядзе да таго, што ў муніцыпалаў з'явіцца магчымасць толькі публічна абурацца: маўляў, колькі ж можна людзям жыць, скажам, у Папках ці Бухалаве, у Мусорцы ці ўвогуле Шалаве. Гэты нюанс яшчэ раз паказвае на дэкаратыўную прыроду цяперашняга расійскага парламентарызму. Дзе дэпутаты нічога не вырашаюць і вымушаны сімуляваць актыўную заканатворчую дзейнасць.

Хумза Юсуф, прэм'ер-міністр Шатландыі

Хумза Юсуф заклікаў міжнародную супольнасць «падтрымаць праграму бежанцаў для жыхароў Газы». На партыйным мерапрыемстве сацыялістычнай Шатландскай нацыянальнай партыі (SNP) ён заявіў: «Мільён чалавек у сектары Газа ў цяперашні час з'яўляюцца асобамі, якія пазбаўлены радзімы». У сваёй прамове, якая неаднаразова перарывалася апладысментамі, 38-гадовы палітык заклікаў да «тэрміновых крокаў» з боку брытанскага ўрада. Па-першае, «ён павінен неадкладна распрацаваць план перасялення жыхароў Газы». Гэта датычыцца ўсіх, «хто хоча пакінуць гэты раён і можа гэта зрабіць». Хумза Юсуф у сваю чаргу выказаў гатоўнасць зрабіць Шатландыю галоўным раёнам для перасяленцаў з Палесціны. «Шатландыя стане першым рэгіёнам у Вялікабрытаніі, які прапануе бяспеку і прытулак людзям, што пацярпелі ад жудасных нападаў», — заявіў палітык. Фактычна прапануецца перасяліць у пяцімільённую Шатландыю два мільёны жыхароў сектара Газа.

Зрэшты, за міграцыйную палітыку адказвае не Эдынбург, а Лондан. Акрамя таго, зараз у Брытаніі пры ўладзе кансерватары, якія падтрымліваюць Ізраіль. Такім чынам, рэалізацыя плана перасялення палесцінцаў вельмі сумнеўная. Але толькі пакуль. Калі шатландцы даб'юцца незалежнасці (да гэтага ўсё паступова рухаецца), Шатландыя ў нейкай меры можа сапраўды стаць новай радзімай для палесцінскіх бежанцаў. Нагадаем, што Хумза Юсуф — першы мусульманскі палітык, які з сакавіка гэтага года ўзначаліў SNP — адну з найбуйнейшых партый Вялікабрытаніі. Сам ён родам з Пакістана, жанаты з арабкай, бацькі якой жывуць у сектары Газа.

Тодар Бактэмір, адзін з лідараў башкірскай антыпуцінскай дыяспары 

Бактэмір выступіў з незвычайнай ініцыятывай, якая тычыцца тэрытарыяльных межаў будучага, незалежнага ад Масквы Башкартастана. На думку Бактэміра, для стварэння незалежнай нацыянальнай дзяржавы башкірам трэба адмовіцца не толькі ад зямель гістарычнага Башкартастана, якія зараз знаходзяцца за межамі іх рэспублікі, але і ад немалой часткі тэрыторыі цяперашняга Башкартастана, уключаючы сталіцу Уфу. Гэта, маўляў, дазволіць, па-першае, размяняць гэтыя тэрыторыі на прамую мяжу з Казахстанам, а па-другое, павялічыць удзельную вагу башкір у рэспубліцы з цяперашніх прыкладна 30 працэнтаў да прыкладна 50 працэнтаў. Увогуле аўтар прапануе стварыць рэспубліку з колькасцю насельніцтва 911 тысяч чалавек замест цяперашніх больш за 4 мільёны.

Ініцыятыва выклікала рэзананс сярод башкір-эмігрантаў. У выніку ў дэбаты ўвязаўся таксама кіраўнік Камітэта башкірскага нацыянальнага руху за мяжой Руслан Габасаў. Апошні падвергнуў дадзены праект крытыцы. На яго думку, у выпадку скарачэння тэрыторыі Башкартастана рэспубліка пазбавіцца найбуйнейшых прамысловых прадпрыемстваў, гарадоў, на адрэзаных ад Башкартастана тэрыторыях застанецца звыш 300 тысяч башкір.

Нарэшце, нават у межах рэспублікі, прапанаваных аўтарам праекта, усё роўна застанецца нямала рускіх, што дасць падставы для спробаў дэстабілізацыі сітуацыі, але эканамічна слабой рэспубліцы гэтаму будзе больш складана супрацьстаяць. Судзячы па ўсім, ідэі Бактэміра не атрымаюць падтрымку. Між тым яго праект аказаўся не такім ужо і бескарысным. Як адзначае адзін з назіральнікаў, наяўнасць дыскусіі вакол прапановы Бактэміра сведчыць, што ўнутры башкірскага руху ўзровень свабоды вышэйшы, чым у цяперашняй Расіі, дзе пытанне саступак якіх-небудзь тэрыторый — гэта крымінальны артыкул.