Валанцёры амерыканскага музея знайшлі чэрап тыраназаўра, які добра захаваўся
Валанцёры музея Берка выявілі ў фармацыі Хэло-Крык як мяркуецца цалкам захаваны чэрап тыраназаўра. Гэта пятнаццатая падобная знаходка за ўсю гісторыю раскопак.
Здымак часткі чэрапа, вызваленай ад парод пры раскопках. Большая частка астанкаў знаходзіцца ў глыбіні парод. Злева відаць чорную пляму - зуб, які праступае з верхняй сківіцы тыраназаўра. Фота: Лары Мос / Берк музей
Чэрап налічвае каля 1,2 метра ў даўжыню і менш за метр у шырыню, і, па словах спецыялістаў музея, належыць даросламу 15-гадоваму дыназаўру. Навукоўцы таксама выявілі і іншыя часткі шкілета тыраназаўра — на сённяшні дзень вынятая прыкладна пятая частка закамянеласцяў. Чэрап дастаўлены ў музей і будзе дэманстравацца да кастрычніка, пасля чаго навукоўцы пачнуць ачышчаць яго ад горнай пароды, гэта можа заняць да года. Аб знаходцы паведамляе прэс-рэліз музея.
Валанцёры знайшлі астанкі тыраназаўра падчас экспедыцыі, арганізаванай музеем. На іх паказалі аскепкі буйных костак, выяўленыя ў пясчаніку. Па характэрнай буйной сітаватасці костак палеантолагі вызначылі, што парэшткі належаць драпежнаму дыназаўру. Раскопкі пацвердзілі гіпотэзу — косткі належаць тыраназаўру.
Выдаленне парод вакол чэрапа тыраназаўра. Фота: Лары Мос / Берк музей
Для здабывання частак шкілета спецыялістам давялося выдаліць каля 20 тон пароды. Спачатку былі вынятыя рэбры і толькі потым навукоўцы выявілі чэрап дыназаўра. Раскопкі паказалі, што ўся правая частка чэрапа, уключваючы зубы, была непашкоджанай. Палеантолагі спадзяюцца, што і левая частка апынецца ў добрым стане. Тыраназаўра, якому належаць парэшткі, назвалі ў гонарваланцёраў, якія яго выявілі — Tufts-Love Rex.
Зуб тыраназаўра. Фота: Том Уолкен/ Берк музей
Памер чэрапа апынуўся добрым індыкатарам ўзросту і памеру дыназаўра — паводле ацэнак спецыялістаў тыраназаўра. На момант гібелі яму было каля 15 гадоў. У сярэднім гэтыя драпежнікі жылі 15-25 гадоў. Палеантолагі мяркуюць, што астанкі дыназаўра на 15 адсоткаў менш, чым самы буйны з выяўленых тыраназаўраў. Вышыня знойдзенага драпежніка складала каля 5-6 метраў, а ў даўжыню ён налічваў 12 метраў. Ўсталяваць пол тыраназаўра пакуль не ўдалося. Ўзрост знаходкі — 66,3 мільёна гадоў.
Тыраназаўры насялялі Зямлю падчас позняга крэйдавага перыяду — 145-66 мільёнаў гадоў таму. Яны зніклі падчас мел-палеагенавага вымірання, датаванага 66 мільёнамі гадоў таму. Даследаванні іх рацыёну харчавання і ладу жыцця заснаваныя на дэталёвым аналізе астанкаў дыназаўраў. Да прыкладу, даследуючы пласт эмалі на зубах тыраназаўра палеантолагі высветлілі, што драпежнікі маглі валодаць вуснамі. Аналіз пашкоджанняў на чэрапе аднаго з прадстаўнікоў сямейства тыраназаўроідаў паказаў, што гэтыя дыназаўры практыкавалі канібалізм.
Паводле nplus1.ru