Хто можа апынуцца пад падазрэннем ва ўхіленні ад выплаты падаткаў?

З 1 студзеня перастане дзейнічаць указ аб ілжэпрадпрымальніцтве, які каля шасці гадоў псаваў жыццё бізнесу. Але ў праекце абноўленага Падатковага кодэкса з'явіліся новыя небяспечныя фармулёўкі.

Бізнесмены рэгулярна скардзіліся, што за партнёрства з кампаніямі, якія ўваходзяць у рэестр ілжэпрадпрымальніцкіх структур іх неабгрунтавана каралі, спаганялі падаткі за дасканалыя гадамі раней здзелкі і налічвалі штрафы.
— Указ нанёс вялікія страты бізнесу і эканоміцы. Зразумела, што былі сапраўдныя ілжэпрадпрымальнікі — іх колькасць вылічалася тысячамі. Але паралельна пацярпелі яшчэ тысячы прадпрыемстваў, якія з імі працавалі, — прызнае сустаршыня Рэспубліканскай канфедэрацыі прадпрымальніцтва Віктар Маргелаў.
Бо законнымі спосабамі даказаць легальнасць правядзення сваіх аперацый было практычна немагчыма, указ стаў галаўным болем прадпрыемстваў, якія ніколі не маглі быць упэўненымі, што за імі не прыйдуць кантралёры з-за таго, што іх контрагенты нячыстыя на руку.
Практыка прымянення дакумента паказала, што гэта надзвычай некарэктны спосаб барацьбы з парушэннямі ў сферы падаткаабкладання, лічыць незалежны эксперт у эканоміцы Леанід Фрыдкін.
— Указ ужываўся дастаткова адвольна, са значнымі перагібамі, а часам і злоўжываннямі. І несправядлівасць санкцый па ўказе 488 была відавочнай для ўсіх, — тлумачыць эканаміст.
Барацьба за адмену ўказу пачалася даўно. А з пачатку гэтага года хадзілі размовы пра яго адмену. Вось, нарэшце, намеснік міністра фінансаў Дзмітрый Кійко паведаміў, што з пачатку наступнага года ўказ 488 «Аб некаторых мерах па папярэджанні незаконнай мінімізацыі сум падатковых абавязацельстваў» перастае дзейнічаць.
У самім факце адмены ўказу прадстаўнікі бізнес-асацыяцый бачаць надзею на зніжэнне рызык.
Кантралюючыя органы больш не будуць ганяцца за прывідным мінулым, успамінаючы, з кім кампаніі працавалі шмат гадоў таму, і караць за здзелкі з «несумленнымі» партнёрамі. Бізнесу будзе лягчэй дыхаць, а значыць, прасцей укладваць свае сілы ў эканоміку, адзначаюць эксперты.
Але прадпрымальнікам усё яшчэ рана радавацца, лічыць Леанід Фрыдкін. У пункт 4 артыкула 33 прынятай у першым чытанні Палатай прадстаўнікоў новай рэдакцыі Падатковага кодэкса ўключаны нормы, якія даюць кантралюючым органам шырокія магчымасці барацьбы з парушэннямі ў сферы падаткаабкладання. Цяпер сума, якая падлягае вяртанню ПДВ па выніках праверкі, можа карэктавацца, калі будзе ўстаноўлена скажэнне звестак пра факты здзяйснення гаспадарчых аперацый, аб аб'ектах падаткаабкладання, адлюстраванні плацельшчыкаў у бухгалтарскім падатковым уліку або падатковай справаздачнасці. Або калі асноўнай мэтай здзяйснення гаспадарчай аперацыі з'яўляецца нявыплата або няпоўная выплата падатку, а таксама калі будзе выяўлена адсутнасць рэальнасці здзяйснення гаспадарчых аперацый, уключаючы выпадкі, калі фактычна не паступаў тавар, не выконваліся працы, не аказваліся паслугі, якія не былі перададзеныя маёмасныя правы.
— У нейкай ступені гэта падобна на нормы 488-га ўказу, толькі гэта будзе рабіцца не шляхам рассылкі «лістоў шчасця» пра тое, што прадпрымальнік калісьці меў справу з ілжэпрадпрымальніцкімі структурамі, а па выніках праверкі. З аднаго боку, гэта вялікі плюс, таму што будзе менш магчымасцяў для адвольных тлумачэнняў. Але пытанне з нормай аб мэце здзяйснення гаспадарчай аперацыі — трактаваць мэту аперацыі можна досыць шырока. І пры наяўнасці творчага падыходу можна кожную другую аперацыю разглядаць як накіраваную на сыход ад выплаты падаткаў. Даказваць жа, што мэтай здзяйснення гаспадарчых аперацый не з'яўлялася ўхіленне ад выплаты падаткаў, будзе праблемна, — адзначае Леанід Фрыдкін.
Калі Падатковы кодэкс застанецца ў той рэдакцыі, якая прынята ў першым чытанні, у бізнесменаў з'явіцца новая праблема, а ў аўдытараў і юрыстаў, якія іх абслугоўваюць — новыя клопаты і паслугі, якія прынясуць ім дадатковыя ганарары, лічыць эканаміст.
zautra.by