Летам было горача, а зімой цяпло. Топ апраўданняў уладаў, чаму не расце эканоміка

Пералічваем усе адмазкі апошняга часу. Сітуацыя пачынае нагадваць анекдот.

Беларускі ўрад планаваў, што ў мінулым 2019 годзе валавы ўнутраны прадукт вырасце на 4%. Нагадаем, што ВУП паказвае агульны кошт вырабленых у краіне ўсімі сектарамі эканомікі тавараў і паслуг для канчатковага спажывання і з’яўляецца найважнейшым паказчыкам для характарыстыкі краіны.
На справе ж рост ВУП Беларусі ў мінулым годзе быў амаль у чатыры разы менш запланаванага. Як паведаміў на днях Белстат, ён склаў 1,2%.
Незалежныя эксперты даўно кажуць, што беларуская эканоміка не будзе развівацца без структурных рэформаў і больш кампетэнтных кіраўніцкіх рашэнняў уладаў.
Вы думаеце, чыноўнікі ўзялі віну за павольны рост ВУП у мінулым годзе на сябе? Канешне не. UDF.BY распавядае, якія апраўданні яны агучвалі за апошні час.

Цёплы канец года

У свежым аглядзе экспертаў Еўразійскага банка развіцця (ЕАБР) адзначаецца: стрымліваючае ўздзеянне на рост беларускага ВУП мог аказаць кліматычны фактар.
Па дадзеных Белгідрамета, сярэдняя месячная тэмпература лістапада 2019 года ў Беларусі склала 4,2 градуса — што на 3,3 градуса вышэй за кліматычную норму. Гэта прывяло да скарачэння выпрацоўкі электраэнергіі прадпрыемствамі.
Важна разумець, адкуль могуць расці ногі такіх сцвярджэнняў. Беларусь з’яўляецца ўдзельнікам ЕАБР, то ёсць аказвае приямое ўплыў на працу і справаздачы банка.

Засушлівая вясна

Што цікава, паўгода таму беларускія ўлады ўжо наракалі на надвор’е, тлумачачы нізкія тэмпы росту ВУП.
Летам міністр эканомікі Дзмітрый Круты заявіў журналістам, што засушлівае надвор’е ў траўні-чэрвені паўплывала на ўраджай і нарыхтоўку кармоў і ў канчатковым выніку на сітуацыю ў жывёлагадоўлі.
І як быццам падаслалі салому на будучыню: дадаў, што і далей сітуацыя ў сельскай гаспадарцы будзе ўплываць на паказчык ВУП. Але ўборачная кампанія прайшла без катаклізмаў.

Падатковы манёўр у Расіі

Яшчэ ў сакавіку Аляксандр Лукашэнка заклікаў:
«Занадта ўжо мы перабольшваем ціск усялякіх манёўраў падатковых ў Расіі на эканоміку Беларусі. У коштавым выразе, я ўжо казаў, гэта каля 400 млн даляраў па гэтым годзе. Пры ВУП больш 50 млрд даляраў, я думаю, мы гэта як-небудзь перажывем».
Але ўвосень тэлеканал «Беларусь 1» у сюжэце з пасяджэння ўрада распавёў аб меркаванні чыноўнікаў: краіна недаатрымала велізарныя грошы ў экспарце з-за падатковага манёўру ў Расіі.

«Брудная» нафту

Вясной беларускія нафтаперапрацоўчыя заводы былі на некаторы час спыненыя з-за патраплення «бруднай» нафты. Адпаведна быў прыпынены і экспарт нафтапрадуктаў.
Але ў траўні Дзмітрый Круты заявіў, што Мінэканомікі пакуль не бачыць падстаў для перагляду прагнозу ВУП Беларусі на 2019 г. У тым жа месяцы яго падтрымаў першы віцэ-прэм’ер Аляксандр Турчын:
«Для карэкціроўкі прагнозу па росту ВУП пакуль падставаў няма».
Праз два месяцы чыноўнікі змянілі сваю пазіцыю. Круты заявіў, што «брудная» нафта — адзін з аб’ектыўных фактараў, якія паўплывалі на нізкі паказчык росту ВУП.
Гэтую пазіцыю падтрымаў Нацбанк.
Увосень тэлеканал «Беларусь 1» перадаў з пасяджэння ўрада: з-за «бруднай» нафты і падатковага манеўру Беларусь недаатрымала ў экспарце 1,5 мільярда даляраў.
У канцы года ўсё зваліў на дзеянні Расіі сам Лукашэнка: «А мы ж правалілі ВУП у асноўным з-за нафтавых праблем».

Рамонт на «Беларуськаліі»

Яшчэ адным апраўданнем нізкага росту ВУП ўлады называюць праведзеныя восенню рамонтныя працы на «Беларуськаліі»: другім, трэцім і чацвёртым рудаўпраўленне. З-за гэтага часова знізіўся экспарт калійных угнаенняў — быццам бы на чвэрць.
...Калі сыходзіць з слоў чыноўнікаў, то трэба прагназаваць, што ў новым 2020 годзе беларуская эканоміка ірване ўверх. Таму што рамонты на «Беларуськаліі» завяршыліся, Расія павінна расплаціцца за «брудную» нафту, а надвор’е наўрад ці будзе горш, чым у 2019-м.
Але нешта падказвае, што нашы ўлады зноў знойдуць кучу тлумачэнняў таго, чаму ВУП не расце.