«BELPOL»: У прынцып універсальнай юрысдыкцыі мы не верым
Кейс беларускага маёра міліцыі Аляксандра Маціевіча, які год пражыў у Літве, выклікаў пытанні ў грамадзянскай супольнасці: як літоўцы яго прапусцілі? Чаму ён не быў затрыманы? Чаму яму дазволілі проста ўцячы? На гэтыя пытанні адказаў прадстаўнік «BELPOL».
Маёр беларускай міліцыі Аляксандр Маціевіч. Фота: «BELPOL»
Аляксандр Маціевіч, маёр беларускай міліцыі, які ўдзельнічаў у разгоне дэманстрантаў у 2020 годзе, атрымліваў асалоду ад спакою і працаваў у Літве. Беларус, які біў пратэстоўцаў у Лідзе, працаваў ў кампаніі па ўстаноўцы вокнаў пад Вільняй. Яго працадаўца сказаў «Радыё ЛРТ», што верыць сумленнаму слову, што Маціевіч не збіваў пратэстоўцаў. Аднак у дачыненні да беларуса, які пражыў у Літве больш за год, правялі расследаванне.
Інфармацыю пра тое, што Маціевіч збег у Літву, апублікавала арганізацыя былых сілавікоў «BELPOL». Гэтую інфармацыю яна атрымала ад беларускай дыяспары ў Літве.
«Мы высветлілі, што гэты чалавек, Аляксандр Маціевіч, сапраўды быў старшым інспектарам, а затым маёрам беларускай міліцыі і прымаў непасрэдны ўдзел у падаўленні пратэстаў, пра што ён даў паказанні па адной справе супраць дзяўчыны, якая цяпер з'яўляецца палітзняволенай», — паведаміў прадстаўнік «BELPOL» Мацвей Купрэйчык.
Больш за год у Літве
«Так, ён працуе ў маёй кампаніі», — пацвердзіў «Радыё ЛРТ» кіраўнік віленскай фірмы па ўстаноўцы вокнаў «Europos saugumo garantas» Юрый Радзюн, калі стала вядома, што Маціевіч — былы міліцыянт.
Радзюн, у якога былы маёр міліцыі працаваў усталёўшчыкам вокнаў, паведаміў, што Маціевіч запэўніў яго, што не душыў пратэсты.
Глядзіце таксама
Дэпартамент міграцыі Літвы правёў расследаванне і 1 лютага ануляваў часовы від на жыхарства, выдадзены грамадзяніну Беларусі Аляксандру Маціевічу.
«Вышэйзгаданая асоба не адпавядае ўмовам выдачы часовага віду на жыхарства ў Літоўскай Рэспубліцы», — паведамілі ў Міністэрстве ўнутраных спраў Літвы.
Паводле даных літоўскага МУС, Маціевіч упершыню заехаў у Літву з Польшчы па нацыянальнай візе іншай краіны Еўрасаюза. Калі ў лістападзе 2022 года ён атрымаў дазвол на часовае пражыванне ў Літве, у літоўскіх уладаў не было звестак пра тое, што гэты чалавек можа ўяўляць пагрозу бяспецы дзяржавы.
У сувязі з сітуацыяй, якая склалася, Міністэрства ўнутраных спраў Літвы даручыла Службе аховы дзяржаўнай мяжы неадкладна ўзмацніць праверкі грамадзян Беларусі, якія перасякаюць дзяржаўную мяжу. Дэпартаменту міграцыі таксама даручана больш старанна правяраць грамадзян Беларусі, якія атрымалі або хадайнічаюць аб атрыманні часовага віду на жыхарства ў Літоўскай Рэспубліцы на падставе працаўладкавання.
2 лютага стала вядома, што былы міліцыянт тэрмінова пакінуў Літву і вярнуўся ў Беларусь.
Глядзіце таксама
Былы следчы, прадстаўнік ініцыятывы «BELPOL» Андрэй Астаповіч пракаментаваў «Радыё Ўнэт» гэтую справу:
«Інфармацыя нам паступіла ад актывістаў дыяспары. Запыт мы накіравалі ў адпаведныя органы, і праз пэўны час апублічылі інфармацыю.
Як Маціевіч мог атрымаць візу? У візавых анкетах не ўказваецца былое месца працы, а толькі апошняе. Маціевіч схлусіў, што не працаваў (у органах. — Заўв. рэд.). Праверыць такую інфармацыю Літве складана, бо, па-першае, Беларусь дакладна не будзе адказваць на такія запыты. Па-другое, дзяржавы заўсёды хаваюць ад іншых дзяржаў звесткі, хто дзе працаваў у сілавым блоку. І ў такіх колькасцях, як беларусы едуць у Літву, кожнага чалавека праверыць немагчыма.
"BELPOL" з’яўляецца грамадскай ініцыятывай, мы не з'яўляемся органамі, прадстаўнікамі дзяржаўных службаў. Мы спрабавалі звяртацца і весці перамовы з літоўскімі службамі (наконт затрымання Аляксандра Маціевіча. — Заўв. рэд.). А размовы пра ўніверсальную юрысдыкцыю... 3,5 гады прайшло — і дзе вынік? Мы не верым у гэты механізм, ніхто не будзе занімацца гэтай імітацыяй і марнаваць на гэта свае высілкі. Мы ж хочам, каб супрацоўнікі, якія ў 2020 годзе рабілі ўсё, каб гэты рэжым выстаяў, там цяпер і жылі і не сунулі сюды нос. Мы гэта і зрабілі.
Калі здараецца такая сітуацыя, што вы бачыце міліяцыянта, які вас затрымліваў, па-за межамі Беларусі, вы можаце як мінімум напісаць нам. Мы праверым інфармацыю. Калі яна пацвердзіцца, мы паспрабуем яе рэалізаваць праз легітымныя органы. Паспрабуем зрабіць так, каб ён, як мінімум, вярнуўся назад у Беларусь».