Маскі, пальчаткі і санітайзэры. Як насіць, утылізаваць, выкарыстоўваць

Сродкі індывідуальнай абароны, а менавіта так называюцца медыцынскія маскі, пальчаткі, бахілы, у спецыялізаванай літаратуры, — сёння выкарыстоўвае ледзь не палова чалавецтва. Другая — ламае галаву, дзе іх дастаць, каб зберагчы сябе ад COVID-19.

Але ўменне іх правільна выкарыстоўваць і ўтылізаваць не дадзена нам з нараджэння. Таму Зялёны партал звярнуўся да фельчара Людмілы Яненка, каб атрымаць парады аб выкарыстанні гэтых сродкаў у побыце, а таксама зразумець, для чаго патрэбен санітайзэр і ці можна абысціся простым мылам.
Адразу абмовімся, усе маскі і пальчаткі — штукі не экалагічныя, аднаразовыя і, у большасці сваёй, неперапрацоўвальныя. Аднак сітуацыя патрабуе ад нас ісці на гэты крок, у тым ліку і па прычыне біялагічнай небяспекі заражэння іншых людзей. Мінімізаваць уплыў сродкаў індывідуальнай абароны на навакольнае асяроддзе можна і трэба.

Як правільна насіць і здымаць маску?

Медыцынская маска любой канструкцыі і складу павінна шчыльна прылягаць да твару і абавязкова закрываць нос і рот цалкам.
Любую маску, кажа эксперт, няхай гэта будзе аднаразовая або шматразовая, нельга насіць больш за дзве гадзіны.
«А калі вы ў яе чыхнулі, то мяняць трэба тут жа. Інакш яна становіцца небяспечным рассаднікам вірусаў і бактэрый», — кажа эксперт.
Пры гэтым вельмі важна звяртаць увагу на тое, як менавіта вы яе здымаеце
«Маску трэба акуратна зняць так, каб не дакранацца рукамі яе бруднай паверхні, і вывернуць вонкавым бокам унутр. Рукі пасля таго, як вы знялі маску, трэба тут жа вымыць або апрацаваць дэзінфікуючым сродкам», — раіць Людміла.
Пры гэтым медык звяртае ўвагу, што маска не абараняе здаровага чалавека ад каронавіруса, паколькі сам вірус можа пранікаць у арганізм праз іншыя слізістыя, напрыклад, праз вочы.
Але яна ж у побытавым ужыванні патрэбна людзям, якія хварэюць, каб часцінкі слізі, якія вылучае чалавек з чханнем або кашлем, не разляталіся вакол.
«Хадзіць па вуліцы ў масцы неразумна. Там — мінімальная рызыка заразіцца. Вы знаходзіцеся на адлегласці ад іншых людзей, дыхаеце свежым паветрам і ў цэлым знаходзіцеся ў бяспецы», — кажа эксперт.
Іншая справа, калі вы кантактуеце з хворым чалавекам, тады маска можа знізіць рызыку заражэння, але не на сто адсоткаў.
«Так, можна надзець маску, калі вы ідзяце ў паліклініку, але памятайце, што гэта не панацэя», — кажа эксперт.
Што тычыцца будаўнічых масак, якія сёння таксама выкарыстоўваюць для абароны ад віруса, то эксперт звяртае ўвагу: калі ў іх не мяняць фільтр, або калі такая замена не прадугледжаная канструкцыяй, то падобныя маскі могуць стаць выдатным асяроддзем для размнажэння мікраарганізмаў.
«Калі фільтр аднаразовы і ён не мяняецца, то сэнсу ў ім няма, а шкода — дакладна ёсць», — кажа Людміла.
У цэлым жа рэкамендацыя па выкарыстанні масак адна: максімальна пазбягаць сітуацый, калі яны могуць спатрэбіцца. То бок, калі і шпацыраваць, то на свежым паветры з мінімумам сацыяльных кантактаў.

Абмежаваць паходы ў грамадскія месцы, крамы, паліклінікі. Без крайняй неабходнасці не карыстацца грамадскім транспартам.

Чым дапамогуць пальчаткі?

Сёння многія людзі разам з маскамі выкарыстоўваюць таксама аднаразовыя пальчаткі для выхаду ў грамадскія месцы, паездак у транспарце і г.д.
Эксперт звяртае ўвагу, што тэхнічна такія пальчаткі, вядома, даюць больш упэўненасці ў тым, што вірус не трапіць на скуру, аднак зняўшы пальчаткі, рукі ўсё роўна трэба вымыць.
«Калі не дакранацца рукамі асобы, своечасова іх мыць і апрацоўваць, то эфект ад гэтага будзе такім жа, як ад нашэння пальчатак, пры гэтым вы не вырабіце лішняе медыцынскае і неперапрацоўвальнае смецце».

Як правільна мыць рукі?

Эксперт звяртае ўвагу: рукі трэба мыць заўсёды, а не толькі падчас пандэміі. І рабіць гэта трэба правільна.
«Калі вы мыеце рукі правільна, то няма ніякай неабходнасці выкарыстоўваць для гэтага антыбактэрыйныя сродкі. Яны не проста мацней сушаць рукі, але могуць прывесці да развіцця рэзістэнтнасці да бактэрыяў», — кажа Людміла Яненка.
Гэта значыць для мыцця рук нават сёння дастаткова звычайнага мыла і захавання няхітрых, але даўно вядомых медыкам правілаў.
«Спачатку рукі трэба намачыць, затым намыліць, старанна прайсціся па ўсіх паверхнях рук па схеме мыцця, якую можна знайсці ў інтэрнэце, затым старанна змыць мыла вадой і выцерці насуха. Мыць рукі трэба не менш за дваццаць секунд (можна разумова праспяваць пра сябе два разы песню Happy Birthday)», — раіць Людміла.
Але нават мыла можа сушыць скуру рук, так што зараз усім прыйдзецца часцей выкарыстоўваць ўвільгатняльны крэм для рук.
Гэтак жа як мыла, трэба выкарыстоўваць і антысэптык.
«Схема апрацоўкі тая ж, толькі трэба не выціраць або змакаць, а ўціраць яго ў скуру да поўнага высыхання», — кажа фельчар.
Наносіць антысептык трэба толькі на сухія рукі. І памятайце, вільготныя сурвэткі не замяняюць антысэптык, калі ў складзе насычэння няма спірту.

Як утылізаваць расходнікі?

Наш эксперт падкрэслівае: «У медыцынскіх установах утылізацыя сродкаў індывідуальнай абароны строга рэгламентавана, на гэты конт ёсць інструкцыі і ніякая маска ці пальчаткі не могуць там апынуцца ў кантэйнеры з камунальнымі адкідамі».
Але людзі — не паліклінікі і не лякарні, так што спецыяльных абеззаражвальных боксаў у іх у дамах няма і быць не можа.
Тым не менш, абеззаразіць выкарыстаную маску, можна і дома.
«Па-добраму, калі чалавек карыстаецца маскай, яе можна і трэба прадэзінфікаваць перад утылізацыяй, пагрузіўшы ў дэзраствор. І толькі пасля гэтага выкінуць у побытавае смецце», — кажа Людміла.
Выкарыстаныя маскі можна таксама спальваць.
«Гэта нармальна з пункту гледжання эпідэміялагічнай бяспекі, — кажа эксперт. — Але рабіць гэта трэба не ў кватэры, вядома».
Лягчэй за ўсё гэта зрабіць уладальнікам прыватных дамоў з пячным ацяпленнем. Толькі не трэба збіраць выкарыстаныя маскі і везці бабулі ў вёску! Лепш ужо выкінуць іх у смеццевы бак, папярэдне запячатаны ў шчыльны пакет.
Шматразовыя маскі можна вымыць пры высокай тэмпературы.
«Цяпер практычна ва ўсіх сучасных пральных машынах ёсць рэжымы беражлівага кіпячэння або апрацоўкі парай», — кажа эксперт.
Пасля мыцця і сушкі маску трэба папрасаваць з двух бакоў на максімальна магчымай тэмпературы.
«Не выкідвайце маскі на вуліцах, памятайце, што нават ва ўмовах каранцыну, мы можам і павінны заставацца людзьмі», — кажа эксперт.
Паводле Зялёнага партала