«Непакоіліся за падзеі ў краіне, пераследу асабліва не чакалі»: гісторыя палітвязня Дзяніса Насуры
Дзяніс Насура да грамадскіх актывістаў ніколі сябе не прылічаў, быў проста грамадзянінам Беларусі, якія шануе і любіць сваю краіну.
Подпіс да малюнка (калі не змяняць, подпіс будзе выдалены аўтаматычна)
Вядучаму бізнэс-аналітыку EPAM і палітычнаму зняволенаму Дзянісу Насуру якраз напярэдадні Новага года, 31 снежня, было прад’яўленае абвінавачанне ў арганізацыі і падрыхтоўцы дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак, альбо актыўным ўдзеле у іх — па ч.1 артыкула 342 Крымінальнага кодэкса. У той жа дзень ён быў змешчаны пад варту ў СІЗА №1, пакуль на два месяцы. Хаця ў няволі Дзяніс знаходзіцца з 9 снежня.
«Вясна» паразмаўляла з жонкай палітвязня Кацярынай, каб даведацца болей пра самога Дзяніса, а таксама пра падрабязнасці ягонага пераследу.
«Паталагічна добрапрыстойны ў працы і сям’і»
Кацярына — украінка, а сваё жыццё з Беларуссю звязала дзякуючы Дзянісу 16 год таму.
Неяк на адной з міжнародных канферэнцый праграмістаў і навукоўцаў у Кіеве яны сустрэліся. Кацярына нядоўга супраціўлялася абаянню беларуса і пагадзілася пераехаць да яго ў Мінск. Тым больш, іх аб’ядноўвалі і прафесійныя, і навуковыя інтарэсы. Яны разам рыхтавалі кандыдацкія працы. Так узнікла новая сям’я.
І краіна, і горад Кацярыне напачатку спадабаліся: у адрозненне ад багатай у той час на розныя падзеі Украіны, тут было спакойна і ціха, стабільна, адным словам.
Дзяніс шмат працаваў. Знайшоўся занятак і для яе. Каця стала выкладаць праграмаванне ў БДУІРы. Сям’я хутка пачала расці. Зараз у Насуры трое дзяцей…
Распавядаючы пра Дзяніса, Кацярына адзначае, што праца ў IT-сферы, асабліва калі ты імкнешся нечага дасягнуць, вымагае вельмі шмат часу, укладання і разумовых, і фізічных сіл. Гэта толькі збоку падаецца, што айцішнікі грабуць грошы рыдлёўкай.
— Дык на сям’ю часу асабліва ў яго не заставалася? — пытаюся я ў Кацярыны.
— Ні ў якім разе. Дзяніс адказны не толькі ў працы, але і ў сям’і. Два выходныя дні ён цалкам прысвячаў нам, мне і дзецям. Усе разам мы шмат і паўсюль падарожнічалі. У апошні час, з узнікненнем ковідных абмежаванняў, сталі імкнуцца больш вывучаць Беларусь, наведалі практычна ўсе цікавыя мясціны, маленькія гарады і мястэчкі А яшчэ Дзяніс — вялікі аматар рыбалкі, таксама вельмі любіў «ціхае паляванне» ў прыгожых беларускіх лясах. Часам ён жартаваў, называючы сябе «Паталагічна добрапрыстойным». І гэта было праўдай.
Можна дадаць, што з юнацтва муж захапляўся жывапісам; ягоныя пейзажы і нацюрморты ўпрыгожваюць сцены нашай мінскай кватэры, у якой зараз засталася толькі адзінокая маці Дзяніса.
Прымаў вайсковую прысягу пад бел-чырвона-белым сцягам
Дзяніс Насура да грамадскіх актывістаў ніколі сябе не прылічаў, быў проста грамадзянінам Беларусі, якія шануе і любіць сваю краіну.
«Што прадвызначыла грамадзянскую пазіцыю Дзяніса?» — распытваю Кацю.
— Ведаеце, яму выпала служыць у сапраўдным беларускім войску. І прысягу ён прымаў пад бел-чырвона-белым сцягам. Таму і да ўсяго нацыянальнага ставіўся з павагай.
Забягаючы наперад прыгадаем, што падчас ператрусу ў кватэры Насуры 9 снежня канфіскавалі сярод іншага сувенірныя памяткі: маленькі б-ч-б сцяжок, бранзалет, дзве налепкі з Пагоняй і тры значкі з нацыянальнай сімволікай.
«Непакоіліся за падзеі ў краіне, пераследу асабліва не чакалі»
Кацярына, крыху ўсхвалявана, узгадвае падзеі дня, якія кардынальна змянілі іх жыццё, падзялілі яго на «да» і «пасля».
Ранкам, 9 снежня, Дзяніс працаваў, як і ўвесь апошні час, дома. Таксама ў кватэры знаходзілася ягоная маці і нашая чатырохгадовая дачка. Нечакана ў дзверы сталі моцна грукаць. Пачуліся крыкі «Ламайце!». Дзяніс ледзьве паспеў іх адамкнуць.
Рашуча ўвайшло некалькі чалавек, частка з іх узброеныя, у бронежылетах, частка — у цывільным. Потым даведалася, што некалькі сілавікоў заставаліся яшчэ і ў пад’ездзе. Адразу адключылі вай-фай у кватэры, забралі тэлефоны, паказалі пастанову на ператрус.
Разам з імі прысутнічалі і панятыя. Адкуль яны і хто — было незразумела.
«Давайце па-добраму», — Дзяніс папрасіў іх прадставіцца, паказаць дакументы.
Па добраму не атрымалася. Супрацоўнікі міліцыі тут жа ўчапіліся ў яго і апранулі кайданкі, сказалі: «Паедзеш з намі».
«Мне давялося самой апранаць яму штаны, накідваць на плечы куртку, бо рукі мужа былі скаваныя. Адзінае, што дазволілі — укінуць нешта з рэчаў у пакет. Далей ператрус адбываўся без яго ўдзелу», — распавядая Каця.
«Што забароненае трымаеце дома?»
Падчас ператрусу найперш і вельмі старанна праглядалі ўсе паперы Дзяніса, ягоны працоўны стол.
«Ператрус праводзілі ў асноўным у рэчах мужа. Дзіцячыя рэчы, рэчы ягонай маці іх цікавілі не надта. Знайшлі маленькі сцяжок б-ч-б, бранзалет, дзве налепкі з Пагоняй і тры значкі. Канфіскавалі тэлефон і працоўны ноутбук Дзяніса, ягоны планшэт, мой тэлефон, два жорсткія дыскі са стацыянарнага кампутара і некалькі старых флэшак. Усё гэта потым з’явілася на фота, якое выклалі праўладныя ТГ каналы…» — узгадвае жанчына.
Пасля ператрусу Кацярыне далі падпісаць папярэджанне аб адказнасці за падпіску на экстрэмісцкія каналы.
Усё гэта адбывалася на вачах у малодшай дачкі Насуры, якая вельмі спалохалася ўзброеных людзей, яна адразу ўсё разумела і адзінае што сказала потым: «Тату забралі».
10 снежня Дзяніса Насуру абвінавацілі ў распаўсюдзе
экстрэмісцкіх каналаў па адміністрацыйным артыкуле 19.11 КаАП і асудзілі на 13
сутак арышту. Ён павінен быў выйсці на волю 23 снежня.
«Я чакала на Акрэсціна. У гэты час патэлефанавалі маці Дзяніса і паведамілі, што затрымалі яго яшчэ на 10 сутак. Пакуль я высветліла, за што затрымалі і чаму, прайшлі яшчэ суткі. Тады стала вядома, што муж затрыманы па артыкуле 108 Крымінальнага кодэксу па падазрэнні ў здзяйсненні крымінальнага злачынства», — кажа Кацярына.
31 снежня ёй стала вядома, што Дзянісу прад'явілі абвінавачанне па частцы 1 артыкула 342 КК і абралі меру стрымання — знаходжанне пад вартай на 2 месяцы.
Праваабарончая супольнасць Беларусі прызнала Дзяніса Насуру палітычным зняволеным.
Postscriptum
Пасля ператрусу 9 снежня Кацярыне далі падпісаць папярэджанне аб адказнасці за падпіску на экстрэмісцкія каналы. Яна разумела, што пагроза затрымання рэальная і для яе таксама. Тым больш, што і яе тэлефон таксама аказаўся ў руках «спецыялістаў».
Жанчына прыняла няпростае рашэнне — неадкладна пакінуць Беларусь. Зараз і яна, і дзеці ў небяспецы. Кацярына прызнаецца, што толькі нядаўна ёй перасталі сніцца кашмарныя сны, паволі вяртаецца спакой.
А яшчэ Кацярына вельмі марыць атрымаць хоць нейкія звесткі пра мужа, паколькі напісаць яму пакуль не мае магчымасці.