Стэфановіч: Улады бачаць у нас не праваабаронцаў, а ворагаў

Ці скончылася эра правоў чалавека?

Заўтра ў Вільні пачнецца IV Беларускі праваабарончы форум, у якім прымуць удзел 140 прадстаўнікоў праваабарончых арганізацый.
Якія праблемы і выклікі стаяць сёння перад беларускімі праваабаронцамі?
— Усе грамадзянскія і палітычныя правы ў Беларусі застаюцца вельмі лімітаванымі, абмежаванымі, у першую чаргу, на заканадаўчым узроўні, а таксама на практыцы, — канстатуе намеснік старшыні Праваабарончага цэнтру «Вясна» Валянцін Стэфановіч.
Паводле яго слоў, у апошнія гады былі нязначныя паляпшэнні, калі ўжываліся мяккія практыкі замест жорсткіх, але ў цэлым няма ніякага прагрэсу, ніякіх сістэмных зменаў.
Ён дадае, што ўлады апошнім часам навучыліся выкарыстоўваць праваабарончую рыторыку: Беларуссю ўпершыню быў прыняты міжведамасны план па правах чалавека. Аднак, праваабаронцы не бачаць ніякіх зрухаў у яго рэалізацыі і ўдзелу грамадзянскай супольнасці ў гэтым працэсе.
— Адсутнасць дыялогу паміж праваабаронцамі і дзяржавай, пастаянных дыялогавых пляцовак — гэта таксама адна з праблем. Мы існуем паралельна, улады бачаць у нас не праваабаронцаў, а ворагаў, — падкрэслівае юрыст.
Валянцін Стэфановіч падкрэслівае, што для Беларусі характэрныя тыя ж выклікі, якія сёння ёсць і ў глабальным маштабе.
— Некаторыя праваабаронцы кажуць, што эра правоў чалавека скончылася. Мы назіраем ў свеце папулярнасць ідэй некаторых выключэнняў з універсальнасці правоў чалавека. Выдаткі ў захаванні правоў чалавека тлумачацца некаторымі сацыяльна-культурнымі асаблівасцямі грамадства, традыцыямі, рэлігіямі. Гэтая ідэя папулярная у тым ліку на постсавецкай прасторы, пра што мы неаднаразова чулі ад Лукашэнкі, Пуціна і іншых, — адзначае суразмоўца.
Эксперт кажа, што нават у еўрапейскіх краінах, якія былі прыкладам дэмакратыі і захавання правоў чалавека, можна назіраць непрыемныя прыклады папулярнасці ультраправых. Некаторыя палітыкі на хвалі антыэмігранцкіх настрояў і патрапілі ў парламенты дзяржаў Еўрасаюза.
Валянцін Стэфановіч лічыць, што на маючым адбыцца форуме будзе важнай размова і аб прынцыпах праваабарончай дзейнасці.
— Мы прызнаем права чалавека за ўсімі, нягледзячы на ​​нацыянальную, расавую, рэлігійную прыналежнасць, сэксуальную арыентацыю. Гэта важна, гэта адрознівае праваабаронцаў ад палітыкаў, грамадскіх актывістаў, — кажа намеснік старшыні праваабарончага цэнтра.
Праваабаронца нагадвае, што 25 сакавіка бягучага праваабарончы цэнтр года «Вясна» таксама трапіў пад удар уладаў: міліцыянты затрымалі супрацоўнікаў, якія знаходзіліся ў офісе.
— Гэта паказвае, што ўсё залежыць ад палітычнага моманту: калі ўлады лічаць сітуацыю небяспечнай для сябе, то ніхто асабліва не глядзіць, што гэта за арганізацыі, — адзначае Валянцін Стэфановіч.
Паводле zautra.by