У чыіх інтарэсах выдадзена пастанова № 384, або Рамонт жылля ў шэра-чорных тонах
Лета — не толькі традыцыйны час адпачынкаў, але і перыяд буму рамонтаў жылля. І якраз да гэтага часу Савет міністраў Беларусі выдаў пастанову № 384, якой рэгулююцца некаторыя пытанні перабудовы і перапланіроўкі, устаноўкі на дахах і фасадах шматкватэрных жылых дамоў індывідуальных антэн і іншых канструкцый, а таксама рэканструкцыі жылых дамоў.
Паўтарэнне пройдзенага
А раней дзейнічала пастанова Савета міністраў ад 31 снежня 2006 года № 1805 "Аб зацвярджэнні Палажэння
аб парадку перабудовы і перапланіроўкі жылых памяшканняў у шматкватэрных жылых дамах і Палажэння аб парадку рэканструкцыі аднакватэрных, блакіраваных жылых дамоў і нежылых пабудоў на прыдамавой
тэрыторыі". Многія нормы з "старога" дакумента перайшлі ў новы. Ажыятаж жа ў
прэсе і на форумах выкліканы ў большай ступені тым, што дакумент апынуўся на слыху, асабліва чамусьці бурна абмяркоўвалі праблему легалізацыі "талерак" на фасадах дамоў.
Ці трэба неяк рэгуляваць парадак правядзення рамонтаў у шматкватэрных дамах? Трэба, таму што "пашырэнне" за кошт устаноўкі халадзільніка ў вентыляцыйнай шахце стварае вялікія
нязручнасці суседзям. Роўна як і самапальны "дызайнерскі рамонт" з будаўніцтвам аркі ў апорнай сцяне можа прывесці да сумных наступстваў.
Між тым сотні тысяч людзей зрабілі рамонты ў кватэрах, усталявалі балконныя рамы без усялякіх узгадненняў, дазволаў і праектаў. Многія з іх чхаць хацелі рэгламентуючыя дакументы, а астатнім не так і
лёгка выканаць усе фармальнасці. Мы не разглядаем элітныя кватэры з індывідуальным праектам і дарагімі будматэрыяламі, там спецыяльна навучаныя людзі клапоцяцца. Гаворка пра тых, хто робіць бюджэтны
рамонт: стары лінолеўм мяняе на кафлю і ламінат, пераносіць разеткі, змяняе дзверы.
Карупцыя
Такім чынам, у адпаведнасці з пастановай № 384 неабходна ўзгадненне (дазвол) мясцовага выканаўчага і распарадчага органа, а таксама распрацоўка праектнай дакументацыі, у прыватнасці, для правядзення
дэмантажу, устаноўкі, замены або пераносу электрычнага, санітарна-тэхнічнага, ацяпляльнага, газавага абсталявання і ацяпляльных прыбораў; змена канструкцыі падлогі.
Для эксперыменту тэлефаную ў ЖЭС, пытаюся ў дыспетчара: а як атрымаць дазвол, каб памяняць падлогу ў кухні, хачу, маўляў, пакласці плітку. Паўза... Потым дыспетчар кажа: «А я думаю, кладзіце
вы гэтую падлогу. Усё ж робяць і не пытаюцца. Але калі хочаце, патэлефануеце інжынеру або ў вытворчы аддзел». Тэлефаную ў аддзел, кажу, маўляў, хачу памяняць падлогу, дзе можна замовіць
праект. Мне адказваюць: "Пакуль нічога дакладна не ведаем. Мы лічым, што вы можаце проста памяняць гэтую падлогу, а вось архітэктар кажа, што патрэбен праект. Дзе яго замовіць, не магу вам
падказаць, у нас такіх спецыялістаў няма, праекты робяць толькі прыватныя арганізацыі". Вось так! Вось гэта хтосьці пралабіяваў інтарэсы прыватных праектных кампаній! Сумнеўна, што нехта
будзе рабіць сто пяты праект для пераносу сушылкі для ручнiкоў у «хрушчоўцы» і замены ў ёй жа рыпучай падлогі. Зробяць праект для дамоў кожнай серыі і будуць яго прадаваць усім
кліентам як эксклюзіў.
Дзяржава ад гэтых навацый не мае нічога: дазвол / узгадненне выдаецца бясплатна, а вось за праект трэба заплаціць. Хіба што папаўненне бюджэту плануецца за кошт штрафаў за самавольную
перапланіроўку.
У найбліжэйшы час у аб'явах рознага роду рамонтных брыгад пасля пераліку паслуг з'явіцца магічная фраза: дазвол / узгадненне. Так ужо было, калі абвастрылася барацьба з
халадзільнікамі ў вентыляцыйных шахтах. Тады ў аб'явах пісалі: будаўніцтва ніш пад халадзільнік, узгадненне. Увогуле, атрыманне ўзгадненняў-дазволаў — пажыўнае асяроддзе для
карупцыі.
Выхад са становішча бачыцца ў тым, каб праекты рамонтаў дамоў тыпавых серый зрабіць адзін раз, раздаць іх раённым архітэктарам. І вось тады можна звяртацца ў «адно акно» з пералікам
работ і атрымаць пісьмовы адказ: што можна, што нельга. І прапанаваць нейкую альтэрнатыву "нельга". Бо на самай справе: можа, перакрыцці «хрушчоўкі» і не вытрымаюць
кафлю на кухні?
У ідэале, трэба, каб дазволеныя работы выконвалі кваліфікаваныя спецыялісты, якія маюць неабходныя ліцэнзіі, якія б неслі адказнасць за сваю працу. Але хто ў нас робіць рамонты? У асноўным брыгады
шабашнікаў, якія патрабуюць за сваю працу цалкам прыстойныя грошы, але не даюць ніякіх гарантый, акрамя нумароў мабільнага тэлефона. І яшчэ абавязкова «эканомяць» будаўнічыя і
апрацоўчыя матэрыялы заказчыка. Таму нават пры наяўнасці праекта разлічваць на выкананне тэхналогіі не прыходзіцца.
Міма касы
Сістэма ЖКГ сёння не гатовая выконваць пастанову № 384 па прычыне адсутнасці спецыялістаў. Гэта значыць фатаграфіі на сайтах ЖРЭА ўражваюць, як і заявы аб тым, што там працуюць высокакваліфікаваныя
майстры.
Аднак варта патэлефанаваць у ЖЭС або ЖРЭА, дык пералік работ чамусьці звядзецца да пафарбаваць-паклеіць. А калі нешта больш складана, то кажуць: мы самі гэтага не робім, але ў нас дагавор з прыватнай
фірмай. Дык з прыватнай фірмай можна і без пасярэдніка ў выглядзе ЖЭСа дамовіцца — танней будзе.
«Трэба было ўсталяваць разетку для пральнай машыны, — распавядае мінчанка Ірына. — Тэлефаную ў ЖЭС. Мне кажуць, што прышлюць электрыка, які пракансультуе, што
трэба купіць. Электрык не толькі сказаў, што купіць, але і падказаў, дзе танней. Ну і штосьці невыразна аб тым, што ЖЭС «гэтага не робіць», а разетку ён зможа ўсталяваць толькі ў
суботу. Наогул, я заўсёды пытаюся ў дыспетчара, колькі каштуе паслуга, хоць цяпер майстрам і не трэба плаціць гатоўкай, усё праз жыроўку. Дык вось, пра кансультацыю яна сказала выразна — 10
800 рублёў, а пра разетку... доўга шукала прэйскурант. Разетку электрык усталяваў, працаваў на сумленне, аб'ём працы прыстойны. За сваю паслугу ён папрасіў 220 тысяч рублёў, патлумачыўшы, што
робіць гэта ўсё як прыватная асоба, таму што ў пераліку работ ЖЭСа яе няма. Заплаціла, таму што, на мой погляд, аб'ём працы адпавядае заяўленай суме. Думаю, што і з дыспетчарам
падзяліўся.
Пазней, дзеля цікаўнасці, я даведалася расцэнкі на гэтую паслугу ў ІП і іншых «майстроў на гадзіну»: даражэй. Аднак засмучае тая акалічнасць, што ў мяне няма на руках дакумента,
які пацвярджае выкананне работ электрыкам. А калі брак, хто за гэта будзе адказваць? А цяпер вось пастанова аб рамонце. Як даказаць у выпадку чаго, што мне гэтую разетку зрабілі ў студзені, а не ў
чэрвені? Лагічна, каб паслугі, аказаныя работнікамі ЖЭСаў, па ўмаўчанні былі дазволенымі. Дарэчы, такой паслугі, як устаноўка разеткі для пральнай машыны, у пераліку работ нашага ЖЭСа сапраўды
няма".
Гісторый пра тое, як сантэхнік «праз дыспетчарскую» ідзе паўдня, а па асабістым званку за наяўны разлік звяртаецца на працягу 10 хвілін, дастаткова.
Зараз у жыллёвых службах сталіцы пачалі рыхтаваць спецыялістаў шырокага профілю: у адной асобе электрык, сантэхнік і цясляр. Мяркуецца, што гэтая навацыя дазволіць скараціць штат, павысіць
прадукцыйнасць працы работнікаў і павялічыць ім заробак. Але такая мера — усяго толькі касметычны рамонт у капітальна няспраўнай сістэме ЖКГ.