Ігар Ільяш: Калі беларускіх «міратворцаў» можна адправіць у Казахстан, то чаму іх нельга адправіць на Данбас?

Адправіўшы беларускіх салдат у Казахстан, рэжым Лукашэнкі дэманстратыўна адмовіўся ад базавага абмежавальніка ў сваёй міжнароднай палітыцы, мяркуе журналіст Ігар Ільяш.

Да 2022 года прамая падтрымка — і тым больш удзел у ваенных авантурах Крамля — была абсалютным табу для афіцыйнага Мінска. Строгае захаванне гэтага табу шмат у чым забяспечвала знешнюю і ўнутраную легітымнасць рэжыму. Можна было колькі заўгодна не прызнаваць выбары ў Беларусі ці ўводзіць санкцыі, але здольнасць у вырашальны момант сказаць «не» Крамлю (напрыклад, не прызнаць незалежнасць Абхазіі і Паўднёвай Асеціі або захоўваць дваістую пазіцыю ў дачыненні да Крыма) рабіла Лукашэнку суб'ектам міжнароднай палітыкі. Так, Беларусь саюзнік Расіі, але не сатэліт, кіраўніцтва краіны здольнае праводзіць незалежны курс. Гэта прызнавалі і цанілі нават праціўнікі Лукашэнкі.
Цяпер жа мы існуём у новай рэальнасці, дзе сказаць «не» Крамлю ў пытаннях міжнароднай позвы афіцыйны Мінск, мяркуючы па ўсім, проста не можа. У гэтым сэнсе зусім інакш успрымаюцца нядаўнія выказванні Лукашэнкі наконт таго, што Беларусь не застанецца ў баку ў выпадку новай «вайнушкі на Данбасе». Калі беларускіх «міратворцаў» можна адправіць у Казахстан, то чаму іх нельга адправіць на Данбас?.. А ўжо маштабы гэтай «міратворчасці» можна рэгуляваць па ходзе справы.
Што тычыцца канкрэтных наступстваў уводу войскаў у Казахстан для сітуацыі ўнутры Беларусі, то пакуль што немагчыма рабіць тут нейкія прагнозы. Незразумела, што будзе ўяўляць з сябе сама аперацыя АДКБ, якія задачы будуць выконваць віцебскія дэсантнікі, як доўга яны там будуць знаходзіцца і ці абмяжуецца справа адной ротай. Сітуацыя можа развівацца абсалютна непрадказальна. І пры гэтым рэжым выдатна разумее, што ўступіў на слізкую дарожку, дзе нельга разлічваць на падтрымку нават свайго ядзернага электарату. Інакш бы не прыйшлося прыкрываць рэальны сэнс таго, што адбываецца, абсурднымі фармулёўкамі накшталт «нашы вайскоўцы — мірныя людзі».
Калі ж гаварыць пра ўплыў рэвалюцыі ў Казахстане на Беларусь у цэлым, то пакуль варта прызнаць: усё, што адбываецца, безумоўна, на руку рэжыму. З Казахстана цяпер атрымліваецца ўражлівая страшылка для ўсіх. Сілавікоў і наменклатуру можна палохаць адрэзанымі галовамі (з пункту гледжання прапаганды зусім няважна, праўда гэта ці не). Прыхільнікаў перамен — пагрозай расійскага ўварвання. Не здзіўлюся, што па дыпламатычных каналах ведамства Макея пачне негалосна выкарыстоўваць прыклад Казахстана ў якасці апраўдання жорсткасці рэпрэсій у Беларусі — маўляў, калі б самі не задушылі пратэсты, то сюды б прыйшла расійская армія. Падобныя апраўданні, вядома, не спрацуюць (ніхто ж не забыўся, што ў жніўні 2020-га Лукашэнка сам звяртаўся да Пуціна па дапамогу), але ў рамках канцэпцыі «санкцыйны ціск на Беларусь можа прывесці да страты суверэнітэту» гэты аргумент у ход пусцяць.