Пяць сенсацый на выбарах у Еўрапарламент
Вынікі выбараў у Еўрапарламент 9 чэрвеня не сталі палітычным землятрусам для ўсяго Еўрапейскага Саюза ў цэлым, але сейсмічныя з'явы назіраюцца ў палітычным жыцці некаторых краін-удзельніц. Прапануем хіт-парад гэтых палітычных катаклізмаў.
Ілюстрацыйная выява, фота pixabay.com
Першае месца. Францыя
Перш за ўсё, хістае Францыю, дзе прэзідэнт Эмануэль Макрон, пабачыўшы вынікі галасавання, абвясціў аб датэрміновых выбарах у мясцовы парламент. Усё з-за таго, што прэзідэнцкая партыя Рэнесанс пацярпела паразу на фоне поспеху правага фармавання «Нацыянальныя зборы» (RN). RN атрымала больш за 30 адсоткаў галасоў, што ўдвая больш за Рэнесанс (15%). Як піша прэса, новыя выбары — гэта рызыкоўны крок для Mакрона, які, відавочна, спрабуе вярнуць кантроль над краінай. Так ці інакш, французскія выбаршчыкі прыйдуць на выбарчыя ўчасткі 30 чэрвеня і 7 ліпеня. Дарэчы амаль напярэдадні Алімпійскіх гульняў у Парыжы.
Другое месца. Бельгія
Другое месца займае Бельгія, дзе пасля фіяска на нацыянальных парламенцкіх выбарах і выбарах у Еўрапарламент партыі «Фламандскія лібералы і дэмакраты» (VLD) яе лідар бельгійскі прэм'ер Александэр Де Кроо абвясціў аб адстаўцы. Цяпер у адпаведнасці з законам маюць пачацца міжпартыйныя перамовы па фарміраванні новага ўрада. І гэта можа зацягнуцца на доўгі час з усімі палітычнымі наступствамі. Пасля апошніх выбараў у 2019 годзе кіруючая кааліцыя была ўтворана толькі праз амаль 500 дзён.
Глядзіце таксама
Трэцяе месца. Германія
У Германіі партыя кіруючая кааліцыя пацярпела сапраўднае фіяска. Так, сацыял-дэмакратычная партыя канцлера Олафа Шольца заняла толькі трэцяе месца, прадэманстраваўшы найгоршы вынік у гісторыі выбараў у парламент Еўрасаюзу. Адзін з малодшых партнёраў эсдэкаў у федэральным кааліцыйным урадзе «Зялёныя» таксама праляцелі з світам, страціўшы 10 з 25 месцаў у Еўрапарламенце. Дарэчы, правал «зялёных» — сёння агульная еўрапейская тэндэнцыя.
Немагчыма не адзначыць таксама геаграфічны казус. У пераважнай большасці заходніх федэральных земляў Германіі перамогу святкаваў партыйны блок хрысціянскага дэмакратычнага саюза (CDS) і Баварскі хрысціянскі сацыяльны саюз (CSS). У той жа час паўсюль на Усходзе выбары выйгралі правыя папулісты з «Альтэрнатывы для Германіі».
Чацвёртае месца. Венгрыя
Вынікі галасавання ў Венгрыі таксама заслугоўваюць увагі. Упершыню з 2009 года на выбарах у Еўрапейскі парламент Альянс хрысціянскіх дэмакратаў і Fides — правая нацыяналістычная партыя прэм’ера Віктара Орбана — не атрымалі абсалютную большасць галасоў.
Орбана пакрыўдзіў Пітэр Мадзьяр, які з'явіўся на палітычнай сцэне ўсяго некалькі тыдняў таму са сваёй партыяй «Павага і свабода» (Тыса). Tisza атрымала каля 30 адсоткаў — гэта, дарэчы, самы высокі вынік, дасягнуты любой апазіцыйнай партыяй з таго моманту, як Орбан прыйшоў да ўлады ў 2010 годзе. Вельмі моцны і шматабяцаючы дэбют для маладой структуры і яе лідара!
Пятае месца. Славакія
Адным з галоўных сюрпрызаў еўрапейскіх выбараў стала перамога леваліберальнай апазіцыйнай партыі «Прагрэсіўная Славакія» (ПС) з 28 працэнтамі галасоў. Хоць фаварытам усімі лічылася папулісцкая партыя «Сацыял-дэмакратыя» (SMER-SD) кіраўніка ўрада Роберта Фіца, які быў сур'ёзна паранены ў выніку замаху ў сярэдзіне мая. Усе думалі, што трагічная гісторыя з замахам забяспечыць на выбарах адназначны поспех для кандыдатаў Smer-SD. Аднак агрэсіўная рыторыка Роберта Фіца, які адразу ж зрабіў апазіцыю вінаватай у гэтай атацы, адштурхнула электарат ад кіруючай партыі.
У заключэнне хацелася б адзначыць, што значныя поспехі экстрэмальных правых партый не змаглі падарваць цэнтрысцкую большасць у Еўрапарламенце. Аднак многія заклікаюць не расслабляцца, пакуль асноўныя прычыны росту правых настрояў сярод еўрапейцаў (беспрацоўе, міграцыя, еўрафобія і г.д. ) нікуды не падзеліся.