Літва чакае з'яўлення пастаяннай базы войскаў ЗША

Міністр абароны Літвы заявіў, што Вільнюс сур'ёзна занепакоены агрэсіўнай палітыкай Крамля і спадзяецца, што ў хуткім часе ў краіне з'явіцца пастаянная база войскаў ЗША.



У інтэрв'ю DW міністр абароны Літвы Юозас Алекас распавёў, чаму літоўская армія павялічвае выдаткі на мадэрнізацыю ўзбраення, маючы намер заключыць кантракт на пакупку самаходных артылерыйскіх установак і бронемашын. Ён таксама адказаў на пытанне пра тое, якую дапамогу аказвае літоўскае міністэрства абароны ўкраінскай арміі.

Deutsche Welle: У сувязі з курсам, якія праводзяцца Крамлём ў адносінах да Украіны, многія палітыкі на Захадзе кажуць пра ваенную пагрозу, якая зыходзіць ад Расіі. Наколькі, на вашу думку, сур'ёзная такая пагроза для Літвы?

Юозас Алекас: Агрэсіўная палітыка Крамля ў адносінах да суседніх краінаў — гэта агульнавядомы факт. За пацвярджэннем таго, што Расія адмаўляецца выконваць міжнародныя абавязацельствы і выкарыстоўвае ваенную сілу, каб дамагчыся рэалізацыі сваіх мэтаў далёка хадзіць не трэба. Давайце ўспомнім: 2008-ы — агрэсія Расійскай Федэрацыі ў адносінах да Грузіі; 2014-ы — анэксія Крыма і падтрымка сепаратыстаў ва ўсходняй частцы Украіны. Таму мы расцэньваем сітуацыю, у якой апынулася наша краіна, як вельмі сур'ёзную.

— Виды Цяжкага ўзбраення і яго колькасць, што ЗША маюць намер размясціць на тэрыторыі Літвы, адказвае чаканням Вільнюса?

— ЗША плануюць размясціць у Літве і іншых шасці дзяржавах Усходняй Еўропы брыгаду пяхоты з цяжкай тэхнікай. Думаю, амерыканскіх салдат і тэхнікі, якая з'явіцца ў нашай частцы Еўропы, будзе цалкам дастаткова, каб адпудзіць патэнцыйных агрэсараў. На жаль, на дадзены момант дакладна назваць дату, віды ўзбраення і колькасць амерыканскіх салдат, якія Пентагон плануе размясціць у Літве, мне цяжка.

— Якія віды ўзбраення, на якую суму і ў якіх краінах мае намер набыць для літоўскай арміі міністэрства абароны?

— Мы маем намер набыць самаходныя артылерыйскія ўстаноўкі, супрацьтанкавыя і супрацьпаветраныя сродкі абароны. На сённяшні дзень мы вядзем актыўныя перамовы з Германіяй з нагоды пакупкі самаходных артылерыйскіх установак Panzerhaubitze 2000 і баявых машын пяхоты. З нашымі суседзямі — Латвіяй і Эстоніяй — мы дамовіліся, што сумесна паспрабуем падрыхтаваць і развіваць агульную сістэму супрацьпаветранай абароны.

— Выдаткі на абарону краіны складаюць 425 млн еўра. Гэтых грошай хапае на падтрыманне абараназдольнасці Літвы? Арміі патрабуецца дадатковае фінансаванне?

— Марус Януконіс, пасол Літвы на Украіне ў інтэрв'ю аднаму з украінскіх тэлеканалаў заявіў, што Літва гатовая пачаць пастаўкі зброі на Украіну. Якое ўзбраенне і калі Вільнюс мае намер паставіць ва Украіну?

— Літва з самага пачатку ваеннага ўварвання Расіі ва Украіну усімі магчымымі спосабамі дапамагае Кіеву. Пацярпелыя ўкраінскія вайскоўцы лечацца і праходзяць рэабілітацыю ў нашых ваенных шпіталях. Пачынаючы з 2014 года, у цэнтры рэабілітацыі вайскоўцаў у Друскінінкай, пабывала 39 ўкраінскіх салдат, у гэтым годзе плануецца прыняць 50 украінскіх вайскоўцаў. Мы фінансуем навучанне ўкраінскіх ваенных, пастаўляем гуманітарную дапамогу (медыкаменты, сухія пайкі, элементы экіпіроўкі вайскоўцаў. — Рэд.), На працягу года будзе гатовая да выканання задач агульная літоўска-украінска-польская ваенная брыгада. Мы перакананыя, што Украіне трэба дапамагаць з усіх сіл, бо яна змагаецца не толькі за сваю свабоду і тэрыторыю, але і змагаецца за нашы агульныя каштоўнасці.

— Увесну гэтага года Літва абвясціла аб вяртанні да войска па прызыву, наколькі паспяхова прасоўваецца падрыхтоўка да прызыву ў войска, і як да воінскай павіннасці ставяцца ў грамадстве?

— Да прызыву нам давялося вярнуцца па-першае з-за таго, што пагоршылася геапалітычная абстаноўка, а па-другое таму, што многія вайсковыя падраздзяленні былі недаўкамплектаванымі. У 2015 годзе мы мелі намер прызваць каля 3 тысяч чалавек, 2 200 ўжо добраахвотна зьявілася на прызыўныя пункты, таму можа здарыцца так, што ў гэтым годзе позваў у армію ніхто не атрымае. У канцы жніўня 600 добраахвотнікаў пачнуць службу ў войску.

— Ці могуць вайскоўцы па прызыву павысіць баяздольнасць арміі, на ўзбраенні якой усе больш складаная тэхніка?

— Вайскоўцы па прызыву, асабліва добраахвотнікі гэта першая прыступка для таго, каб пачаць кар'еру ў прафесійнай арміі. Пры дапамозе інструктараў прызыўнікі і добраахвотнікі пройдуць курс навучання і змогуць эфектыўна выкарыстоўваць прызначанае для іх ўзбраенне. Прызыўнікі і добраахвотнікі будуць выконваць больш лёгкія задачы, аказваць падтрымку прафесійным вайскоўцам, якія ў сваю чаргу будуць кіраваць менш дасведчанымі салдатамі і абслугоўваць складаную тэхніку.