NASA запусціць у космас штучную зорку
У найбліжэйшыя гады да мігцення зорак на начным небе можа далучыцца ззянне лазерных прамянёў штучнай зоркі місіі Landolt. Што гэта за праект і навошта астаномам штучная зорка-спадарожнік?
Новы касмічны праект
NASA — місія Landolt — плануе вывесці на арбіту Зямлі штучную «зорку», піша «Голас Амерыкі».
Праект забяспечыць больш дакладную каліброўку абсалютнага патоку зорак, або іх яркасці.
Наземны кантроль місіі будзе знаходзіцца ва ўніверсітэце Джорджа Мэйсана ў Вірджыніі.
Місія заснавана на працы яе натхняльніка і цёзкі, Арло Ландольта, нябожчыка астранома і піянера каталогаў яркасці зорак. Навуковец быў таксама першаадкрывальнікам пульсавалага белага карліка, калі ў 1965 і 1966 гадах заўважыў, што свяцільнасць HL Tau 76 змяняецца з перыядам прыкладна 12,5 хвілін. Аднак асноўныя даследаванні Ландольта тычыліся вымярэння яркасці і колеру зорак, г.зн. зорнай фотаметрыі.
«Назва праекту вядомая ўсёй астранамічнай супольнасці. Стандартная зорка Ландольта... усе ведаюць, што гэта такое», — сказаў Даніэль Хубер, астраном і прафесар Інстытута астраноміі Гавайскага ўніверсітэта.
Новы праект дазволіць параўноўваць яркасць штучнай зоркі з яркасцю сапраўдных зорак.
«Зорка» — фактычна спадарожнік, абсталяваны васьмю лазерамі, будзе круціцца вакол Зямлі на 35 785 кіламетраў у космасе, на адлегласці дастаткова блізкай, каб імітаваць рысы сапраўднай зоркі.
Хоць спадарожнік будзе недастаткова яркім, каб яго можна было ўбачыць няўзброеным вокам, яго можна будзе ўбачыць у персанальны тэлескоп.
Навукоўцы будуць праводзіць наземныя назіранні за «зоркай» з тэлескопаў у розных месцах, у тым ліку ў Гавайскім універсітэце.
Паколькі хуткасць фатонаў, што будзе выпраменьваць спадарожнік, вядомая, навукоўцы змогуць параўноўваць яркасць лазераў з яркасцю зорак і больш дакладна вымяраць яркасць для стварэння новых каталогаў яркасці зорак.
У выпадку поспеху праект будзе мець шырокі ўплыў.
«Мы заўсёды глядзім на колькасць святла, якое пасылаюць нам зоркі, каб атрымаць амаль усё ў астраноміі», — сказаў «Голасу Амерыкі» Джонатан Ганг, навуковы кансультант Манрэальскага планетарыя і ад'юнкт-прафесар Манрэальскага ўніверсітэта.
Ганг з'яўляецца адным з навукоўцаў, якія ўдзельнічаюць у праекце, і дапамагае выбіраць, якія зоркі вымяраць.
Вынікі праекта могуць быць ужытыя для вывучэння эвалюцыі зорак і складу экзапланет — планет, на якіх патэнцыйна можа быць жыццё.
Больш дакладныя даныя могуць таксама дапамагчы даследаваць цёмную энергію і хуткасць пашырэння Сусвету.
Гэты праект можна нават выкарыстоўваць для пошуку іншых планет, падобных на Зямлю, для жыцця чалавека ў будучыні.
«Ёсць група людзей, экспертаў па экзапланетах, якія любяць рабіць прагнозы аб тым, дзе яны могуць убачыць планету, падобную да Зямлі, і для іх вельмі важна разумець уласцівасці зорак», — сказала Сюзана Дэстуа, фізік з Нацыянальнай Інстытут стандартаў і тэхналогій і сувязь з місіяй.
Нягледзячы на тое, што праект мае мноства патэнцыйных практычных прымяненняў, удзельнікі таксама ў захапленні ад яго нематэрыяльных актываў, такіх як настаўніцтва новага пакалення навукоўцаў.
Па словах Пітэра Плаўчана, дацэнта кафедры фізікі і астраноміі Універсітэта Джорджа Мэйсана і галоўнага даследчыка місіі Ландольта, сумесны і педагагічны характар праекта запазычаны з гуманітарных навук.
«Мы распрацавалі гэты новы падыход, які фактычна запазычаны ў тэатра. Гэта сістэма дадатковага навучання, дзе больш дасведчаныя члены каманды аб'ядноўваюцца з маладымі навукоўцамі і маладымі інжынерамі. Гэта сапраўднае партнёрства», — сказаў Плаўчан.
Дата запуску яшчэ пакуль не вызначана, але чакаецца, што гэта адбудзецца дзесьці ў 2029 годзе. Сярод іншых партнёрскіх устаноў праекту — Blue Canyon Technologies і Універсітэт Вікторыі.