Палітыкі, якія нас здзівілі: Кевін МакКадэн, Шарэн Хаскель, Ільхам Аліеў

Амерыканскі рух «Вялікае Айдаха» заклікае перадаць частку штата Арэгон суседзям. Азербайджан не ведае, што рабіць з Нагорным Карабахам. У Ізраілі прагучала ідэя прызнаць Каталонію ў адказ на жаданне Іспаніі прызнаць незалежнасць Палесціны. Падборка навін пра незвычайныя ўчынкі, заявы і ініцыятывы некаторых сучасных палітыкаў.

Кевін МакКадэн, нефармальны лідар блізкага да рэспубліканскай партыі ЗША руху «Вялікае Айдаха» ў штаце Арэгон

Мэта руху — выхад васьмі акругаў са складу Арэгона і ўключэнне іх у склад суседняга Айдаха. На мінулым тыдні ўсе гэтыя акругі (якія складаюць, дарэчы, амаль 35% тэрыторыі Арэгона), падтрымлівалі праграму Кевіна МакКаддэна наконт пераходу пад «дах» Айдаха. На погляд мясцовых жыхароў, межы паміж штатамі павінны характарызаваць культурныя адрозненні. Жыць у Арэгоне ім, як правіла, кансерватыўным амерыканцам, не падабаецца, паколькі пры дэмакратах штат канчаткова ператварыўся ў вітрыну леваліберальнай Амерыкі (і, адначасова, у яе антырэкламу). Арэгон першым у ЗША дэ-факта легалізаваў цяжкія наркотыкі, што хутка адбілася на статыстыцы смяротных перадазіровак. Кастынг супрацоўнікаў у дзяржустановы адбываецца з дапамогай сістэмы квот для прадстаўнікоў разнастайных меншасцяў. Такая формула падрывае эфектыўнасць сістэмы кіравання. Гэта і выклікала паўстанне руху «Вялікае Айдаха». Хаця з юрыдычнага пункту гледжання, на дадзены момант існуе невялікая верагоднасць поспеху ініцыятыў МакКадэна. Хутчэй за ўсё, у штаце пачнецца канстытуцыйны крызіс, які пагражае папоўніць сабой чараду ўнутрыамерыканскіх канфліктаў у рамках «культурнай вайны» ў краіне. Калі пераход акруг у Айдаха адбудзецца, гэта зробіць Айдаха трэцім па велічыні штатам у ЗША — пасля Аляскі і Тэхаса. Але, што куды больш важна, істотна вырастуць яго эканамічная роля і ўплыў у якасці аднаго з бастыёнаў Рэспубліканскай партыі.

Шарэн Хаскель, дэпутат Кнэсета

Шарэн прыдумала, як адрэагаваць на сенсацыйную заяву Іспаніі аб прызнанні Палесціны незалежнай дзяржавай. Дэпутатка заклікала міністра замежных спраў Ізраіля «заплаціць іспанцам той жа валютай», прызнаўшы незалежнасць некалькіх іспанскіх рэгіёнаў: Каталоніі, Краіны Баскаў, Галісіі, Андалусіі, Арагона, Балеарскіх і Канарскіх астравоў. «Гэтыя рэгіёны з іх багатай культурнай спадчынай, унікальнымі мовамі і глыбокай гісторыяй выказалі яснае і бескампраміснае імкненне да незалежнасці», — аргументавала палітык сваю прапанову. Збольшага яе заклік дыпламаты пачулі. Кіраўнік МЗС Ізраіля Ісраэл Кац адчытаў паслоў Іспаніі, Нарвегіі і Ірландыі за жаданне прызнаць Палесціну як асобную дзяржаву і члена ААН. А ў фінале эмацыйнага спіча дадаў: «Калі Іспаніі хочацца прызнаць Палесціну, то мне захочацца прызнаць Каталонію. Так і перадайце свайму начальству. Над усёй Іспаніяй будзе бясхмарнае неба!»

Пакуль сумнеўна, што Каталонія будзе прызнана Ізраілем. Для гэтага трэба хаця б дэклараваць стварэнне такой каталонскай дзяржавы дэмакратычна абраным парламентам. Тым больш, на апошніх выбарах перамаглі сацыялісты, якія супраць незалежнасці краю. Так ці інакш, адносіны Іспаніі з мусульманскім светам у кантэксце жадання Мадрыда прызнаць Палесціну фантастычна палепшыліся. Дарэчы, нешта падобнае апошні раз назіралася пры Франку. Дыктатар адмаўляў правы Ізраіля на існаванне і актыўна падтрымліваў барацьбу арабаў з «богаборчай рэлігіяй сіянізму».

Ільхам Аліеў, прэзідэнт Азербайджана

Як вядома, менавіта пры Аліеве два гады таму Нагорны Карабах у выніку вайны з Арменіяй зноў перайшоў пад кантроль Баку. Гэта сапраўды гістарычная падзея, паколькі ідэя вяртання рэгіёна была практычна нацыянальнай ідэяй на працягу апошніх 30 гадоў. Аднак пасля перамогі ў Аліева ўзнікла не менш важная праблема: што з гэтым Нагорным Карабахам рабіць? Азербайджанскія аўтахтонныя рэзідэнты збеглі адсюль даўно і неяк уладкаваліся ў іншых месцах па ўсім свеце. Армяне таксама збеглі па ходзе наступлення азербайджанскай арміі. Засяляць новыя пустыя землі ахвочых няма. Гэта датычыцца і моладзі. Так, зараз Азербайджану трэба прывабіць у мясцовы ўніверсітэт, які знаходзіцца ў сталіцы рэгіёна, прыкладна 1200 студэнтаў. Баку даводзіцца прыдумляць нейкія бонусы для тых, хто пераедзе ў Нагорны Карабах. Ужо вырашана, што ў новай ВНУ будуць выкладаць лепшыя прафесары краіны. Акрамя таго, навучанне ў ВНУ будзе бясплатна. Але мала гэтага. Бясплатным будзе таксама пражыванне і харчаванне. Нарэшце, кожнаму студэнту бясплатна выдадуць ноўтбук! Зрэшты, ці дапаможа гэта прыцягнуць студэнтаў у горад-прывід (так зараз называюць былую сталіцу Нагорнага Карабаха) — застаецца пытаннем.