Беларусі пагражае дэвальвацыя па прыкладзе 2014 года

Афіцыйныя прагнозы па росце коштаў у Беларусі, хутчэй за ўсё, будуць сарваныя. Па некаторых прыкметах эканоміка пачынае рух у новы 2014 год.

У асноўных напрамках грашова-крэдытнай палітыкі на 2020 год змяшчаецца афіцыйны прагноз па інфляцыі. Згодна з ім у снежні рост коштаў у гадавым выражэнні не павінен перавысіць 5%. Яшчэ 12 жніўня кіраўнік НБРБ Павел Калаур не выключаў, што ўлады змогуць ўкласціся ў прагноз па інфляцыі. Тады Калаўр заявіў,што «ў пакінутыя да канца года месяцы гадавая інфляцыя будзе знаходзіцца ў межах 5 — 5,3%».

Дэвальвацыя беларускага рубля, якая адбылася пасля выбараў, рэкордны абвал золатавалютных рэзерваў і велізарны адток дэпазітаў з банкаў змяшалі карты рэгулятару.

Статыстыка па інфляцыі за верасень бянтэжыць. Зводная інфляцыя ў верасні склала 0,94%, але адначасова базавая інфляцыя дасягнула 1,36%.

Базавая інфляцыя — гэта рост коштаў без уліку пазіцый, на якія распаўсюджваецца дзяржрэгуляванне, і без пазіцый, цэны на якія скачуць па сезоне (садавіна і гародніна). Атрымліваецца, што ў верасні свабодныя і менш валацільныя цэны выраслі хутчэй, чым несвабодныя і валацільныя.

Гэта дрэнны знак для любога Цэнтрабанка, звычайна ён кажа, што ў эканоміцы пачынае раскручвацца інфляцыйная спіраль.

Базавая інфляцыя за месяц у памеры 1,36% — гэта шмат, ці мала? Калі параўнаць гэты паказчык з іншымі месяцамі, то выявіцца, што ў верасні-2020 адзначалася самая высокая інфляцыя за 55 месяцаў.

Сітуацыя была горшай толькі ў лютым 2016-га, калі базавая інфляцыя склала 1,6%. Нават у сакавіку 2020-га, калі «зайчык» абваліўся да долара і еўра, базавая інфляцыя была ніжэйшай, чым у верасні, — 1,12%.

Змрочная карціна адкрываецца, калі перавесці інфляцыю ў гадавыя тэмпы. У жніўні зводная інфляцыя ў гадавым вымярэнні была роўная 5,6%, а ў верасні падскочыла да 6,1%, базавая інфляцыя вырасла з 4,3% да 5,4%.

Пры гэтым мэтамі Нацбанка на 2020 год былі 5% і 4% адпаведна. Улады зацвердзілі і паквартальную разбіўку інфляцыі. За 9 месяцаў зводны рост коштаў не павінен быў перавысіць 3,6%, базавы — 3,3%. Па факце атрымалася 4,7% і 5%.

Для 4 квартала характэрная больш высокая інфляцыя, чым для ліпеня-верасня, таму ўжо можна казаць, што афіцыйны прагноз па інфляцыі будзе сарваны. Пытанне складаецца толькі ў памеры гэтага зрыву — на колькі рэальны рост коштаў перавысіць прагнозны.

Упершыню з 2014 года Нацбанк не ўкладаецца ў афіцыйны прагноз інфляцыі. Што ж стала прычынай такіх надзвычайных падзей? Мяркуючы па ўсім, змена кадраў ва ўрадзе ў пачатку лета прывяла да карэкціроўкі эканамічнай палітыкі.

Прэм’ер Галоўчанка і яго каманда збіраюцца ў што б там ні стала не дапусціць падзення ВУП па выніках года. Гэтая задача, хутчэй за ўсё, невыканальная, але ў ходзе спробаў дасягнуць мэты можна наламаць нямала дроваў. Патэнцыйны перагрэў беларускай эканомікі адлюстроўваецца ў некалькіх індыкатарах.

Найбольш паказальныя з іх — дынаміка складскіх запасаў і супастаўная дынаміка базавай інфляцыі ў Беларусі і Расіі. Складскія запасы некалькі месяцаў запар назапашваюцца па графіку крызіснага 2015 года. Попыт на прадукцыю беларускай прамысловасці застаецца слабым, але прадпрыемствы працягваюць замарожваць абаротныя сродкі на складах.

Момант ісціны можа наступіць 14 кастрычніка. У гэты дзень Нацбанк прыме рашэнне па памеры стаўкі рэфінансавання. На сёння яна роўная 7,75% гадавых.

Фон для зніжэння стаўкі відавочна негатыўны. Калі пад ціскам лабістаў з урада стаўку ўсё ж паменшаць, гэта рэзка павысіць верагоднасць новага 2014 года.

Паводле banki24.by