Патэнцыял бягучага аднаўлення беларускай эканомікі абмежаваны

Беларусь выходзіць з рэцэсіі, але эканамічны рост застаецца сціплым — 1,1%.

Для параўнання, у перыяд з 2004 па 2008 год тэмпы росту складалі ў сярэднім 9,9% у год, знізіўшыся да — 0,5% у перыяд паміж 2012 і 2016 гадамі. Такі рост у мінулым быў абумоўлены галоўным чынам прамой або ўскоснай дзяржаўнай падтрымкай. Растучыя дысбалансы фінансаваліся за кошт знешніх запазычанняў, што прывяло да назапашвання запазычанасці і росту выдаткаў на яе абслугоўванне: у мінулым годзе ўрад Беларусі выдаткавала на гэта каля 7% ВУП. Пра гэта гаворыцца ў 7. дакладзе па выніках Belarus Reality Check.
Як гаворыцца ў дакладзе, ключавымі фактарамі бягучага аднаўлення з'яўляецца экспарт, не звязаны з энергетыкай, які павялічыўся на 10-20% у рэальным выразе з-за абясцэньвання беларускага рубля, аднаўлення эканомікі Расіі і паступовага аднаўлення ўнутранага спажывання і інвестыцый. Экспарт калійных угнаенняў расце, а экспарт нафтаперапрацоўчых заводаў таксама павінен аднавіцца дзякуючы вырашэнню нядаўняга энергетычнага канфлікту паміж Беларуссю і Расіяй.
Аднак патэнцыял бягучага аднаўлення абмежаваны, паколькі эканамічная мадэль Беларусі, якая працавала за кошт расійскіх энергетычных субсідый і назапашвання запазычанасці, вычарпала свае магчымасці. Урад вельмі асцярожна ставіцца да рэфармавання цяперашняй эканамічнай мадэлі. Мінск выйшаў з перамоваў з МВФ, абвясціўшы аб далейшай мадэрнізацыі сваіх ключавых прадпрыемстваў і імкненні ператварыць Беларусь у ІТ-краіну.
У дакладзе адзначаецца, што беларускім уладам удалося стабілізаваць абменны курс рубля і дамагчыся фіскальнай кансалідацыі. У выніку інфляцыя і працэнтныя стаўкі знізіліся, і Беларусі ўдалося закрыць свой знешні фінансавы разрыў з-за новай пазыкі з Расіі і скарачэння дэпазітаў. За апошнія 18 месяцаў аб'ём зберажэнняў скараціўся амаль на 1 млрд даляраў, склаўшы 6,8 млрд даляраў — гэта самы нізкі паказнік з 2013 года.
«За апошнія дзесяць гадоў доля прыватнага сектара ў эканоміцы Беларусі значна павялічылася. Доля занятасці на прадпрыемствах са 100% дзяржаўнай уласнасцю знізілася з 51,2% у 2006 годзе да 40,2% у 2016 годзе, але рынкавая капіталізацыя кампаній застаецца нізкай. Агульная колькасць гандлюючых айчынных кампаній ў 2016 годзе ў Беларусі склала 194 з агульнай капіталізацыяй у 5,3 млрд. даляраў або 11,2% ад ВУП краіны. з іх 57% прыпадае на «Беларусбанк», найбуйнейшы дзяржаўны банк Беларусі», — гаворыцца ў дакладзе.
Там таксама падкрэсліваецца, што паколькі ўнутраныя зберажэнні гістарычна давалі менш інвестыцый, знешняе фінансаванне мае для краіны ключавое значэнне. Аб'ём ПЗІ складаў 1,3-1,5 млрд. дал. ЗША на год (галоўным чынам у форме рэінвеставаных даходаў) без істотных змен у апошнія гады, тады як для эканамічнага развіцця патрабуецца па меншай меры ў тры разы больш.
«МВФ можа лёгка дасягнуць агульнай пазіцыі ў дачыненні да эканамічных рэформаў з урадам, але дасягнуць канчатковага пагаднення з прэзідэнтам цяжка. Асноўнымі патрабаваннямі МВФ з'яўляюцца рэструктурызацыя дзяржаўных прадпрыемстваў і павелічэнне кошту камунальных паслуг. Патрабаванне Еўразійскага банка развіцця рэфармаваць дзяржаўны сектар, уключаючы прыватызацыю, у Беларусі паслядоўна ня рэалізуецца», — гаворыцца ў дакладзе.
Паводле thinktanks.by