Улады абяцалі падняць зарплаты бюджэтнікаў да 80% ад сярэдняй па краіне. Але зноў нешта пайшло не так

У снежні сярэдняя зарплата бюджэтнікаў вырасла амаль на 96 рублёў — да 993 рублёў, паведамляе Белстат. У цэлым за студзень-снежань мінулага года яна склала амаль 845 рублёў. Пры гэтым уладам не ўдалося выканаць план — падняць зарплаты работнікаў бюджэтных арганізацый да адзнакі ў 80% ад сярэдняй па краіне. FINANCE.TUT.BY паглядзеў, як змяніліся зарплаты медыкаў і педагогаў за 2019 год.

Якімі былі заробкі бюджэтнікаў у снежні

У ахове здароўя сярэдняя зарплата ў снежні вырасла да 1049 рублёў, у тым ліку ў лекараў — да 1686 рублёў, у сярэдняга медперсаналу — да 1046 рублёў. Удакладнім, што ўсе сумы ў тэксце пазначаны да выплаты падаткаў — падаходнага (13%) і абавязковых узносаў работнікаў у Фонд сацабароны (1%).
У адукацыі сярэдняя снежаньская зарплата склала 897 рублёў, у тым ліку ў настаўнікаў — 1103 рубля, а ў прафесараў і выкладчыкаў — 1715 рублёў. Сацработнікі ў сярэднім атрымлівалі 716 рублёў.
Сярэдні заробак па краіне ў снежні — 1 238,7 рубля. Гэта значыць зарплаты бюджэтнікаў складалі 80,2% ад сярэдняй па рэспубліцы. Але па выніках года — студзеня-снежня — гэты паказчык быў на ўзроўні 77,4%.
Улады хацелі да канца 2019 года выйсці на сярэднюю зарплату бюджэтнікаў у 80% ад сярэдніх заробкаў па краіне. Выхад на гэтую адзнаку планаваўся і ў папярэднія гады, але зрабіць гэтага не ўдалося. Да прыкладу, у 2018 годзе гэты паказчык склаў 77%.
У 2017 годзе урад планаваў, што ў бюджэтных арганізацыях будуць зарабляць у сярэднім па 800 рублёў. У выніку ў бюджэтных арганізацыях намінальная налічаная сярэднямесячная зарплата ў 2017 годзе склала 618,7 рубля, у снежні мінулага года — 769,4 рубля.

Якія заробкі былі ў бюджэтнікаў у цэлым за 2019 год

У цэлым за мінулы год — у студзені-снежні — зарплаты бюджэтнікаў склалі 845 рублёў. Гэты паказчык апынуўся на ўзроўні 77,4% ад сярэдняй па краіне (сярэдняя склала 1091 рубель). Да прыкладу, у ахове здароўя сярэдні заробак у мінулым годзе склала 876 рублёў, у тым ліку ў лекараў — 1422 рубля, а ў сярэдняга медперсаналу — 876 рублёў.
У адукацыі сярэдні заробак у 2019 годзе быў на ўзроўні 768 рублёў, у тым ліку ў настаўнікаў — 946 рублёў, а ў прафесараў і выкладчыкаў — 1358 рублёў. Сацработнікі ў сярэднім атрымлівалі 621 рубель.

Што у 2019 годзе адбывалася з рэальнымі заробкамі бюджэтнікаў

Бюджэтнікі апынуліся ў лідэрах па росце рэальных заробкаў, якія разлічваюцца з папраўкай на інфляцыю. Рэальная заработная плата ў бюджэтных арганізацыях у 2019 годзе ў параўнанні з 2018 годам павялічылася на 8%, а ў снежні мінулага года ў параўнанні з лістападам — ​​на 10,1%. Пры гэтым у цэлым па краіне гэты паказчык складаў 7,3% і 10,7% адпаведна.
Да прыкладу, у снежні мінулага года да лістапада ў ахове здароўя рэальная зарплата вырасла на 11,9%, а ў адукацыі — на 7,2%.

Да чаго можа прывесці рэзкі рост заробкаў бюджэтнікаў?

Павышэнне заробкаў бюджэтнікаў разганяе інфляцыю, адзначалі ў студзені 2019 года ў Нацбанку. Рэгулятар тлумачыў, што рост заробкаў бюджэтнікаў у кастрычніку-снежня 2018 года правакаваў інфляцыйны ціск. «Зніжэнне ў студзені-лістападзе 2018 года бягучых расходаў рэспубліканскага бюджэту ў рэальным выражэнні і паляпшэнне структуры выдаткаў рэспубліканскага бюджэту ў цэлым у пэўнай ступені нейтралізуе інфляцыйны ціск, абумоўлены ростам заработнай платы ў бюджэтным сектары ў 4-м квартале 2018 года», — адзначаў рэгулятар.
Нагадаем, Міжнародны валютны фонд раіць уладам Беларусі абмежаваць рост заробкаў на працягу двух гадоў на ўзроўні інфляцыі. Эксперты адзначаюць, што эканамічны ўздым у Беларусі сярод іншых фактараў падтрымліваецца хуткім ростам заработнай платы. Яна павялічваецца тэмпамі, апераджальнымі за тэмпы росту вытворчасці працы.
На думку экспертаў, дадатковыя выдаткі дзяржавы на павышэнне заробкаў бюджэтнікам і пенсій звязаны з пачаткам перадвыбарчага цыклу.
«Папярэднія выбары абышліся без папулізму, але тады і магчымасці не было. Значнага прафіцыту ў бюджэце, каб раздаць грошы электарату, тады не было, таму, спасылаючыся на рэцэсію ў эканоміцы, дзяржава вяла сябе сціпла. У гэты раз грошы на павышэнне заробкаў бюджэтнікам з’явіліся, таму гэта і робіцца», - мяркуе старэйшы аналітык "Альпары" Вадзім Іосуб.
Пры гэтым эксперты чакаюць, што з 2021, калі ў краіне завершацца выбарчыя кампаніі, магчымасцяў для далейшага павышэння заробкаў бюджэтнікам не будзе. На думку аналітыкаў, з-за верагоднага скарачэння нафтавых даходаў у бюджэце не будзе вялікага прафіцыту, які мог бы накіроўвацца на павелічэнне сацыяльных выплат.
«Улады будуць імкнуцца вярстаць яго такім чынам, каб ён быў бездэфіцытным. Адпаведна, у такіх умовах варта чакаць стабілізацыі заробкаў у бюджэтнай сферы пасля выбараў, а не іх далейшага росту», — рэзюмаваў Іосуб.

Да якіх зменаў рыхтавацца бюджэтнікам у 2020 годзе

Нагадаем, бюджэтнікі ў лютым атрымаюць студзеньскія заробкі, якія будуць разлічаны па новых правілах. Для бюджэтнікаў з 1 студзеня ўвялі новую схему разліку заробкаў. Адна з асноўных змен: тарыфную стаўку першага разраду замянілі на базавую стаўку. Улады раней неаднаразова тлумачылі, што з-за новай схемы падзення заробкаў не павінна адбыцца, але без уліку прэміі.
З 1 студзеня таксама аднаразовыя выплаты на аздараўленне для гэтых работнікаў вызвалілі ад выплаты падаходнага падатку.
У 2020 годзе сярэдні заробак бюджэтнікаў павінны перавысіць 920 рублёў, паведаміў раней міністр фінансаў Максім Ермаловіч. Паводле яго слоў, у першую чаргу паскоранымі тэмпамі ўлады будуць падымаць заробкі медыкаў, настаўнікаў і нізкааплатных работнікаў.